أنس التائبین و صراط اللّٰه المبین
أنس التائبين و صراط الله المبين، نوشته احمد بن ابوالحسن ژنده‌پیل (440-536ق)، از عرفا و مشایخ بزرگ صوفیه، درباره مباحث و مسائل عرفانی و مطالب اخلاقی و اجتماعی، به زبان فارسی است.
| أنس التائبین و صراط اللّٰه المبین | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ژنده‌پیل، احمد بن ابوالحسن (نويسنده) فاضل، علی (مصحح) |
| ناشر | بنياد فرهنگ ايران |
| مکان نشر | ایران |
| سال نشر | 1350ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | ژ9الف8 282/7 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
این اثر، حاصل مقابله پنج نسخه است که علی فاضل، علاوه بر آن، کار تصحیح و تحشیه و مقدمه کتاب را نیز انجام داده‌است[۱].
مؤلف درباره علت تألیف کتاب می‌نویسد:
چون تایبان و یاران ما زیاد گشتند و به هر ناحیتی افتادند، ممکن نبود آمدن ایشان به هر وقتی؛ از ما درخواست کردند و سؤال‌ها کردند که ما را به هر چیزی از این طریقه‌ها اشارتی کند تا دل‌های ما را، انسی و راحتی باشد و یادگاری باشد؛ چون سؤال کردند، روی باززدن نبود؛ قوله تعالی:و أمّا السائل فلا تنهر. چون چنین بود ابتدا کردیم بدین کتاب و این را «أنس التائبين و صراط الله المبين» نام کردیم [۲].
محقق کتاب می‌گوید:
«أنس التائبين»، کتابی است مفصل؛ مفصل‌ترین اثر موجود از شیخ جام، که دراختیار ماست. نویسنده در این کتاب، مباحث مورد نظر خود را برای سهولت مطالعه خواننده، طبقه‌بندی کرده و آنها را در ذیل چهل‌وپنج باب، در این کتاب می‌آورد[۳].
اهتمام شیخ جام در این کتاب، بیشتر موقوف بر شرح مباحث صوفیانه و توضیح و تعریف مقولات و مصطلحات عرفانی و تبیین مسائل اعتقادی متصوفه است؛ بدین سبب است که نویسنده در کتاب حاضر، به مسائل شرعی نمی‌گراید[۴].
به‌هرتقدیر، نثر کتاب، نثری است ساده و غیر مصنوع که از نظر کوتاهی جمله‌ها، به‌کار نرفتن کلمات مهجور و دور از ذهن، به‌کار رفتن پیشاوندها و پساوندهای کهن به‌فراوانی در معانی گوناگون، دور ماندن از سجع و موازنه و پیرایه‌سازی و صنعت‌بازی در کلام، نزدیکبودن به لهجه محاوره و هم به سبب احتوای مقداری بسیار از واژه‌های سره و اصطلاحات اصیل و دست‌نخورده زبان فارسی و امتیازات چشمگیر دیگر، سزاوار آن است که مورد توجه قرار بگیرد[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه مصحح و متن کتاب.