القصائد العلويات السبع

القصائد العلويات السبع، از آثار شاعر، ادیب، متکلم معتزلی و فقیه شافعى قرن هفتم هجری قمری، عزالدین ابوحامد عبدالحمید بن هبةالله بن ابى‌الحدید مداینى، مشهور به ابن ابى‌الحدید (586-656ق) مجموعه هفت قصیده غرا و شرح آن است که به بیان مدح و ستایش پیامبر اکرم(ص) و خاندان مطهرش و به‌خصوص امام علی علیه‌السلام و ذکر فضائل و مناقب ایشان می‌پردازد. پژوهشگر معاصر، صالح علی صالح این قصیده‌ها را از نظر ادبی شرح کرده و آن را «الروضة المختارة شرح القصائد العلويات السبع» نامیده است. متن و شرح، هر دو، به زبان عربی است.

القصائد العلويات السبع
پدیدآوران	ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	القصائد السبع العلویات
ناشر	[بی نا]
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا]
سال نشر	13سده
چاپ	1
موضوع	شعر عربی - قرن 7ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ق6 4210 PJA
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

• صالح علی صالح این قصیده‌های علوی هفتگانه را اوج ادبیات عربی، دانسته است که امتیازهای مهمّی چون صدق و وفا و اختصار و صفا و فضل و فضیلت و ارزش دارد و بوی خوش آن انسان را به آرامش می‌رساند. او شرح و نشر این قصیده‌ها را باعث خوشبختی و سعادت شمرده و از خدای متعال خواسته است که خطاهایش را جبران و تصحیح کند.

ساختار و محتوا

• در کتاب حاضر، بعد از ذکر هر قصیده، توضیح معانی آن به صورت شرح گسسته (غیرمزجی) در پاورقی‌ها آمده است. ‌ قصیده‌های هفتگانه علوی به ترتیب عبارت است از:

1. فتح خیبر (قصیده بائیه: 70 بیت)
2. فتح مکه (قصیده رائیه: 52 بیت)
3. اوصاف پیامبر اکرم(ص) (قصیده کافیه: 21 بیت)
4. واقعه جمل (قصیده سینیّه: 40 بیت)
5. صفات امام علی علیه‌السلام (قصیده رائیه: ۴۶ بیت)
6. وصف و مدح امام علی علیه‌السلام (قصیده عینیّه: ۸۰ بیت)
7. اوصاف امام علی علیه‌السلام (قصیده لامیه: ۶۴ بیت)

نمونه مباحث

• متن:

  الصبر الا فی فراقک یجمل

  و الصعب الا عن ملالک یسهل.

• ترجمه: صبر، جز در فراق تو، زیبا است و هر سختی‌ای، بجز دشواری ملال تو، آسان می‌شود.

منابع مقاله

• مقدمه و متن کتاب.