أبهی المداد في شرح مؤتمر علماء بغداد
أبهى المراد في شرح کتاب مؤتمر علماء بغداد، تأليف مقاتل بن عطيه از علماى قرن پنجم است كه توسط شيخ محمّد جمیل حمّود در سال 1423ق شرح و تحقيق شده است كه پيرامون امامت و خلافت و این كه تشيع بدعتى در اديان نيست، بلكه دين رسول اكرم(ص) است كه در خلال یک مناظره تاريخى در عهد ملك‌شاه سلجوقى و وزيرش خواجه نظام‌الملك قرن پنجم بين علماى اهل تسنّن و تشيع صورت گرفته، بيان شده است.
| أبهی المداد في شرح مؤتمر علماء بغداد | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حمود، محمد جمیل (شارح)
حمود، محمد جمیل (محقق) ابن عطیه، مقاتل (نویسنده) مرعشی، سید شهاب‌الدین (مقدمه‌نویس) |
| عنوان‌های دیگر | موتمر علماء بغداد. شرح محاورة حول الإمامة و الخلافة |
| ناشر | مؤسسة الأعلمی للمطبوعات |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1423 ق یا 2002 م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | ابن عطیه، مقاتل، - 505ق. موتمر علماء بغداد - نقد و تفسیر
اهل سنت - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها شیعه - احتجاجات شیعه - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها شیعه - مناظرهها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | BP 212/5 /الف2 م8023 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
انگیزه تأليف
دين سليقه‌اى و هوس‌هاى سياسى، مانع از تمسك به برهان شده، در چنين موقعيتى واجب است با بيدار كردن ذهن جامعه، آنها را به فهم و دقت در اصول دينشان با كلامى آسان و روشى ساده دعوت كنيم، شايد از بهترين كتبى كه در این مورد تدوین شده است، مؤتمر علماء بغداد باشد، چرا كه در عين اختصار؛ شامل مطالب مهم تاريخى، فقهى، فلسفى به خصوص امر خطیر خلافت مى‌باشد كه مربوط به علم كلام است و روش بحث آن به گونه‌اى است كه مؤثر در ذهن خواننده بوده و مطالبش قابليت دارد كه آنها را توسعه و شرح داد و بنا به فرمايش آیت‌الله مرعشى نجفى، از بهترين کتاب از حيث روانى عبارت و متقن بودن مطالب مى‌باشد.
ساختار و گزارش محتوا
کتاب؛ شامل مباحث علمى است كه با تحقيق و دقت و دورى از سليقه شخصى و منازعات سياسى و تعصبات مذهبى تدوین گشته است و تصویر واضحى از دين به خواننده ارائه مى‌دهد، بعد از ذكر مقدمه كه حاوى معرفى دولت سلجوقى، بررسى حقيقت مناظره و دفع ايرادات متوجه مناظره به شرح مؤتمر مى‌پردازد، در روش بحث به ادله عقليه و نقليه از قرآن و سنت، مستندات تاريخى، اعترافات اهل سنت و تمسك به ادله ايشان جهت اثبات مطالب، استناد به كلام بزرگان شيعه و سنّى، تبيين ادبى موضوع‌هاى مورد بحث، استناد به ادله‌اى كه مورد اتفاق همگان است؛ مثل روايات متواتر، اجماعات و... ارائه تناقضات در كلام مستشكلين، عدم استفاده از كتب غير قابل اعتماد. هدف شرح، اولا، اقتصار و جمود به این ادلّه و براهین نيست، بلكه رعايت اختصار در مفاهيم و معارف عقيدتى، تاريخى، فقهى و... شده است تا موجب خستگى خواننده نشود. ثانيا، برای این كه کتاب حجيم نشود؛ لذا بحث‌ها در حدّ استطاعت آمده و سعى شده جهت اختصار و روشن‌تر شدن حقايق، مطالب به هم ربط داده شود، در عين حال اتمام حجّت بر مشككين مسئله خلافت و امامت شده است.
نسخه شناسى
کتاب سال 1422ق به زبان عربى تأليف شده و در سال 1423ق توسط انتشارات اعلمى بيروت در دو مجلّد به چاپ رسيده است، در آخر کتاب فهرست محتویات آمده كه شامل مباحث عدالت صحابه، جواز سبّ و لعن، جمع‌آورى قرآن، صفات الهى، نبوت مسئله امامت ائمه هدى عليهم‌السلام، غيبت و... مى‌باشد. فهرست مصادر و مراجع طبق حروف الفبا مى‌باشد، در مجموع ايشان مطالبشان را از 257 منبع اخذ كرده‌اند.