الخواتیم (خواتیم مجالس الوعظ)

كتاب الخواتيم (خواتيم مجالس الوعظ)، نوشته محدث، مورخ، متکلم و فقیه حنبلی قرن ششم قمری، عبدالرحمن بن جوزی (510-‌597ق)، سخنانی جذاب و تربیتی - اخلاقی برگرفته از آثار دیگر نویسنده است که می‌توان از آن برای حسن ختام مجالس موعظه بهره گرفت.

الخواتیم (خواتیم مجالس الوعظ)
الخواتیم (خواتیم مجالس الوعظ)
پدیدآورانابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده)

انیس، عبدالحکیم (محقق)

سلمان، شروق محمد (مصحح)
ناشردائرة الشوؤن الإسلامیة و العمل الخیری. ادارة البحوث
مکان نشرامارات - دبی
سال نشر1438ق - 2017م
چاپ1
شابک978-9948-09-568-2
موضوعاندرز نامه‌‎ها - متون قدیمی تا قرن 14 - اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
9خ2الف 249 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

هدف و روش

  • نویسنده گوید: چون اواخر مجالس موعظه باید گرم‌تر و تأثیرگذارتر باشد، کتابی نوشتم به نام «المقاطع» و در آن اشعار لطیف و جالبی را برگزیدم که برای این کار مناسب است. بعد به این اندیشه منتقل شدم که برای روشن شدن هدف از این ابیات، باید قبلش مطالبی بیاید و به همین جهت از آثار خودم مطالب جذاب‌تر را انتخاب کردم تا عدد عطرهای لذت‌بخش در این خانه، افزون شود و بعد از رحلت این مسافر، منتشر گردد و مخاطبان را بر سر شوق آورد[۱]‏.
  • محقق و شارح کتاب، عبدالحکیم انیس، می‌گوید: این کتاب، مشتمل بر کتاب «المقاطع» و تکمیل‌شده آن است و با توجه به اینکه آن اثر به دست ما نرسیده است، اثر حاضر، 2 کتاب در یک کتاب شمرده می‌شود و ارزشی مضاعف دارد[۲]‏.
  • ناشر گوید: عبدالرحمن بن جوزی از محسنات بدیعی استفاده کرده و مهارتش در سخن آشکار است و از بیش از 80 نفر از شاعران و همچنین از اشعار خودش، ابیاتی را آورده است که بر گستردگی آگاهی ادبی‌اش دلالت دارد[۳]‏.

ساختار و محتوا

کتاب حاضر، 40 فصل دارد و اولین فصلش، «یادکرد حضرت آدم(ع)»[۴]‏ و آخرینش «سخن عتبة بن ابان (از عابدان بصره) که نان و نمک می‌خورد»[۵]‏ است. نویسنده در 5 فصل آغازین، به داستان‌های پیامبران الهی «حضرت آدم(ع)، یوسف(ع)، ایوب(ع)، موسی(ع) و داوود(ع)» پرداخته و در بقیه فصل‌ها به بحث از معالجه بیماری‌های نفس، توبه راستین، استقامت و توجه به خدای متعال و محبت به او و خوف و خشیت از او و انجام صحیح و حقیقی شعائر دینی، وارد شده است[۶]‏.

نمونه مباحث

  • ای انسانی که اندازه‌ات برگزیده است! قدر سرنوشت خود را بدان! همه چیز، درخت است و تو میوه‌ای، همه صدف است و تو مرواریدی...[۷]‏.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه نویسنده، ص37
  2. ر.ک: مقدمه محقق، ص8
  3. ر.ک: مقدمه ناشر، ص5-6
  4. ر.ک: متن کتاب، ص38
  5. ر.ک: همان، ص257
  6. ر.ک: مقدمه ناشر، ص5
  7. ر.ک: متن کتاب، ص148

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.

وابسته‌ها