اخلاق اهل‌بیت علیهم‌السلام
اخلاق اهل‌بیت علیهم‌السلام اثر محمد مهدى صدر، کتابى است پيرامون خلق و خوى اهل‌بيت(ع) كه به زبان فارسی نوشته شده است.
| اخلاق اهل‌بیت علیهم‌السلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صدر، محمد مهدی (نویسنده) |
| ناشر | دار الکتاب الإسلامی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1429 ق |
| چاپ | 4 |
| شابک | 978-964-465-015-8 |
| موضوع | احادیث اخلاقی - قرن 14
اخلاق اسلامی خاندان نبوت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 248 /ص4الف3 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
کتاب با مقدمه‌اى از مهدى السيد على صدر در بيان اهمیت حسن خلق آغاز[۱] و مطالب در دو بخش تحت عنوان اخلاق عامه[۲] و حقوق و واجبات[۳]، تنظيم شده است.
در کتاب، تمام مباحث اخلاقى ذكر نشده بلكه به اهم آن‌ها پرداخته شده است.
وى سعى نموده است تا احاديثى را بياورد كه از جهت اعتبار سند روايى و کتابى، از بهترين اسانيد باشد.
همچنين با آوردن فضائل و رزائل اخلاقى، سعى نموده تا راه كسب فضائل و دفع و درمان رزائل اخلاقى را بيان نمايد. روش وى در قيمت‌گذارى مباحث اخلاق، حد وسط و اعتدال ارسطويى است.
گزارش محتوا
نویسنده به تشريح مباحث اخلاقى وارده از صاحبان صفات كريمه و پيشوايان امت‌ها پرداخته و معتقد است كه عمل به صفات نیک و پرهيز از صفات زشت، ما را در رسيدن به اهداف این بزرگواران، رهنمون خواهد كرد.
وى در ابتداى کتاب، با استناد به حديثى از امام صادق(ع)، به تعريف حسن خلق پرداخته است. از نظر وى، حسن خلق حالتى نفسانى است كه منجر به حسن معاشرت با مردم شده و باعث مى‌گردد، انسان با ديگران، زيبا برخورد كند، نیکو سخن بگوید، مدارا با مردم داشته باشد و با بشاشت با ايشان مواجه گردد[۴].
در ادامه، از سوء خلق سخن گفته شده است. نویسنده بداخلاقى را انحراف نفسانى دانسته و معتقد است كه این رذيله، سبب انقباض و غلظت انسان در رفتار مى‌گردد[۵].
بخش اول، شامل اخلاق عامه است كه در آن، به یک سرى فضائل و رزائل اخلاقى پرداخته شده و انواع بعضى از آن‌ها و راه علاج و درمان رزائل يا كسب فضائل، بيان گرديده است[۶]. از جمله این مباحث، صدق[۷]، كذب[۸]، حلم[۹]، غضب[۱۰]، تكبر[۱۱]، تواضع[۱۲]، عجب[۱۳]، رياء[۱۴]، يقين[۱۵]، صبر[۱۶]،... مى‌باشد.
بخش دوم، پيرامون حقوق و واجبات است[۱۷] كه به حقوق الهى[۱۸]، پيامبر(ص)[۱۹] اهل‌بيت(ع)[۲۰]، علماء[۲۱]، اساتيد، طلاب[۲۲]، والدين، اولاد[۲۳]، زوجيت[۲۴]، دوستان[۲۵]، همسايه[۲۶]، جوامع اسلامى[۲۷]، حاكم[۲۸]، رعيت[۲۹]، جسم و حقوق نفس[۳۰] مى‌پردازد.
وى در باب حقوق الهى به عبادت[۳۱]، طاعت[۳۲]، شكر[۳۳] و توكل[۳۴] اشاره كرده و ضمن تعريف این واژگان، به وسيله آيات و روايات، به تبيين آن‌ها پرداخته است.
در باب حقوق نفس[۳۵]، به چهار حق اشاره شده است: تثقيف النفس(يعنى نورانى كردن آن با نور خدا)،[۳۶] اصلاح السريره[۳۷]، ضبط النفس و كنترل آن[۳۸] و محاسبه نفس[۳۹].
وضعيت کتاب
فهرست مطالب، در انتهاى کتاب آمده است.
در پاورقى‌ها، بيشتر به ارجاع آيات و احاديث و توضيح مختصرى درباره مطالب پرداخته شده است.
پانويس
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص5
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص9
- ↑ ر.ک: همان، ص199
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص9
- ↑ ر.ک: همان، ص15
- ↑ ر.ک: همان، ص9
- ↑ ر.ک: همان، ص 17
- ↑ ر.ک: همان، ص20
- ↑ ر.ک: همان، ص26
- ↑ ر.ک: همان، ص31
- ↑ ر.ک: همان، ص39
- ↑ ر.ک: همان، ص36
- ↑ ر.ک: همان، ص94
- ↑ ر.ک: همان، ص88
- ↑ ر.ک: همان، ص96
- ↑ ر.ک: همان، ص101
- ↑ ر.ک: همان، ص199
- ↑ ر.ک: همان، ص203
- ↑ ر.ک: همان، ص207
- ↑ ر.ک: همان، ص218
- ↑ ر.ک: همان، ص229
- ↑ ر.ک: همان، ص234
- ↑ ر.ک: همان، ص238
- ↑ ر.ک: همان، ص250
- ↑ ر.ک: همان، ص297
- ↑ ر.ک: همان، ص317
- ↑ ر.ک: همان، ص319
- ↑ ر.ک: همان، ص344
- ↑ ر.ک: همان، ص340
- ↑ ر.ک: همان، ص346
- ↑ ر.ک: همان، ص203
- ↑ ر.ک: همان، ص205
- ↑ ر.ک: همان، ص206
- ↑ ر.ک: همان، ص206
- ↑ ر.ک: همان، ص347
- ↑ ر.ک: همان، ص348
- ↑ ر.ک: همان، ص 348
- ↑ ر.ک: همان، ص349
- ↑ ر.ک: همان، ص351
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.