الألفاظ المترادفة المتقاربة المعنى

الالفاظ المترادفه المتقاربه المعنی نوشته علی بن عیسی رمانی (متوفای 296-384ق) ادیب، نحوى، مفسر و متکلم معتزلى، در زمینه ترادف در زبان عربی است.

الألفاظ المترادفة المتقاربة المعنى
الألفاظ المترادفة المتقاربة المعنى
پدیدآورانرمانی، علی بن عیسی (نويسنده) صالح علی المصری، فتح الله (محقق)
ناشردار تسنیم للنشر و التوزیع
مکان نشرمصر - المنصوره
سال نشر1407ق - 1987م
چاپ1
شابک977-1420-00-x
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

رمانی در این اثر، به‌عنوان یکی از پیش‌گامان مطالعات زبانی، به جمع‌آوری و تحلیل واژگان مترادف و تفاوت‌های ظریف میان آنها توجه کرده است. این رساله از جمله قدیمی‌ترین پژوهش‌های نظام‌مند در زمینه ترادف در زبان عربی محسوب می‌شود و جایگاه ویژه‌ای در تاریخ زبان‌شناسی دارد[۱].

کتاب مشتمل بر 142 فصل است که هر کدام دارای عنوان خاص هستند مانند:

فصل ۱: الصله والعطیه(پیوند و بخشش)

فصل ۲: الفجیعه والوهن(مصیبت و ضعف)

فصل ۱۴۲: السواد والظلمه (سیاهی و تاریکی)

در ذیل هر کدام از فصول، تعدادی از واژه‌ها درج شده که ادعا می‌شود دارای معنای واحد هستند که بدان‌ها مترادف می‌گویند.

کتاب ازاین‌جهت که الفاظ زیادی را برای مخاطب معرفی می‌کند که با دیگر الفاظ هم معنی هستند دست کاربر را برای انتخاب باز می‌گذارد تا متناسب با شرایط و مکان، یکی را برگزیند. مؤلف برای رعایت اختصار،از شرح الفاظ و آوردن شواهد استعمال آن، پرهیز کرده است.

نزد قدما و رمانی، مترادفات فقط مشتمل بر الفاظ مفرد نیست؛ بلکه شامل الفاظ مرکب و فعل و اجزای جمله اسمیهنیز، می‌شود. [۲]. این از نمونه‌های متعددی که در ذیل فصول آمده مشخص می‌شود. [۳].

پس ترادف به معنای دلالت یک عده الفاظ مفرد و غیر مفرد بر معنای واحد یا معانی نزدیک به هم است.

وی به سبک قدمایی مثل همذانی و قدامه، ابتدا لفظی را می‌آورد و سپس به ترتیب الفاظی را که در لفظ مختلف و در معنا با لفظ اول متفق هستند ذکر می‌کند. سپس تفاوت‌های معنایی، کاربردهای خاص، و ظرافت‌های هر واژه را شرح می‌دهد. وی بر این باور است که هیچ واژه‌ای به طور مطلق مترادف نیست و هر کلمه بار معنایی خاص خود را دارد[۴].

پانویس

  1. ر.ک:مقدمه محقق، ص 3
  2. ر.ک: مقدمه محقق، ص 34-33
  3. ر.ک:همان، ص 36-35
  4. ر.ک:همان، ص 38-36

منابع مقاله

  1. متن کتاب

وابسته‌ها