ابن قاضی شهبه، محمد بن‌ ابوبکر

ابوالفضل‌ محمد بن‌ ابوبکر بن‌ احمد بن‌ محمد، ملقب‌ به‌ بدرالدین‌ (2 صفر 798-12 رمضان‌ 874ق‌/16 نوامبر 1395- 15 مارس‌ 1470م‌)، مورخ‌ و فقیه‌.

ابن قاضی شهبه، ابوالفضل‌ محمد بن‌ ابوبکر بن‌ احمد بن‌ محمد
NUR00000.jpg
نام کاملیوسف‌ بن‌ محمد بن‌ عمر؛
نام‌های دیگرابوالفضل‌ محمد بن‌ ابوبکر بن‌ احمد بن‌ محمد؛
لقببدر‌الدین؛
تخلصابن قاضی شهبه؛
نام پدرابوبکر بن‌ احمد بن‌ محمد؛
ولادت798ق‌؛
محل تولدشام(سوریه)؛
محل زندگیدمشق، قاهره؛
رحلت874ق‌‌‌‌؛
مدفنمقبره باب‌الصغیر دمشق؛
طول عمر76؛
خویشاوندان
دیناسلام؛
مذهبشافعى‌؛
پیشهمتولی فتوا، مورخ، فقیه‌؛
منصبقاضی؛
اطلاعات علمی
درجه علمیمتولی فتوا، مورخ، فقیه؛‌
اساتیدپدر، ابن‌ حجر عسقلانى؛
مشایخعایشه‌ دختر ابن‌ عبدالهادی‌، شهاب‌الدین‌ ابن‌ حجى‌، ابن‌ شرائحى؛
شاگردانسخاوی؛
برخی آثار1. الکواکب‌ الدرّیه فى‌ السیره النوریه؛

تحصیلات

او نخست‌ نزد پدر خود مقدمات‌ علوم‌ و فقه‌ را فرا گرفت‌ و سپس‌ از عایشه‌ دختر ابن‌ عبدالهادی‌ و شهاب‌الدین‌ ابن‌ حجى‌ و ابن‌ شرائحى‌ و دیگران‌ استماع‌ حدیث‌ کرد و در 836ق‌ در دمشق‌ از ابن‌ حجر عسقلانى‌، الاربعین‌ المتباینات‌ او را فراگرفت‌ و بعد از مرگ‌ پدر به‌ قاهره‌ رفت‌ و در حلقه درس‌ ابن‌ حجر شرکت‌ کرد و در فقه‌ ممتاز شد

تدریس، شاگردان

وی‌ در مدارس‌ مختلف‌ شام‌ چون‌ اقبالیه‌، عصرونیه‌، امجدیه‌، تقویه‌ و مدارس‌ دیگر به‌ تدریس‌ پرداخت‌.

سخاوی‌ نیز به‌ صراحت‌ نوشته‌ است‌ که‌ از ابن‌ قاضى‌ شهبه‌ استفاده‌ کرده‌ است‌.

مناصب

وی‌ متولى‌ فتوا در دارالعدل‌ گردید و از 839ق‌ نیابت‌ قضا را تا هنگام‌ مرگ‌ به‌ عهده‌ داشت‌.

وفات

او در دمشق‌ درگذشت‌ و در مقبره خانوادگى‌ (باب‌الصغیر) به‌ خاک‌ سپرده‌ شد.

آثار

چندین‌ اثر به‌ بدرالدین‌ نسبت‌ داده‌اند که‌ از آن‌ میان:‌

1- الکواکب‌ الدرّیه فى‌ السیره النوریه،

چاپ‌ شده‌ است‌. این‌ کتاب‌ با نام‌ الدر الثمین‌ فى‌ سیره نورالدین‌ الشهید نیز مشهور بوده‌ و مؤلف‌ در آن‌ از کتاب‌هایى‌ چون‌ مرآة الزمان‌، الروضتین‌ فى‌ اخبار الدولتین‌، البدایه و النهایه، التاریخ‌ الباهر، الکامل‌ ابن‌ اثیر و النوادر السلطانیه ابن‌ شداد بهره‌ برده‌ است‌.

این‌ کتاب‌ زندگى‌نامه نورالدین‌ محمد بن‌ زنگى‌ بن‌ آق‌ سنقر است‌ و به‌ 7 باب‌ تقسیم‌ شده‌ است‌. این‌ کتاب‌ به‌ کوشش‌ محمود زاید در بیروت‌ (1971م‌) چاپ‌ شده‌ است‌.

آثار دیگر وی‌ عبارتند از:

2- ارشاد المحتاج‌ الى‌ توجیه‌ المنهاج‌،

در فقه‌ شافعى‌ که‌ نسخه‌هایى‌ از آن‌ در جستربیتى‌، ریاض‌، دارالکتب و در چند جای‌ دیگر موجود است‌.

3- المواهب‌ السنیه فى‌ شرح‌ الاشنهیه،

که‌ شرحى‌ است‌ بر کتاب‌ الکفایه فى‌ الفرائض‌ عبدالعزیز اشنهى‌ و نسخه‌هایى‌ از آن‌ در کتابخانه شماره 2 شورا، مکتبه الاوقاف‌ موصل‌، ریاض‌، جامعه ملک‌ سعود نگهداری‌ مى‌شود.

آثار دیگری‌ هم‌ به‌ وی‌ منسوب‌ است‌.[۱]. ‌

پانویس

  1. رفیعی‌‌، علی، ج4، ص444-443


منابع مقاله

رفیعی‌‌، علی، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.


وابسته‌ها