ابن شهید ثانی، محمد بن حسن
فخرالدين، ابوجعفر محمد بن حسن بن زين‌الدين (۹۸۰-۱۰۳۰ق)، نوه شهيد ثانى و فرزند صاحب معالم است. از مهمترین تألیفات ایشان استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار است.
| نام | ابن شهید ثانی، محمد بن حسن |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | حسن |
| متولد | دوشنبه ۱۰ شعبان ۹۸۰ق |
| محل تولد | لبنان |
| رحلت | ۱2 ذی‌القعده ۱۰۳۰ق |
| اساتید | شيخ جمال‌الدين حسن بن زين‌الدين شهيد ثانى |
| برخی آثار | استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار |
| کد مؤلف | AUTHORCODE07725AUTHORCODE |
ولادت
او در روز دوشنبه ۱۰ شعبان ۹۸۰ق در لبنان به دنیا آمد[۱].
تحصیلات
وى تحصيل را در محضر پدر آغاز كرد، و با بهره‌ورى از محضر آن فقيه ژرف‌انديش بزرگ و فقيه جليل‌القدر سيد محمد، صاحب «المدارك» به جايگاه بلندى از دانش و فقاهت دست يافت. پس از ارتحال آن دو بزرگوار به مكه رفت و در محضر میرزا محمد استرآبادى صاحب «کتاب الرجال» به تعمیق و توسيع آموخته‌هایش پرداخت و به‌ویژه در حديث و رجال از آن بزرگوار بسى بهره برد. سپس به موطنش لبنان بازگشت و مدت کوتاهی در آنجا ماند، سپس به به عراق رفت و مدت زمان زیادی در کربلا به تدریس پرداخت[۲].
مؤلف گاه به دمشق مى‌رفت و با عالمان عامّه، ديدار مى‌كرد و در فراگیرى و فرادهى مرزهاى مذهبى را در مى‌نورديد. پيوستگى پنج‌ساله‌ى او با رجالى بزرگ محمد امین استرآبادى او را در دانش رجال به چيرگى عظيمى رساند. گستردگى آگاهى‌هاى مؤلف در دانش رجال از شرح مورد گفتگو به روشنى پيدا است.
آراء رجالی
محققان برخى از آراء رجالى مؤلف را بدين‌سان گزارش كرده‌اند:
- روايت بزرگانى چون كلينى از كسى، نشانگر اعتبار او است.
- اعتماد بر نقل مراسيل، صلاحيت برای قدح رجالى ندارد.
- در تعارض اقوال نجاشى و شيخ در جرح و تعديل، قول نجاشى را مقدم مى‌دارد.
- اگر نجاشى مذهب كسى ياد نكند، نشانگر نفى مذهب خاص از او است.
- حديث ابراهیم بن هاشم را «حسن» مى‌داند و نه «صحيح»
- «اضمار» موجب ضعف حديث نيست.
- وكالت امامان(ع) وثاقت وكيل را ثابت نمى‌كند.
وفات
شیخ محمد در شب 12دی القعده سال 1030ق در مکه مکرمه از دنیا رفت و در همان شهر در منطقه معلا نزدیک مرقد حضرت خدیجه بنت خویلد به خاک سپرده شد[۳].
آثار
- استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار
- شرح صحيفه سجاديه
- تعلیقات بر کتاب مدارک الأحکام
- حاشیه أُصول الکافی
- حاشیة علی شرح اللمعة
- حاشیة الفقیة
- حاشیة کتاب الرجال میرزا محمد استرآبادی عالم رجالی
- حاشیة المدارک
- حاشیة المختلف
- حاشیة المطوّل
- حاشیة المعالم
- رساله‌ای به نام «تحفة الدهر فی مناظرة الغنی و الفقر»
- رسالة فی تزکیة الراوی
- «روضة الخواطر و نزهة النواظر»
- کتاب مشتمل علی مسائل و أحادیث و....[۴]
پانويس
منابع مقاله
مقدمه کتاب استقصاء الاعتبار في شرح الاستبصار