طلوع الفجر؛ بحث فقهی

طلوع الفجر؛ بحثٌ فقهيٌ، تقریر دروس خارج فقه مرجع تقلید معاصر افغانستان آیت‌الله محمداسحاق فیاض (متولد 1348ق)، به قلم پژوهشگر و نویسنده معاصر شیعه، عادل هاشم، است که به بررسی اجتهادی در خصوص زمان سپیده‌دم (فجر صادق و کاذب) و مسائل مرتبط می‌پردازد تا حکم فقهی نماز و روزه و... را در این زمان بیان کند.

طلوع الفجر
پدیدآوران	فیاض، محمد اسحاق (نويسنده) هاشم، عادل (مقرر)
عنوان‌های دیگر	بحث فقهی
ناشر	دار المحجة البيضاء
مکان نشر	[بی جا] - [بی جا]
سال نشر	13سده
چاپ	0
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

عنوان کتاب

• اثر حاضر با نام مابين الطلوعين؛ بحثٌ فقهيٌ نیز منتشر شده است.

هدف و روش

• محمداسحاق فیاض، در تقریظی که بر این کتاب نوشته، توانایی فقهی عادل هاشم و دقت و وسعت اطلاعاتش را ستوده و جامعیت و امانت‌داری علمی وی را در گزارش تفاصیل و جزئیات دروس خودش تأیید کرده است.
• عادل هاشم، با تأکید بر آنکه قبلا کتابی به نام المباحث الفقهية - أوقات الصلاة بر اساس دروس آیت‌الله محمداسحاق فیاض به رشته تحریر درآورده، تأکید کرده است: بعد از آنکه برخی از فاضلان و دانشوران درخواست کردند که مبحث طلوع فجر با توجه به کثرت نیاز به آن، به‌ ‌‌شکل مستقل منتشر شود، کتاب حاضر از همان اثر، اقتباس شده است.
• عادل هاشم در این اثر، درصدد تقریر مباحث استادش بوده و وارد نقد و بررسی نشده، جز آنکه از نظر رجالی توضیحاتی انتقادی درباره «علی بن حدید» آورده و همچنین توضیحی درباره روایت «ابوالحسن بن الحصین» بیان کرده است.

ساختار و محتوا

• این کتاب، مختصر است و تقسیم و فصل‌بندی ویژه‌ای ندارد. بعد از تعریف طلوع فجر، اقسام فجر مطرح شده و بعد وجه تسمیه فجر اول به نام «فجر کاذب» آمده و آنگاه نگارنده وارد بحث از روایات تعیین فجر شده است. عادل هاشم در این اثر، دیدگاه‌های استادش آیت‌الله محمداسحاق فیاض و استادِ استادش آیت‌الله سید ابوالقاسم خویى (1317-1413ق) را درباره احادیث این مسئله بیان کرده است.

نمونه مباحث

• آیت‌الله سید ابوالقاسم خویى نقدی بر سند روایت صحیحه ابوبصیر لیث مرادی، وارد کرده است، ولی برطبق نظر آیت‌الله محمداسحاق فیاض این مناقشه سندی، اساسی ندارد. از جهت بحث دلالی نیز نظر ایشان در این زمینه این است: فجر با پیدایش سفیدی در افق، حاصل می‌شود.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.