الزهور المقتطفة من تاريخ مكة المشرفة

الزهور المقتطفة من تاريخ مكة المشرفة اثر تقى‌الدين ابوالطيب محمّد بن احمد بن على الحسنى الفاسى (775-832) است كه به تحقيق مصطفى محمّد حسین الذهبى صورت پذيرفته است. اين اثر در واقع مختصرى است، از كتاب شفاء الغرام كه توسط خود مؤلف نوشته شده است.

الزهور المقتطفة من تاریخ مکة المشرفة
پدیدآوران	ذهبی، مصطفی محمد حسین (محقق) فاسی، محمد بن احمد (نویسنده)
ناشر	مکتبة نزار مصطفی الباز
مکان نشر	ریاض - عربستان
سال نشر	1418 ق
چاپ	1
موضوع	مکه - تاریخ کعبه - تاریخ
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏DS‎‏ ‎‏248‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏7‎‏ ‎‏ف‎‏25
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ساختار

كتاب حاضر؛ شامل مقدمه، ترجمه مصنف، اصل كتاب، مقدمه مؤلف، چهل باب و بخش فهارس(احاديث، البلدان، اشعار،...) مى‌باشد.

كتاب به شيوه تحقيقى و توصيفى در پيرامون شهر مكه به تألیف درآمده است.

گزارش محتوا

نویسنده از مشهورترين مورخان شهر مكه است كه آثار مفصّل و متعددى درباره تاريخ اين شهر مكه تأليف كرده است. مهم‌ترين اثر او كتاب شفاء الغرام في اخبار البلد الحرام است. خود وى اين كتاب را به چندين صورت تلخيص كرده با عناوينى؛ مانند تحفة الكرام باخبار البلد الحرام، تحصيل الحرام الى تاريخ البلد الحرام ترويح الصدور.

يكى از اين مختصرها همين كتاب الزهور المقتطفه است كه مؤلف در سال 819 آن را نوشته شده و درست به مانند اصل كتاب، آن را در چهل باب ارائه كرده است.

بحث از حدود شهر مكه، حدود حرم، فضايل آن، مجاورت در آن، بناى كعبه و تجديدهاى آن، ويژگى‌هاى كعبه از كسوت و طيب و چيزهاى ديگر، محل نماز رسول خدا(ص) در كعبه، اركان كعبه و فضايل آن، مقام ابراهیم و حجر اسماعيل، توسعه مسجدالحرام در دوره‌هاى مختلف، اماكن متبرکه مكه، اماكن متبرکه مربوط به مناسك و تعريف آنها، مانند عرفات و مزدلفه و منى، مدارس، رباطها و زاويه‌هاى شهر مكه، اميران مكه از پيش از اسلام و بعد از آن و سير تاريخى شهر مكه براساس سالشمار، و بت‌ها و بازارهاى مكه در جاهليت از مباحثى است كه فاسى در اين كتاب آورده است.

اين اثر با كوچكى حجم، به دليل آن كه خلاصه يك اثر سنگین؛ مانند شفاء الغرام است، متنى اصيل و دقيق است. تحقيق آن از نظر استخراج مصادر خوب و از نظر طبع نيز حروفچينى آن چشم نواز است.

منابع مقاله

مجله آينه پژوهش، فروردين و ارديبهشت سال 1377، شماره 49، عنوان مقاله: معرفى‌هاى اجمالى.