هفتپیکر
هفتپیکر تألیف نظامی گنجوی (۵۳۰-۶۱۳ق)، با تصحیح و تحشیه و شرح محمد روشن (متولد ۱۳۱۲ش)؛ این کتاب چهارمین منظومه از خمسه نظامی است که حدود سال ۵۹۳ قمری به درخواست علاءالدین کرپ ارسلان از پادشاهان سلجوقی سروده شده و از آثار دوران پیری این شاعر بزرگ محسوب میشود.
| هفتپیکر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (نویسنده) روشن، محمد (مصحح) |
| ناشر | صدای معاصر |
| مکان نشر | تهران |
| سال نشر | ۱۳۹۴ |
| چاپ | اول |
| شابک | ۹۷۸-۶۰۰-۶۲۹۸-۵۷-۳ |
| موضوع | نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف، ۵۳۰-۶۱۳ق. هفتپیکر - نقد و تفسیر، شعر فارسی - قرن ۶ق. - تاریخ و نقد |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۱ |
| کد کنگره | PIRO۱۳۵ /ن۹ه۷ ۱۳۹۳ |
ساختار
این کتاب در یک جلد و ۳۷۶ صفحه تنظیم شده است.
گزارش کتاب
کتاب «هفتپیکر» اثر جاودان نظامی گنجوی، چهارمین منظومه از خمسه این شاعر بزرگ است که با تصحیح و شرح محمد روشن منتشر شده است. نظامی این اثر را در دوران پیری و با بهرهگیری از تجربیات عمیق سالیان طولانی خلق کرده است. وی در این منظومه بحر خفیف ممتد مسدس مجنون مقطع را برای سرایش انتخاب کرده است.
داستان اصلی هفتپیکر حول محور زندگی بهرام گور، پادشاه ساسانی میگردد. نظامی در این اثر، بهرام را به عنوان فرمانروایی دانا، هوشیار، خردمند، جوانمرد و دادگستر تصویر میکند. برای نشان دادن ابعاد مختلف شخصیت بهرام، شاعر شخصیتهای متضادی مانند یزدگرد، پدر بهرام را که به ظلم و ستم شهرت دارد، در منظومه وارد میکند.
یکی از بخشهای جذاب داستان، ساخت هفت کوشک باشکوه توسط مهندسی به نام شیده است که بهرام هفت دختر پادشاهان هفت اقلیم را در این کاخها جای میدهد. هر روز هفته، بهرام در یکی از این گنبدها به سر میبرد و دختر پادشاه آن اقلیم برای او داستانی روایت میکند.
مصحح کتاب، محمد روشن، در این چاپ از نسخههای خطی متعددی استفاده کرده که قدیمیترین آن مربوط به سال ۷۵۴ قمری است. از جمله نسخههای مورد استفاده میتوان به نسخه کتابخانه ملی تبریز، نسخه کتابخانه پاریس، نسخه کتابخانه آکسفورد، نسخه موزه بریتانیا و نسخههای دیگری از کتابخانههای معتبر جهان اشاره کرد.
در پایان کتاب، شرح و توضیح واژگان و عبارات دشوار، همچنین مباحثی درباره نوروز، فصلهای سال، تقسیمبندی سال در اقلیمهای مختلف، سال خورشیدی در دورههای تاریخی و جشنهای مرسوم در ماههای مختلف سال ارائه شده است. این اثر نه تنها از نظر ادبی ارزشمند است، بلکه منبع مهمی برای شناخت فرهنگ و آداب و رسوم ایرانی محسوب میشود.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات