الأربعین في شیوخ الصوفیة

كتاب الأربعين في شيوخ الصوفية، اثر ابوسعید احمد بن محمد بن احمد مالینی (متوفی 412ق)، کتابی است دربردارنده چهل حدیث روایت‌شده از طریق شیوخ تصوف، به‌همراه ذکر برخی از حکم و اخبار ایشان که با تحقیق عامر حسن صبری، منتشر شده است.

الأربعین في شیوخ الصوفیة
پدیدآوران	مالینی، احمد بن محمد (نويسنده) صبری، عامر حسن (مقدمه‌نويس)
ناشر	دار البشائر الإسلامیة
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1417ق - 1997م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/م2الف4 288 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نام کتاب، در تمام نسخ خطی آن، تحت عنوان «كتاب الأربعين في شيوخ الصوفية» آمده و در تمامی کتب تراجم، با همین نام، از آن یاد شده است، اما صدرالدین بکری، در کتاب خویش، از آن با عنوان «كتاب الأربعين من أحاديث شيوخ الزهاد و كبارهم» یاد کرده، ولی کسی هم با او، در این امر، همراهی ننموده است.

نویسنده در این کتاب، به گردآوری چهل حدیث که از طریق برخی از ائمه تصوف، روایت شده پرداخته و به‌همراه آن، برخی از حکمت‌ها و اخبار ایشان را نیز ذکر نموده است.

متأسفانه نویسنده مقدمه‌ای در توضیح انگیزه نگارش کتاب و یا روش تألیف آن، ذکر نکرده است. وی مطالب را با ذکر شرح حال و ترجمه افراد، بدون رعایت ترتیب خاصی، از جمله ترتیب در حروف الفبا و یا تاریخ وفات، از معروف کرخی و سپس، سری سقطی، جنید و... آغاز نموده و پس از ایراد ترجمه، به ذکر روایات ایشان پرداخته است و سپس، به برخی از اقوال و گفتار آنان، اشاره نموده و توضیح داده است که هریک از این سخنان، تحت کدام‌یک از ابواب مختلف مباحث مربوط به تصوف، اعم از زهد، اعراض از دنیا، التجا به خداوند در طلب علم و دانش و انس با او، توکل بر خدا، تخلیه و رها کردن قلب از هموم و غصه دنیا، تلاش انسان در جلب رضایت و خشنودی خداوند، تکیه بر جدل و غفلت در کار که بدترین چیزی است که به انسان می‌رسد، مداومت بر عبادت و... قرار خواهد گرفت.

نویسنده در ذکر احادیث و روایات و نیز نقل اقوال، از طریقت و روش اهل حدیث، پیروی نموده و مشهور است که اهل حدیث، در ذکر سند و اقوال معروف، چنان‌که خطیب بغدادی نیز به آن اشاره نموده است، تساهل نموده‌اند.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.