الآلوسي و التشيع
الآلوسى و التشيع، به زبان عربى، تأليف سيد امير محمد قزوينى، فرزند علامه سيد محمد مهدى كاظمى قزوينى، در ردّ و پاسخ به کتاب «المنحة الآلهية»، تأليف سيد محمود شكرى آلوسى است. آلوسى، در این کتاب، شيعه را فرقه‌اى ساختگى معرفى كرده كه عقايد آنان برگرفته از معارف اهل‌بيت(ع) نمى‌باشد.
| الآلوسي و التشیع | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | دهلوی، عبدالعزیز بن احمد (نویسنده)
آلوسی، محمود شکری (نویسنده) موسوی کاظمی قزوینی، سید محمد (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | التحفه الاثنی عشریه المنحه الالهیه، تلخیص ترجمه التحفه الاثنی عشریه |
| ناشر | مرکز الغدير للدراسات الإسلامية |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 1420 ق یا 2000 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | آلوسی، محمود شکری، 1857 - 1924م. المنحه الالهیه، تلخیص ترجمه التحفه الاثنی عشریه - نقد و تفسیر
امامت - احادیث دهلوی، عبدالعزیز بن احمد، 1159 - 1239ق. التحفه الاثنی عشریه - نقد و تفسیر شیعه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها محدثان |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 212/5 /د9 ت308288 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
نویسنده، در مقدمه، شيعه را معرفى و مصداق صحيح آن را، شيعه اماميه اثنا عشريه، معرفى مى‌نمايد و اعتقادات شيعه را در اصول و فروع دين، بيان مى‌كند، سپس عبارات آلوسى را در ضمن 14 فصل مطرح كرده و با تعابيرى مانند: «اما قوله»، «فيقال فيه»، سخنى از وى را نقل و به نقد و ردّ آن مى‌پردازد.
گزارش محتوا
در قرن دوازدهم هجرى قمرى، در تداوم جريان يورش‌هاى هدف‌مند دشمنان اسلام كه با انگیزه تخريب چهره تشيع صورت مى‌گرفت، کتابى به نام «الصواعق الموبقة»، به زبان عربى و به قلم نویسنده‌اى موسوم به «نصرالله كابلى» نگاشته شد؛ گر چه این نوشتار، خود، جايگاهى ماندگار در عرصه چالش‌هاى فرهنگى - مذهبى به دست نياورد، ولى با پيدايش«مولوى عبدالعزيز دهلوى فاروقى»، متوفاى 1239ق و تأليف کتاب «تحفه اثنی‌عشر يه»، شبهات و مغالطات کتاب صواعق، در كالبدى جديد نمايان گرديد.
اختلافات شيعه و سنى كه تا آن زمان به امورى، همچون امامت و جانشينى پيامبر(ص) محدود بود، به شكافى عميق در همه زمينه‌هاى دينى، از مباحث نظرى الهيات گرفته تا دستورات عملى ابواب فقهى بدل گشت.
«تحفه اثنا عشريه» كه درون‌مايه خود را وام‌دار «الصواعق الموبقة» بود و در حقيقت تقريرى نو و ترجمه‌اى به زبان فارسی از کتاب مزبور به شمار مى‌رفت، در دوازده باب، عقايد و معارف شيعى را در زمينه‌هاى مختلف مورد نقد غير علمى قرار داد و باعث جريحه‌دار شدن احساسات شیعیان گشت.
در پاسخ به این کتاب- كه به زبان فارسی نوشته شده بود- انديشمندان فراوانى به دفاع از عقايد حقه اماميه برخاستند و کتاب‌هاى زيادى به تأليف درآمد كه شاخص‌ترين و ممتازترين آنها، کتاب «عبقات الأنوار»، نوشته سيد مير حامد حسین هندى است كه در جواب باب هفتم تحفه- كه در باب امامت نگاشته شده است- مى‌باشد.
البته از آن‌جا كه این کتاب، نيز به زبان فارسی نوشته شده بود، نمى‌توانست مورد استفاده بيشتر مسلمانان كه عرب‌زبان بودند، قرار گیرد و لازم بود تا جهت ترجمه آن به زبان عربى، اقدام گردد، ولى قبل از اينكه چنين عملى صورت گیرد، متن «تحفه»، توسط شخصى به نام غلام محمد بن محيى‌الدين بن عمر اسلمى، در سال 1227ق، به عربى ترجمه شد و سپس در سال 1301ق، توسط «سيد محمود شكرى آلوسى»، در کتابى به نام «المنحة الآلهية» تلخيص گرديد. وى كه خود را منتسب به أهل‌البيت(ع) و از سلاله سادات و محبّ آنان مى‌داند، شيعه را فرقه‌اى ساختگى معرفى كرده كه عقايد آنان برگرفته از اهل‌بيت(ع) نمى‌باشد. او، برای اثبات این نظريه خود، به جاى مراجعه به منابع و كتب علمى شيعه، به كلام مخالفين شيعه استناد و استدلال مى‌كند كه البته استدلالات وى، خالى از افتراء و تهمت و گاهى سبّ و دشنام نيست؛ در حالى كه این مسير و چنين روش بحثى، مناسب یک عالم محقق و اهل قلم و انديشه نمى‌باشد.
در جواب این کتاب، چندين تن از علماى شيعه، به تأليف کتاب و مقاله مبادرت ورزيدند كه از جمله مى‌توان به «بيان تصحيف المنحة الالهية عن النفثة الشيطانية»، تأليف شيخ مهدى خالصى كاظمى و هم‌چنين «نقض المنحة الآلوسية»، به قلم محمد بن طاهر الفضلى السماوى و «ميزان الحق لاختيار المذهب الأحق»، به قلم شيخ باقر بن شيخ حسن بن شيخ اسدالله تسترى اشاره كرد.
در تداوم این حركت، عالم بزرگوار، سيد امير محمد، فرزند سيد محمد مهدى كاظمى قزوينى با اطلاع از انتشار این کتاب در قاهره و پس از مطالعه آن، تصميم به نوشتن کتابى در جواب آن مى‌گیرد و با تأسى از روش علماى شيعه، افترائات و تهمت‌هاى وى را با منطق محكم و دلايل قوى پاسخ مى‌گويد. تأليف این کتاب، در سال 1385ق، به پایان رسيده است.
تمهيد کتاب، در ضمن چند مبحث مطرح شده است:
1. معنى شيعه اثنی‌عشر يه؛
2. اعتقاد شيعه در اصول؛
3. اعتقاد شيعه در فروع.
هدف نویسنده از نگارش این تمهيد، آن بوده است كه خواننده بى‌خبر يا كم‌اطلاع را به‌اجمال با مذهب اهل‌بيت(ع) آشنا كند و توجه دهد كه شخصى چون آلوسى كه حكم به كفر و بغى شيعه مى‌كند، در حقيقت پيروان مذهب اهل‌بيت(ع) را كه خداوند حكم به پاکى و طهارت آنها كرده، مورد اتهام قرار داده است.
مهم‌ترين مباحثى كه در ضمن کتاب، مورد بررسى قرار گرفته، عبارت است از: على(ع) و خلافت، آيه وضو، ادله احكام شرعى، تحريف قرآن، دفاع از سنت و رسول(ص)، روايت نزد شيعه، امامت، حليت متعه، اجماع، حديث عترت، فضايل على(ع) و وجوب امامتش.
از جمله شبهاتى كه نویسنده، در فصل پنجم کتاب، مطرح كرده و به ردّ آن پرداخته این است كه: «ولى، به مرتبه نبى نمى‌رسد.»
نویسنده، در پاسخ به این شبهه، ابتدا، به این نكته اشاره مى‌كند كه در کتاب خدا و سنت، روايتى كه مستند این عبارت باشد موجود نيست، پس از آن، به صورى كه برای این عبارت قابل فرض است، پرداخته و مى‌نويسد: اگر مراد آن باشد كه ولى، به مرتبه نبى اكرم(ص) نمى‌رسد، مطلب، متين است و بحثى در آن نيست، اما اگر منظور آن باشد كه ولى، به مرتبه انبياى پيش از نبى اكرم(ص) نمى‌رسد، كلام ناصوابى است؛ چرا كه هارون(ع) جانشين موسى(ع) بود و اگر پس از او باقى بود، نبى مى‌شد و اگر مقصود آن باشد كه ولى، در فضيلت، به مرتبه نبى نمى‌رسد، این نيز فاسد است، زيرا مى‌دانيم كه خداوند و رسولش(ص)، على(ع) را بر جميع انبياء(ع) برترى داده‌اند.
و...
وضعيت کتاب
در انتهاى اثر، مهم‌ترين مصادر کتاب و فهرست مطالب آمده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.