التنبیه علی غرائب من لا یحضره الفقیه

التنبيه علی غرائب من‌لايحضره‌الفقيه، اثر مفلح بن حسن صیمری بصری بحرانی (متوفای 900ق) کتابی است که در آن، فتاوای مخالف اجماع شیخ صدوق (ح 305-381ق‌/ح‌917-991م‌) در کتاب «من‌لايحضره‌الفقيه»، مورد بررسی قرار گرفته است.

التنبیه علی غرائب من لا یحضره الفقیه
پدیدآوران	صیمری، مفلح بن حسن (نويسنده) ابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده) العتبة العباسیة المقدسة. قسم شؤون المعارف الإسلامیة و الإنسانیة. مرکز تراث البصرة (سایر) حسون، مدرک (مقدمه‌نويس)
عنوان‌های دیگر	من لایحضره الفقیه
سال نشر	1442ق - 2020م
چاپ	1
موضوع	ابن بابویه، محمد بن علی، 311 - 381ق. من لا یحضره الفقیه - فهرست‏ها - احادیث شیعه - قرن 4ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	8076م2الف 129 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

«من‌لايحضره‌الفقيه»، یکى از کتب اربعه روایى شیعه است که نویسنده در آن، مجموعه روایات اهل‌بیت(ع)، درباره مسائل فقهى و احکام شرعى را که از دیدگاه خود، صحیح و معتبر مى‌دانسته، جمع‌آورى نموده است. این کتاب از زمان نگارش، مورد توجه و استقبال علماى شیعه قرار گرفته است و پیوسته در مجموعه‌هاى بزرگ و کوچک روایى، به آن استناده نموده و از آن، روایت نقل کرده‌اند و به شرح، ترجمه و حاشیه بر آن، همت گماشته‌اند. نویسنده در کتاب حاضر، آن دسته از فتاوای شیخ صدوق در این کتاب را که با اجماع مخالف است، به‌علاوه مسائلی که نزد عالمان متقدم و متأخر شیعه، متروک می‌باشد، گرد آورده است.

تمام کسانی که به ترجمه و شرح حال صیمری پرداخته‌اند، صحت انتساب این کتاب به او را تأیید کرده و این امر، مورد اتفاق است. بهترین کسی که به توصیف کتاب پرداخته، خود مؤلف است که در مقدمه نسخه خطی، چنین گفته است: «این کتاب، شامل مسائلی است که علمای متأخر، آن را رها کرده و بدان نپرداخته‌اند و علمای متقدم، آن را رد کرده‌اند. این اثر، شامل مسائلی است که با دلایل واضح، ذهن را روشن نموده و غرائب و نکاتی که بیینده از آنها لذت می‌برد و من آنها را در صفحاتی جمع‌آوری نمودم تا مانند ستاره‌های درخشان و نافذ، دیده شده و موارد غفلت‌شده را ذکر نمودم تا طلاب و دانش‌پژوهان، از آنها برحذر باشند».

نویسنده، مطالب را به دو قسمت، تقسیم نموده است: نخست مسائل مربوط به غرائب مذکور در کتاب «من‌لايحضره‌الفقيه» و دوم، مسائل مناقشه برانگیز و مورد اختلاف که به‌طور کلی، نزد شیخ صدوق و دیگران، غریب می‌باشد، به‌همراه مناقشه در آنها و اختیار و انتخاب دیدگاه صحیح از نظر نویسنده که تحت عنوان «المسائل المستظرفات الغرائب»، آمده است.

کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز گردیده که در آن، ضمن شرح حال نویسنده،به معرفی کتاب «من‌لايحضره‌الفقيه» و اثر حاضر، پرداخته شده است.

منابع مقاله

1. مقدمه کتاب.
2. من‌لايحضره‌الفقيه.