الكلمات الإسلامية في الحقل القرآني
الکلمات الإسلامیة في الحقل القرآني اثر عبدالعال سالم مکرم، در بررسی برخی از کلمات و واژگانی است که در قرآن کریم، در معانی و مفاهیمی غیر از مفاهیم دوران جاهلیت، به‌کاررفته است.
| الكلمات الإسلامية في الحقل القرآني | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مکرم، عبدالعال سالم (نويسنده) |
| ناشر | مؤسسة الرسالة |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1417ق - 1996م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | م۷ت۸ 82/2 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در زبان عربی، کلمات و اصطلاحاتی وجود دارد که پس از اسلام، معنا و مدلول آن‌ها تغییریافته و متفاوت با عصر جاهلی، مورداستفاده قرار گرفته‌اند. به‌عنوان‌مثال، اسماءالله تعالی یا صفات او، در اذهان و اصطلاح، معانی و مفاهیمی دارند که برای اهل جاهلیت، معلوم و معروف نبوده و پس از اسلام، الفاظ عبادات مانند «صلاة»، «رکوع»، «سجود»، «تشهد» و... دارای مفاهیم و معانی خاصی شدند که با معنای پیش از آن، متفاوت بوده و بر مدلولاتی غیر از مدلولات عصر جاهلی، تطبیق دارند[۱].
در یک تقسیم‌بندی کلی، این الفاظ به چهار قسمت زیر تقسیم شده است:
- الفاظ و عباراتی که مرتبط با علم کلام بوده و متعلق به اسماءالحسنی خداوند و صفات او است؛
- الفاظی که متعلق به عبادات هستند.
- الفاظی که به معاملات تعلق دارند.
- الفاظ عام و اصطلاحات کلی قرآن کریم[۲].
نویسنده معتقد است ازآنجایی‌که این الفاظ و اصطلاحات، معانی و مدلولات خاصی داشته و از جمله واژه‌های غریب هستند، لذا باید به تعریف و تحدید مدلولات آن‌ها و بیان و توضیح اشتقاق آن‌ها پرداخت و ریشه آن‌ها را، بررسی نمود. وی این امر را در هفت فصل زیر، موردبحث قرار داده است: در فصل اول، اسماءالله الحسنی مورد بررسی قرار گرفته است که از جمله آن‌ها، عبارت‌اند از لفظ جلاله «الله»، «الحی» و...[۳].
در فصل دوم، اسامی و الفاظی مانند «الجنة»، «النار»، «الصراط» و... از لحاظ لفظ و معنا، موردبحث و بررسی قرار گرفته است[۴]. فصل سوم، به بررسی کلمات عبادات اختصاص‌یافته است که از جمله آن‌ها، می‌توان به «الصلاة»، «الزکاة»، «الصوم» و... اشاره نمود[۵].
در فصل سوم، الفاظ عمومی مانند «کافر»، «مشرک» و... موردبحث قرار گرفته[۶] و در فصل پنجم، از معانی قرآن کریم و سور و آیات آن، سخن به میان آمده است[۷]. فصل ششم و هفتم نیز به تعبیرات اسلامی مانند «و لهم في القصاص حیاة» و الفاظ تخاطب در قرآن کریم، اختصاص‌یافته است[۸].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.