فصوص الحكمة و شرحه
فصوص الحكمة و شرحه، مشتمل بر کتاب «فصوص الحكمة» ابونصر فارابی (متوفی 339ق)، شرح عربی آن به قلم سید اسماعیل حسینی شنب‌غازانی (متوفی 919ق) و حواشی میر محمدباقر داماد مشهور به میرداماد (متوفی 1041ق) است.
| فصوص الحکمه و شرحه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فارابي، محمد بن محمد(نويسنده)
حاشيه نويس : ميرداماد، محمد باقر بن محمد اوجبي، علي (محقق) محقق، مهدي (مقدمه نويس) شنب غازاني، اسماعيل (شارح) |
| عنوان‌های دیگر | فصوص في الحکمه. شرح شرح فصوص الحکمه |
| ناشر | انجمن آثار و مفاخر فرهنگي |
| مکان نشر | ايران - تهران |
| سال نشر | 1381ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | 1.فارابي، محمد بن محمد، 260؟ - 339ق. فصوص الحکمه - نقد و تفسير
2.فلسفه اسلامي 3.هستي شناسي (فلسفه اسلامي) |
| زبان | عربي |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BBR 291 /ش9 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مقدمه ناظر
این اثر زیر نظر و اشراف دکتر مهدی محقق به سامان رسیده است. وی در مقدمه‌اش بر این اثر توجه مردم ایران‌زمین به مباحث عقلی و فلسفی را پیش و پس از اسلام به‌تفصیل مورد بررسی قرار داده است. پس از آن به همایش بین‌المللی تحت عنوان قرطبه و اصفهان اشاره کرده که در آن شانزده اثر از جمله شرح فصوص الحكمة سید اسماعیل شنب‌غازانی ارائه شده است. وی ابراز امیدواری کرده که با مطالبی که از این کتاب‌ها به دست می‌آید، زمینه‌ای تازه برای بازنگری فلسفه اسلامی به وجود آید که با آن فصلی جدید برای تاریخ فلسفه در جهان اسلام گشوده گردد [۱].
مقدمه محقق
تحقیق کتاب نیز توسط علی اوجبی انجام پذیرفته است. وی در مقدمه‌اش به تردید درباره نویسنده فصوص الحكمة و سه رهیافت عمده در رابطه با این موضوع اشاره کرده است. وی ابتدا ادله گروهی را که این اثر را نوشته ابن سینا دانسته‌اند متذکر می‌شود، اما این ادله را در نفی انتساب فصوص به فارابی و انتساب آن به ابن سینا کافی نمی‌داند [۲]. وی در بخش دیگری از مقدمه‌اش به مهم‌ترین شروح فصوص الحكمة از جمله شرح ابوفراس حلبی، میر جلال استرآبادی و داود پاشا اشاره کرده و در دومین شماره از شرح میر سید اسماعیل حسینی شنب‌غازانی یاد کرده است [۳].
وی در معرفی شرح غازانی چنین می‌نویسد: «همان گونه که در منابع کتاب‌شناسی و فهرست‌های معتبر نسخ خطی آمده، این شرح از آن سید اسماعیل حسینی تبریزی شام‌غازانی است. متأسفانه درباره وی اطلاعات چندانی نداریم، جز آنچه که در کتاب ارزشمند دانشمندان آذربایجان آمده است... [۴].
شیوه شارح
متن فصوص در داخل علامت < > و شرح آن در بیرون علامت آمده است. برای استفاده بیشتر، متن فصوص به‌طور کامل و مستقل، قبل از شرح ارائه شده است [۵].
روش تصحیح
تصحیح کتاب بر اساس چهار نسخه خطی و یک متن چاپی انجام شده است [۶]. در موارد تفاوت نسخ‌ها، عبارات هرکدام که به‌نوعی ترجیح داشته، در متن و دیگر احتمالات در پاورقی درج شده است. منابع اقوال و روایات و نیز حواشی مصنف، میرداماد و دیگران در بخش پایانی تحت عنوان «الحواشي و التعليقات» ثبت شده است [۷].
وضعیت کتاب
فهارس آیات، روایات، کسان، گروه‌ها، کتاب‌ها، مکان‌ها، اصطلاحات و موضوعات و منابع و مآخذ در انتهای کتاب ذکر شده است [۸].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.