إعجاز القرآن
اعجاز القرآن، مؤلف قاضى ابوبكر محمد بن الطيّب الباقلانى، مؤلف از نویسندگان و مؤلفان قرن چهارم و پنجم هجرى است كه در زمینه‌هاى مختلف کتاب‌هاى فراوانى نوشته است.
| إعجاز القرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عویضه، صلاح محمد (مصحح) باقلانی، محمد بن طیب (نویسنده) |
| ناشر | دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علي بيضون |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1421 ق یا 2001 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | قرآن - اعجاز |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 86 /ب2الف6 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
روش او در بيان مطالب؛ همچون روش متكلمین است(چونكه خود كلامى بوده بر اساس مذهب شافعى) یکى از تأليفات او کتاب «اعجاز القرآن» است كه پيرامون بعضى از مسائل مربوط به اعجاز قرآن؛ همچون تحدى - وجوه اعجاز قرآن، نفى شعر از قرآن و... سخن گفته است. همان گونه كه ذكر شد، بر اساس مشى و منش خود، مباحث را بگونه‌اى مطرح مى‌نمايد كه جوانب مختلف آن بيان شود، در این کتاب برای معجزه بودن قرآن اشعارى از شعراى نامدار عرب؛ همچون نابغه، امرئ القيس، البحترى و... را ذكر و اشكالاتى را كه از نظر فنون ادبى به آنها وارد است، ذكر مى‌نمايد و نتيجه‌گیرى مى‌كند كه اين‌ها كه از بزرگان ادب و شعر عرب هستند، كلام آنها چگونه است و عجز آنها در برابر قرآن به چه میزان است، لذا قرآن شعر نيست و معجزۀ پيامبر(ص) است.
ساختار و گزارش محتوا
کتاب داراى یک مقدمه و 13 فصل و یک خاتمه مى‌باشد، فهرست فصول آن به شرح ذيل است:
قرآن معجزۀ نبوت پيامبر(ص)، اثبات معجزه بودن قرآن، بيان بعضى از وجوه اعجاز قرآن (بصورت اجمالى)، شرح بعضى از وجوه اعجاز قرآن، در نفى شعر از قرآن، در نفى مسجع از قرآن، در بيان اطلاع پيدا نمودن از اعجاز قرآن، وجوه اعجاز قرآن، آيا علم به اعجاز قرآن و معجزه بودن آن ضرورى است؟، اعجاز قرآن به چه چيزى تعلق مى‌گیرد؟، وجوه بلاغت، در بيان حقيقت معجزه، پيرامون سخن پيامبر(ص) و امورى كه مربوط به اعجاز است.
ویژگى‌ها
- در فصل هشتم(وجوه اعجاز قرآن) بحث تحدى و چگونگى و لزوم آن بيان شده است. در ادامه این فصل توضيح مى‌دهند كه غير عرب‌ها از آوردن مثل قرآن از عرب‌ها، عاجزترند(چونكه عرب‌ها از آوردن عاجز بودند).
- فصل پنجم(نفى شعر از قرآن) در این فصل شعر نبودن قرآن توضيح داده شده و از آن استفاده مى‌نمايند كه با توجه به این كه سرودن شعر در زمان نزول قرآن یکى از افتخارات عرب به شمار مى‌رفته، نفى شعر از قرآن، بيانگر معجزه بودن آن است.
- در فصل نهم: پيرامون علم به اعجاز قرآن، قائل به تفاوت بين عرب و عجم است، و مى‌گوید: عجمى بايد از طريق استدلال، علم به معجزه بودن قرآن پيدا كند؛ ولى عربى كه اهل فصاحت و بلاغت است، بالضروره به معجزه بودن قرآن علم پيدا مى‌كند.
نسخه‌شناسى
کتاب یک جلد و داراى 191 صفحه است كه مشخصات آن به شرح ذيل است:
- كاغذ: اعلا.
- نوع چاپ: كامپيوترى.
- تاريخ انتشار: 1421 هجرى قمرى.
- نوبت چاپ: اول.
- ناشر: دار الكتب العلمیه، بيروت.
- جلد: گالينگور.
- داراى فهرست موضوعى.
- شرح بعضى از لغات مشكل متن، در پاورقى توسط محقق.
- ترجمه اشخاص ذكر شده در متن، در پاورقى توسط محقق.
- تحقيق: ابوعبدالرحمن صلاح بن محمد بن عویضه.
نام کتاب: اعجاز القرآن.
مؤلف: قاضى ابوبكر محمد بن الطيب الباقلانى.