أداء المفروض من شرح أرجوزة العروض

أداء المفروض من شرح أرجوزة العروض عنوان اثری است 1 جلدی به زبان عربی با موضوع ادبیات عرب (علم عروض) از شیخ ابوالمجد محمدرضا نجفی اصفهانی (۱۲۸۷ -۱۳۶۲ ق).

أداء المفروض من شرح أرجوزة العروض
أداء المفروض من شرح أرجوزة العروض
پدیدآورانابوالمجد، محمدرضا (نویسنده)

تبریزی، مصطفی (نویسنده)

هادی‌زاده، مجید (محقق)
عنوان‌های دیگرشرح الفه الیتیمیه
ناشرالمکتبة الأدبية المختصة
مکان نشرایران - قم
سال نشر1428ق.
چاپچاپ یکم
شابک978-964-319-518-2
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏/الف2الف4 / 2213 PJA

این کتاب در واقع شرحی است از محمدرضا بن محمدحسین بن محمدباقر بن محمدتقى ايوان كيفى تهرانى اصفهانى مشهور به آقارضا اصفهانی بر ارجوزه عروضی علامه فقیه شیخ مصطفی تبریزی با نام «الیتیمه» که با تحقیق مجید هادی‌زاده به چاپ رسیده است.

ارجوزه شیخ مصطفی تبریزی با مقدمه‌ای کوتاه شامل 6 بیت آغاز می‌گردد و عجیب اینکه نویسنده، نامی برای آن انتخاب نکرده است؛ البته شاید کتاب دارای مقدمه منثوری بوده که مشتمل بر نام آن به یتیمه بوده باشد. درهرحال شارح نام این کتاب را «الیتیمه» ذکر کرده است.[۱]

از عبارات شارح (آقا رضا اصفهانی) در مقدمه‌اش بر کتاب برمی‌آیدکه او از تبریزی درخواست کرده که چنین کتابی را بنویسد و وقتی شیخ مصطفی تبریزی این ارجوزه را به نظم بیان می‌نماید از خود آقا رضا اصفهانی که از او درخواست نگارش چنین کتابی را کرده بود، درخواست شرح بر آن را می‌نماید.[۲]

آقا محمدرضا در پایان کتابش نوشته بوده «تم ا لجزء الاول من أداء المفروض فی شرح أرجوزة العروض علی ید مؤلفه أبی المجد محمد الرضا-دام مجده- و یتلوه الجزء الثانی فی علم القوافی». که نشان می‌دهد او در نظر داشته جلد دوم این شرح را درباره علم قوافی بنویسد. ولی برای ما معلوم نیست که او جلد دوم را به عنوان متمم این ارجوزه نوشت و به دست ما نرسید یا مرگ میان او و این کار فاصله شد.[۳]

نوع شرح آقا رضا ابوالمجد در این اثر شرح مزجی بوده است بجز در باب علل أعاریض و ضروب که خودش در کتاب بیان کرده، انگیزه وی از عدم مزج شرح با اصل در این بخش، بر اهلش پوشیده نیست. شارح متعرض الفاظ متن و وجوه اعراب آن نشده تا موجب تشویش اذهان ناظرین نگردد.[۴]

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه محقق بر کتاب، ص23
  2. ر.ک: همان؛ مقدمه نویسنده بر کتاب، ص42-43
  3. ر.ک: مقدمه محقق بر کتاب، ص24
  4. ر.ک: مقدمه نویسنده بر کتاب، ص43-44

منابع مقاله

مقدمه‌های محقق و نویسنده بر کتاب.

وابسته‌ها