راه مهدی(عج)
| نام کتاب | راه مهدی (عج) |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | خسروشاهی، باقر (اهتمام)
صدر، رضا (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 51 /ص4ر2 |
| موضوع | محمد بن حسن (عج)، امام دوازدهم، 255ق. - غیبت
مهدویت |
| ناشر | دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم، مرکز انتشارات |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1378 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE13423AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
راه مهدى(عج)، اثر آيت‌الله سيد رضا صدر، كاوشى است در زندگانى حضرت مهدى(عج) كه به موضوع مهدويت، ظهور منجى موعود، صفات آن حضرت و گفتگو در مورد گسترش عدل و عدالت در جهان پرداخته است.
كتاب به زبان فارسى و در سال 1378ش نوشته شده است.
آن چه باعث اهميت كتاب شده، توأم بودن اتقان مطالب با تقواى صاحب قلم به همراه ژرف انديشى و امانت‌دارى وى در ارائه مطالب است.
ساختار
كتاب با مقدمه سيد باقر خسروشاهى، در اشاره‌اى كوتاه به زندگى نويسنده، آغاز و مباحث كه به شيوه گزارشى نگارش يافته، در شش فصل كلى، سامان يافته است.
مؤلف كوشيده است تا با بهره‌گيرى از آيات، روايات و مطالب تاريخى، سيماى امام زمان(عج) را از هنگام ولادت تا زمان غيبت كبرا، به تصوير بكشد.
وى به بحث درباره خاستگاه فطرى انديشه ظهور مصلح پرداخته و با استدلالات عقلى و استناد به رواياتى از پيامبر(ص) و امامان(ع)، اثبات كرده است كه منجى و مصلح، شخص معين و معصوم از آل رسول(ص) است.
ايشان با بررسى اوضاع عصر حضور، غيبت صغرى، كبرى و چگونگى ارتباط حضرت مهدى(عج) با مردم، به تبيين روند غيبت ايشان و كيفيت استفاده مردم از هدايت‌هاى آن امام غائب(ع) پرداخته است.
اهم عناوين كتاب عبارتند از: راه قرآن، راه محمد(ص) و راه على(ع)، نقش اميد در فرد و اجتماع، موانع رسيدن بشر به اميد اجتماعى، مهدى(عج) اميد انسان‌ها، عدل عالم‌گير مهدى(عج)، حكومت الهى در جهان، شرايط برپا كننده عدل جهانى، مهدى(عج) داور دادگر و دادگستر، مهدى(عج) نوعى يا شخصى، ويژگى‌ها و خصايص مهدى(عج)، طول عمر و غيبت امام زمان(عج)، مسأله انتظار فرج، تعلق اراده ازلى به اقامه عدل جهانى، بشارات و اشارات قرآن و معصومين(ع) به ظهور مهدى(عج)، كراماتى چند از آن حضرت در زمان غيبت صغرا، شرفيابى افراد در غيبت صغرا و...
كتاب براى استفاده دانشجويان و دانش پژوهان در حوزه معارف مهدوى، بسيار مفيد و ارزنده است.
گزارش محتوا
فصل اول، به بررسى اميد و عدالت پرداخته است. نويسنده با اثبات اين كه راه مهدى(عج) همان راه محمد(ص)، على(ع) و راه قرآن است، بيان كرده كه اين چهار راه، به يك مقصد منتهى مى‌شود كه همان راه حق و حقيقت است.
وى اميد و آروز را از ويژگى‌هايى دانسته است كه در زمره فطريات بشر قرار دارند، زيرا هر دو نگاهى به آينده دارند.
او معتقد است فرد بشر، اميدى دارد و اجتماع بشر، اميدى. اميد فرد ويژه خود اوست و اميد اجتماع از آن اجتماعى است كه همگى افراد در آن شركت دارند؛ اما گاه فرد براى اجتماع زندگى كرده و در راه آرمان اجتماع مى‌كوشد و رنج مى‌برد؛ اين گونه افراد خدمت‌گذاران بشرند.
اميد اجتماع، اميدى است كه همه افراد در آن شريكند كه يكى از موانع آن، خودخواهى و خودپسندى بشر است كه به صورت قدرت‌هاى چپ‌گرا و راست‌گرا، زمام بشر را به دست گرفته و سد راه سعادتش شده‌اند.
ديگر از موانع، خطاى بشر است. خطاى او در اين است كه ظلم را نديده و ظالم را مى‌بيند و به جاى مبارزه با ظلم، با ظالم مبارزه مى‌كند.
وى معتقد است، نخستين قدم براى رسيدن به اميد اجتماعى، پيشرفت بشر در انسانيت و تكامل اوست؛ چون بشر تكامل يافته، آماده فداكارى است و شايستگى آن را دارد كه از خود بگذرد تا سعادت و خوشبختى ديگران تأمين شود.
گام دوم، ظهور راهنماى الهى و رهبر آسمانى است؛ رهبرى كه خدايش براى نجات بشر از ظلم و ستم برگيزيده است تا جهان را پر از عدل و داد كند.
وى آزادى انسان در سفر و حضر را از خواسته‌هاى فطرى بشر مى‌داند كه تعدد كشورها، مرزهاى جغرافيايى و قدرت‌هاى گوناگون، مانع رسيدن او به خواسته فطرى‌اش است.
وى بر اين باور است كه اين خواسته، در عدل عالم‌گير و حكومت واحد جهانى، تحقق‌پذير بوده و روزى خواهد رسيد كه مرزها برداشته شده و شرق و غرب در اختيار همه افراد قرار گيرد.
دوم، به بشارت‌ها و اشاراتى كه در آيات و روايات پيرامون حضرت مهدى(عج) و حكومت جهانى ايشان در آخرالزمان آمده، اختصاص دارد.
احاديث نقل شده در اين بخش، از كتاب «اثبات الهداه» شيخ حر عاملى مى‌باشد.
مطالبى كه مورد اتفاق اين اخبار و آيات است، در حد تواتر بوده و حاوى نكات زير است:
1- قائم از دودمان رسول خدا(ص)، حضرت على(ع) و امام حسين(ع) است.
2- غيبتى طولانى دارد كه داراى علل بسيارى است.
3- زنده است و خروج مى‌كند.
4- روز قيام و ظهورش، راز مگوست؛ پيغمبر(ص) يا نمى‌داند و يا نمى‌گويد.
5- زمين را از عدل و داد پر مى‌كند.
6- عيسى(ع) از آسمان نزول كرده و پشت سرش نماز مى‌خواند و...
نويسنده معتقد است كه اين ويژگى‌ها، براى آن گفته شده كه مردم مهدى‌هاى دروغين را شناخته و گول آنها را نخورند.
در سوم، مطالبى پيرامون پدر و مادر و نحوه تولد حضرت مهدى(عج) بيان شده است. نويسنده پس از ذكر دودمان آن حضرت، چنين بيان كرده كه ايشان از اصلاب طاهره و ارحام مطهره هستند كه اگر چنين نبود، معاندان و دشمنان آنها كه در هر عصرى شمارشان كم نبود، كوشيده و كاوش مى‌كردند تا نقطه سياهى در زندگانى آنها بيابند؛ ولى هر چه بيشتر جستند، كمتر يافتند.
در چهارم، سفراى خاص آن حضرت معرفى شده‌اند. اين چهار تن كه به لقب «نائب خاص» يا «وكيل مطلق» صاحب الامر(عج) ملقّب بودند، وسايطى شناخته شده ميان حضرتش و مردم بودند.
نويسنده معتقد است، اين مردان شريف، كليد سعادت و خوشبختى براى خلق بوده كه مى‌توانستند از آن بهره گرفته و به سرچشمه سعادت برسند؛ از نظر اجتماعى منزلتى بسزا داشتند و در ميان دوست و دشمن، مكرّم و معزّز بودند، از نظر دانش و فضل نيز، نخستين مقام را داشته و دانشورانى عالى قدر بودند و اساتيد بزرگى در دانش و بينش به شمار مى‌آمدند.
در پنجم، معجزاتى چند از آن حضرت در زمان غيبت صغرى بيان شده است. اين معجزات كه داستان‌هايى زيبا و پندآموز است، حوادثى مى‌باشد كه براى افرادى نظير ابوسعيد غانم، محمد بن صالح، قاسم بن علا، على بن زياد صيمرى، محمد يوسف، عيسى جوهرى، على بن حسين يمانى، يزيد بن عبدالله، ابومحمد صروى، على بن بابويه، ابومحمد دعلجى، احمد بن اسحاق، ابوعلى بغدادى، سعد اشعرى، ابراهيم بن مهزيار و... اتفاق افتاده است.
آخرين فصل، اختصاص دارد به بررسى امكان شرفيابى به خدمت ولى عصر(عج) در زمان غيبت صغرى كه در آن شرفيابى افرادى؛ چون طريف ابونصر، غانم ابوسعيد هندى، دانشمندى از كابل، حسين بن وجناء، مردى از قبيله ازد، ابوسوره، زهرى و مردى از همدان به تفصيل بيان شده است.
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در ابتداى كتاب آمده است.
پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص دارد.
منابع
1- مقدمه و متن كتاب.
2- پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى(عليه‌السلام) و مهدويت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانى اسلامى مرجع، ج1 ص461.
3- سايت خبرى راسخون.
4- سايت خبرى فاپكا.