إعجاز القرآن و البلاغة النبوية
إعجاز القرآن و البلاغة النبوية تألیف مصطفى صادق الرافعى نویسنده کتاب یکى از بزرگترين ادبا و انديشمندان معاصر است كه اهل كشور مصر مىباشد.وى دربارۀ اعجاز قرآن مطالب فراوانى را به رشتۀ تحرير در آورده كه مهمترين آن کتاب اعجاز القرآن مىباشد.
اعجاز القرآن و البلاغه النبویه | |
---|---|
پدیدآوران | رافعی، مصطفی صادق (نویسنده) |
ناشر | دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علي بيضون |
مکان نشر | بیروت - لبنان |
سال نشر | 1421 ق |
چاپ | 1 |
موضوع | قرآن - اعجاز
قرآن - مسایل ادبی قرآن - مسایل لغوی محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - سخنوری |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | BP 86 /ر2الف6 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
همانگونه كه از نام کتاب پيداست، مطالب کتاب در دو بخش نوشته شده كه بخش اول مربوط به اعجاز قرآن است[۱].مؤلف در این بخش ثابت مىكنند قرآن از همه نظر معجزه است و این اعجاز مطلق و بلا استثناء است، حتى از نظر بيان مسائل تاريخى و توضيح سرگذشت اقوام و پيامبران قبلى
بخش دوم آن مربوط به بلاغت و فصاحت پيامبر(ص) است كه در آن پيرامون: اوصاف حضرت، نحوۀ تكلم و سخن گفتن ايشان، دورى از شعر و شاعرى و تاثير سخنان آن حضرت در میان مردم، بحث و گفت و گو نموده است[۲].
به لحاظ اهمیت کتاب كسانى همچون:سعد زغلول و رشيد رضا، مقدمهاى بر این کتاب نوشتهاند.
ساختار
کتاب داراى یک مقدمه[۳] و یک خاتمه[۴] است كه مقدمه شامل پنج فصل و خاتمه شامل دو فصل مىباشد كه
فهرست موضوع مطالب آن به قرار زير است:
فصل اول:شامل:
تاريخ قرآن،جمع و تدوین قرآن[۵]- قرائت و طرق اداء[۶]، القرّاء-وجوه القرّاء[۷]-لغة القرآن[۸]، الاحرف السبعة[۹]-مفردات قرآن[۱۰]، تاثير القرآن في اللغة[۱۱]-آداب القرآن[۱۲]، القرآن و العلوم[۱۳]-سرائر القرآن[۱۴]-تفسير آيه[۱۵].
فصل دوم: في اعجاز القرآن[۱۶] شامل:
الاقوال في الاعجاز[۱۷]-المؤلفات في الاعجاز[۱۸]-حقيقة الاعجاز[۱۹]-اسلوب القرآن[۲۰]، نظم القرآن[۲۱]-الحروف و اصواتها[۲۲]-الكلمات و حروفها[۲۳] و الجمل و كلماتها[۲۴].
فصل سوم:البلاغة في القرآن[۲۵].
فصل چهارم:الطريقة النفسيه في الطريقة اللسانية[۲۶]
فصل پنجم:احكام السياسة الحنطقيه على طريقه البلاغة[۲۷]
خاتمه[۲۸]
فصل اول:البلاغة النبویه[۲۹] شامل:
فصاحته(ص)[۳۰]، صفته(ص)[۳۱]-احكام منطقه(ص)[۳۲]، نفى الشعر عنه(ص)[۳۳]، تاثيره في اللغة(ص)[۳۴]، و نسق البلاغة النبویه[۳۵].
فصل دوم:الخلوص و القصد و الاستيفاء[۳۶]
گزارش محتوا
- در فصل دوم(معانى اعجاز)پيرامون تحدى قرآن بحث نموده و معتقد است كه تحدى یکى از امور متعارف در بين عربها بوده، و قرآن هم كه تحدى نموده است بر اساس همین روش بوده است[۳۷].
- در همین فصل دربارۀ حروف زائد از ديدگاه نحویون سخن گفته و توضيح مىدهد كه وجود این حروف در جملات و آيات قرآنى جهت افزايش بلاغت و فصاحت است كه اگر آنها را حذف كنيم فصاحت آيه از بين مىرود و اگر بخواهيم زائده بگیريم یک نوع نقص در شأن قرآن كريم است-بنابراین تمام جملات و كلمات و حروف قرآن داراى فصاحت و بلاغت و اعجاز مىباشند.
- در فصل ششم:البلاغة النبویه[۳۸]:بلاغت و فصاحت سخن پيامبر(ص) را مورد بحث قرار داده و مىگوید:سخن پيامبر(ص) از آن جهت كه به وحى متصل است داراى فصاحت و بلاغتى مىباشد كه در كلام ديگران يافت نمىشود به گونهاى كه در فرمايشات آن حضرت كلمهاى اضافه نمىتوان پيدا نمود.از طرف ديگر، حضرت، هر گروه و قومى را با لحن و روش آنها سخن گفته، مثل اينكه از فصيحترين آن مردمان است[۳۹].
- در همین فصل-دوران زندگى پيامبر(ص) را تشريح نمود.و بيان مىكند كه حضرت در هر قبيلهاى كه زندگى مىنمود، آن قبيله از فصيحترين زبانها برخوردار بودند.
- در بحث مربوط به قرآن و علوم[۴۰]:معتقد است كه آنچه علوم پيشرفت داشته است در پرتو قرآن بوده است.
نسخه شناسى
کتاب یک جلد، متن آن عربى و داراى 238 صفحه است كه مشخصات آن به قرار زير است:
- كاغذ:اعلا
- چاپ:كامپيوترى
- جلد: گالينگور
- نوبت چاپ:سوم
- تاريخ انتشار:سال 1421 هجرى قمرى
- ناشر:دار الكتب العلمیه-بيروت-لبنان
- داراى سه مقدمه:مقدمه چاپ اول، دوم و سوم
- داراى مقدمهاى از:سعد باشا زغلول پيرامون ارزش و اهمیت کتاب
- داراى مقدمهاى از دكتر يعقوب صروف پيرامون ارزش و اهمیت کتاب
- شرح مختصرى از زندگى نامه مؤلف
- نام کتاب:اعجاز القرآن و البلاغة النبویه
- نام مؤلف:مصطفى صادق رافعى
تذكر:
اين کتاب تحت عنوان اعجاز قرآن و بلاغت محمد(ص) توسط عبدالحسين ابن الدين به فارسی ترجمه و در سال 1360 به چاپ رسيده است.
پانويس
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص98
- ↑ ر.ک: همان، ص194
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص19
- ↑ ر.ک: خاتمه، ص192
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص24
- ↑ ر.ک: همان، ص34
- ↑ ر.ک: همان، ص39
- ↑ ر.ک: همان، ص44
- ↑ ر.ک: همان، ص48
- ↑ ر.ک: همان، ص50
- ↑ ر.ک: همان، ص52
- ↑ ر.ک: همان، ص65
- ↑ ر.ک: همان، ص80
- ↑ ر.ک: همان، ص92
- ↑ ر.ک: همان، ص95
- ↑ ر.ک: همان، ص98
- ↑ ر.ک: همان، ص99
- ↑ ر.ک: همان، ص106
- ↑ ر.ک: همان، ص110
- ↑ ر.ک: همان، ص133
- ↑ ر.ک: همان، ص148
- ↑ ر.ک: همان، ص150
- ↑ ر.ک: همان، ص155
- ↑ ر.ک: همان، ص166
- ↑ ر.ک: همان، ص180
- ↑ ر.ک: همان، ص184
- ↑ ر.ک: همان، ص185
- ↑ ر.ک: همان، ص192
- ↑ ر.ک: همان، ص194
- ↑ ر.ک: همان، ص194
- ↑ ر.ک: همان، ص199
- ↑ ر.ک: همان، ص203
- ↑ ر.ک: همان، ص210
- ↑ ر.ک: همان، ص216
- ↑ ر.ک: همان، ص222
- ↑ ر.ک: همان، ص232
- ↑ ر.ک: همان، ص117
- ↑ ر.ک: همان، ص194
- ↑ ر.ک: همان، ص 194
- ↑ ر.ک: همان، ص80
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب