رياضة المتعلمين
رياضة المتعلمين، از آثار فقیه و محدثِ شافعى قرن چهارم هجری قمری، ابوبکر احمد بن محمد بن اسحاق دینوری، مشهور به ابن سُنّی (حدود 284-364ق)، اثری آموزشی، اخلاقی - تربیتی است که آداب تعلیم و تربیت را از دیدگاه احادیث و آثار اسلامی بیان میکند. پژوهشگر معاصر، نظام محمد صالح یعقوبی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزنده را بر آن افزوده و شخصیت و آثار ابن سنی و بهخصوص ویژگیها و روش اثر حاضر را شناسانده است. نام دیگر کتاب حاضر، «رياضة المتعبّدين» است.
| رياضة المتعلمين | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن سنی، احمد بن محمد (نويسنده) یعقوبی، نظام محمد (سایر) |
| ناشر | دار النوادر |
| مکان نشر | سوریه - دمشق |
| سال نشر | 1436ق - 2015م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | آداب تعلیم و تربیت-- متون قدیمی تا قرن ۱۴ق. ,اسلام و آموزش و پرورش -- متون قدیمی تا قرن ۱۴ق. ,اخلاق اسلامی -- متون قدیمی تا قرن ۱۴ق. ,طلاب -- اخلاق -- متون قدیمی تا قرن ۱۴ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۲۵۴/۴/الف۲ر۹ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- نظام محمد صالح یعقوبی، گزارش داده است که نسخه خطی این اثر، کامل نیست و فاقد جزء اول از اجزای هفتگانه آن است[۱].
- نظام محمد صالح یعقوبی، منابع ابن سنی را در کتاب حاضر عبارت از آیات قرآن، روایات نویسنده از استادانش و همچنین سایر آثارش، مانند: کتابهای اصول، طبّ، آداب الاحکام و حساب و هندسه دانسته است[۲].
ساختار و محتوا
- این اثر که در مجموع 478 روایت و اثر دارد[۳]، از 7 جزء بهترتیب ذیل تشکیل شده است:
- جزء اول: که در نسخه اصلی بوده، ولی فعلا موجود نیست.
- جزء دوم: واجبات و مستحبات دانشوران و معلمان در برابر متعلّمان.
- جزء سوم: آداب دانشطلبان.
- جزء چهارم: آداب پرسشگری.
- جزء پنجم: طبقهبندی علوم بر اساس اهمیت: 1. قرآن کریم.
- جزء ششم: ادامه طبقهبندی علوم بر اساس اهمیت: 2. حدیث شریف، 3. علم فرائض و مواریث، 4. فقه، 5. زبان عربی، 6. شعر، 7. علم انساب، 8. علم طبّ، 9. علم خطّ و کتابت.
- جزء هفتم: تشویق به آموختن تعبیر خواب، علم حساب، هندسه و نجوم و علومی که از نظر دین و دنیا خوب است: تیراندازی، شنا، سوارکاری و فنون جنگیدن.
نمونه مباحث
- شایسته است که جوینده علم، خوشنویسی و نویسندگی بیاموزد که فرستاده و پیک عقل است و با آن فضیلت کامل میشود و علوم دین و دنیا باهم پیوند مییابد و...[۴].
- با سند نقل کرده است که رسول خدا(ص) گفت: هرکسی بمیرد درحالیکه دانش را طلب میکند تا با آن اسلام را زنده سازد، بین او و پیامبران آسمانی در بهشت یک درجه خواهد بود[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.