المحلی، نوشته ابومحمد علی بن احمد بن سعید بن حزم (384-456ق)، فقیه، محدث، فیلسوف، عالم ادیان و مذاهب، ادیب و شاعر و یکى از عالمان مشهور پیرو مذهب ظاهری است. این اثر توسط لجنه احیای تراث عربی تحقیق شده است.

المحلی
المحلی
پدیدآورانابن حزم، علی بن احمد (نويسنده) شاکر، احمد محمد (محقق)
عنوان‌های دیگرالمجلی. شرح
ناشردار الجيل
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر13سده
چاپ1
شابک-
موضوعابن حزم، علی بن احمد، 384 - 456ق. المحلی - نقد و تفسیر - فقه اهل سنت - قرن 5ق. - فقه ظاهری - قرن 5ق.
زبانعربی
تعداد جلد13
کد کنگره
‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏م‎‏3022‎‏ ‎‏1300‎‏ی 180/2 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

درباره این اثر پیش‌ازاین با نام المحلی بالآثار مقاله‌ای نوشته شده؛ لذا در این مقاله به نسخه‌شناسی و بیان اختلاف تحقیق پرداخته شده است.

کتاب حاضر شرحی بر کتاب «المجلی»، نوشته دیگر نویسنده است. از این کتاب با عنوان «المحلی بالآثار في شرح المجلی بالاختصار» یا «المحلّى في الخلاف العالي في فروع الشّافعية» نیز یاد شده است[۱]. این اثر در فقه شافعی به نگارش درآمده است و مورد توجه برخی از عالمان قرار گرفته است؛ ازاین‌رو برخی بر آن حاشیه زده و برخی دیگر نیز آن را مختصر نموده‌اند[۲].

نسخه حاضر پس از مقابله با نسخه تحقیق‌شده توسط احمد محمد شاکر منتشر گردیده است. محقق این نسخه از کتاب ضمن اشاره به اختلاف عبارت نسخه‌های مختلف آن در پاورقی[۳]، توضیحاتی را درباره برخی الفاظ و عبارات و احادیث ذکرشده در متن آورده است[۴]. بااین‌وجود تفاوت‌هایی میان این نسخه و سایر نسخه‌های تحقیق‌شده، از جمله تحقیق عبدالغفار سلیمان بنداری در آن دیده می‌شود. این نسخه از اثر اساسا فاقد مقدمه در تعریف کتاب و نویسنده آن است. همچنین عدم توجه به آدرس‌دهی دقیق و کامل آیات قرآن کریم آن را از سایر نسخه‌ها، به‌ویژه تحقیق بنداری که به مشخص کردن آیه در متن و اشاره به شماره آیه و سوره پرداخته، متمایز می‌سازد. در این نسخه تنها به قرار دادن آیه در متن کتاب در میان پرانتز و بدون توضیحات تکمیلی در مورد آن، اکتفا شده است[۵].

عدم توجه جدی به استخراج و مستندسازی احادیث، از دیگر اختلافات موجود میان این نسخه و سایر نسخه‌های تحقیق‌شده است[۶]. همچنین عدم تفکیک میان متن و احادیث در این نسخه را نیز می‌توان از جمله تفاوت‌های موجود آن با سایر تحقیق‌ها برشمرد[۷].

پانویس

  1. ر.ک: حاجى خلیفه، مصطفى بن عبدالله، ج‏2، ص1617؛ بغدادى، اسماعیل‏، ج‏1، ص690؛ بوسنینه، منجى‏، ج‏6، ص373
  2. ر.ک: حاجى خلیفه، مصطفى بن عبدالله، ج‏2، ص1617
  3. ر.ک: متن کتاب، ج1، ص5
  4. ر.ک: همان، ص6
  5. ر.ک: همان، ص10؛ بنداری، عبدالغفار سلیمان، ج1، ص30
  6. ر.ک: همان، ص 12 و 14؛ همان، ص31 و 33
  7. ر.ک: همان، ص14؛ همان، ص34

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب.
  2. حاجى خلیفه، مصطفى بن عبدالله، «كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون»، بیروت، دار إحياء التراث العربي، بی‌تا، چاپ اول.
  3. بوسنینه، منجى، «موسوعة أعلام العلماء و الأدباء العرب و المسلمين»، تونس، جامعة الدول العربية، 1425ق، چاپ اول.
  4. بغدادى، اسماعیل، «هدية العارفين، أسماء المؤلفين و آثار المصنفين»، مصحح: خرسان، محمدمهدى‏، بیروت، دار إحياء التراث العربي، 1951م، چاپ اول.
  5. بنداری، عبدالغفار سلیمان، «المحلی بالآثار»، ابن حزم، علی بن احمد، بیروت، دارالكتب العلمية، 2003م.


وابسته‌ها