حسینی شیرازی، عبدالهادی

سید عبدالهادی شیرازی (۱۳۰۵-۱۳۸۲ق) فقیه، اصولی، ادیب، مجتهد و از مراجع تقلید شیعه در قرن چهاردهم قمری بود. وی در سامرا به دنیا آمد و تحصیلات حوزوی خود را در سامرا و نجف نزد استادانی چون میرزا علی آقا شیرازی، میرزا محمدتقی شیرازی، آخوند خراسانی و شیخ الشریعه اصفهانی ادامه داد. او پس از درگذشت سید ابوالحسن اصفهانی، مرجعیت شیعیان را بر عهده گرفت و از جمله مهمترین فعالیت‌های سیاسی وی صدور فتوای ضد کمونیستی به همراه سید محسن حکیم بود. شیرازی دارای آثاری در فقه و اصول است و شاگردان برجسته‌ای را تربیت کرد.

سید عبدالهادی شیرازی
NUR65191.jpg
نام کاملسید عبدالهادی بن سید اسماعیل شیرازی
لقبآیت‌الله العظمی
نسبحسینی
نام پدرسید اسماعیل شیرازی
ولادت۱۳۰۵ق
محل تولدسامرا، عراق، عراق
محل زندگیسامرا، نجف، کربلا
رحلت۱۳۸۲ق
مدفنحرم امام علی(ع)، نجف، مقبره میرزای شیرازی
طول عمر۷۷ سال
فرزندانسید محمدعلی، سید محمدابراهیم و دو دختر
خویشاوندانمیرزا محمدحسن شیرازی (پسرعموی پدر)، میرزا علی آقا شیرازی (پسرعمه)
دیناسلام
مذهبشیعه دوازده امامی
پیشهفقیه، اصولی، مرجع تقلید
منصبمرجع تقلید شیعه
پس ازسید ابوالحسن اصفهانی و سید حسین طباطبایی قمی
اطلاعات علمی
درجه علمیمجتهد
دانشگاهحوزه علمیه سامرا و نجف
علایق پژوهشیفقه، اصول
اساتید
شاگردان
برخی آثار

ولادت

سید عبدالهادی بن سید اسماعیل حسینی شیرازی در سال ۱۳۰۵ قمری در شهر سامرای عراق به دنیا آمد. پدرش سید اسماعیل شیرازی از شاگردان میرزا محمدحسن شیرازی (میرزای بزرگ)[۱] و از عالمان بود که در همان سال تولد وی درگذشت. پس از فوت پدر، سرپرستی او را ابتدا میرزای شیرازی (پسرعموی پدر)[۲] و پس از درگذشت میرزا در سال ۱۳۱۲ق، میرزا علی آقا شیرازی (فرزند میرزای بزرگ و پسرعمه سید عبدالهادی) بر عهده گرفت.[۳]

تحصیلات

تحصیلات مقدماتی علوم دینی را در زادگاهش سامرا آغاز کرد و سطوح فقه و اصول را نزد میرزا علی آقا شیرازی و میرزا محمدتقی شیرازی فراگرفت.[۴] [۵]در سال ۱۳۲۶ق به نجف مهاجرت کرد و در درس خارج فقه و اصول استادانی چون محمدکاظم خراسانی (صاحب کفایه) و شیخ الشریعه اصفهانی حاضر شد. همچنین فلسفه را نزد محمدباقر اصطهباناتی و اخلاق را از رضا تبریزی آموخت.[۶] وی در سال ۱۳۳۰ق به سامرا بازگشت و مجدداً در درس علی شیرازی شرکت کرد. سپس در جریان انقلاب عراق، همراه میرزا محمدتقی شیرازی به کربلا مهاجرت نمود و نهایتاً در سال ۱۳۳۷ق به نجف بازگشت و تا پایان عمر در آنجا ساکن شد. پس از درگذشت شیخ الشریعه اصفهانی در ۱۳۳۹ق، تدریس دروس عالی حوزه نجف را آغاز کرد و به مدت حدود سی سال از مدرسان مشهور این حوزه بود.[۷]

فعالیت‌ها

وی در مسجد شیخ انصاری نجف امامت جماعت داشت و پس از درگذشت سید ابوالحسن اصفهانی در ۱۳۶۵ق، با اصرار علما و مردم، مرجعیت شیعیان را پذیرفت. دامنه مرجعیت او پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی در ۱۳۸۰ق گسترده‌تر شد. از مهمترین فعالیت‌های سیاسی وی، صدور فتوای مشترک با سید محسن حکیم در سال ۱۳۷۹ق بود که در آن حزب کمونیست عراق را گمراه و کافر اعلام کرد. شیرازی در سال ۱۳۶۹ق به علت بیماری بینایی خود را از دست داد و برای معالجه به تهران سفر کرد، اما درمانی حاصل نشد و با وجود نابینایی به فعالیت‌های علمی و پاسخ به استفتائات ادامه داد. او در زمینه‌های علمی علاوه بر فقه و اصول، در علوم دیگری مانند لغت، منطق، تاریخ، حکمت، تفسیر، رجال و حدیث نیز تخصص داشت و به دو زبان عربی و فارسی شعر می‌سرود.[۸][۹]

وفات

سید عبدالهادی شیرازی در عصر روز جمعه ۱۰ صفر ۱۳۸۲ قمری (مطابق با ۱۳۴۱ شمسی) در شهر کوفه بر اثر بیماری تب درگذشت. پیکر او را پس از غسل در فرات، ابتدا به مسجد کوفه و سپس به نجف انتقال دادند و در حرم امام علی(ع) در مقبره میرزای شیرازی (حجره 31) به خاک سپردند.[۱۰][۱۱]

آثار

از جمله مهمترین تألیفات وی می‌توان به:

  • دارالسلام (در فروع اسلامی)،
  • رسالة فی اللباس المشکوک،
  • کتاب الصوم،
  • کتاب الزکوة،
  • کتاب النجاسات و المطهرات،
  • الاستصحاب،
  • اجتماع الامر و النهی، الحواله و الرضاع اشاره کرد. همچنین تقریرات دروس فقه و اصول از دیگر آثار به جای مانده از اوست.

پانويس

  1. ر.ک: شریف رازی، محمد، ج5، ص432
  2. ر.ک: آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، ج15، ص1250-1251
  3. ر.ک: همان، ص1251
  4. ر.ک: همان، ص1251
  5. ر.ک: حرزالدین، محمدحسین، ص80
  6. ر.ک: آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، ص1251
  7. ر.ک: همان، ص1252
  8. ر.ک: حرزالدین، محمدحسین، ج2، ص79
  9. ر.ک: باقری بیدهندی، ناصر، ص83
  10. ر.ک: جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، ج4، ص445
  11. ر.ک: مفاخر، پایگاه آستان مقدس علوی


منابع مقاله

  1. باقری بیدهندی، ناصر، دانشوران روشندل، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز انتشارات، چاپ اول، 1376
  2. شریف رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، تهران، انتشارات اسلامیه، 1353
  3. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات أعلام الشیعة، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1430ق
  4. جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، گلشن ابرار، زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم، قم، نورالسجاد، چاپ اول، زمستان 1384
  5. حرزالدین، محمدحسین، معارف الرجال في تراجم العلماء و الأدباء، قم، مکتبة آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی، 1405ق
  6. پایگاه آستان مقدس علوی

وابسته‌ها