بقراط
«بقراط» صورت معرب نام هيپوكراتس كوسى (ح 460-370قم)، پزشك نامدار يونان باستان و پدر علم پزشكى است. در مآخذ اسلامى اين نام به صورتهاى ابقراط، ابوقراطيس، بقراطيس و جز آنها آمده است. وى بنابر رواياتى كه در مآخذ بسيار تكرار شده است، از خاندان اسكليپيادس بود كه حرفه پزشكى شغل خانوادگى آنان به شمار مىرفت. بر اساس اين روايات وى هفتمين پزشك از هشت پزشك مشهور روزگار باستان و نخستين كسى بود كه براى استمرار علم پزشكى آثارى دراينباره نوشت </ref>كرامتى، يونس، ج 12، ص383</ref>.
نام | بقراط |
---|---|
نام های دیگر | هیپوکراتس |
نام پدر | |
متولد | |
محل تولد | |
رحلت | |
اساتید | |
برخی آثار | البقراط فی الاخلاط؛ کتاب الغذاء لبقراط، کتاب جوامع جالینوس فی العناصر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مجموعه رسائل متفرقه طبیه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده ملخص فصول بقراطی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده |
کد مولف | AUTHORCODE19478AUTHORCODE |
بقراط حكيم و مبدع قوانين مدوّن پزشكى در طب يونانى است . صاحب عيون الأنباء عمر وى را 95 سال و مدت اشتغال او به آموزش و تأليف كتب پزشكى را 79 سال نوشته است. تاريخ ولادت او را 460 قبل از ميلاد و طبعاً سال وفات وى را سال 365 قبل از ميلاد دانستهاند </ref>اصفهانى، محمد مهدى، ص3</ref>.
اگرچه بقراط سهم بسيارى در هنر شفاى بيماران داشته، ولى اطلاعات كمى از زندگى شخصى او در دست است. تاريخنويسان بر اين باورند كه او به مصر رفته و در آنجا پزشكى را آموخته است، سپس در بسيارى از جاها از جمله آتن تحصيل كرده و سرانجام به زادگاه خود برگشته است.
درباره اخلاق پسنديده وى گفته شده كه از دربار پادشاهان دورى مىگزيد و تنها دو بار براى درمان دو شاه يونانى به نزد آنان رفت و بىدرنگ پس از پايان كار به شهر خود بازگشت، اما از درمان پادشاه وقت ايران سرباز زد، زيرا ايرانيان را دشمن يونانيان مىدانست </ref>كرامتى، يونس، ج 12، ص383</ref>.
نقش آثار علمى بقراط در دانش پزشكى بهخصوص پس از ترجمه آنها به زبان عربى كمنظير است. سوگندنامه معروف بقراط كه پس از گذشت حدود 25 قرن هنوز در سطح جهان به عنوان زيربناى سوگندنامههاى طب شناخته مىشود سرشار از روحيه احساس مسئوليت و مبتنى بر فلسفه زهدگراى فيثاغورث است و مورد تجليل و اعزاز دانشمندان دوره تمدن اسلامى است تا جايىكه مقاله دوم از كتاب اول كامل الصناعة الطبية اثر على بن عباس مجوسى اهوازى سراسر برگفته و تشريح شده از همان سوگندنامه معروف اوست </ref>اصفهانى، محمد مهدى، ص3</ref>.
اكثر كتب بقراط را نابغه ديگر عالم پزشكى قديم يعنى جالينوس كه از استوانههاى مكتب طبى اسكندريه و از بزرگان طب قديم و استاد الاساتيد دانشمندان طب دوره تمدن اسلامى است، شرح كرده است چنانكه علاوه بر او بسيارى از دانشمندان ايرانى و مسلمان نيز همچون ابى الصادق نيشابورى، عبدالله بن عزيز سيواسى، موفق الدين عبداللطيف بغدادى، امين الدوله ابوالفرج بن يعقوب، ابن نفيس (على بن ابى الحزم قرشى)، صدقه بن منجاى سامرى به شرح آثار وى پرداختهاند. بيشترين آثار وى توسط حنين بن اسحاق و شاگردانش به زبان عربى ترجمه شده است </ref>همان</ref>.
سخنان بقراط تا كنون باقى مانده است؛ زيرا دانشجويان او نكتههايى از درسهايش را جمع آورى كرده و با انتشار كتابهايى آن را شرح داده اند. بيش از پنجاه كتاب با نام بقراط وجود دارد و نوشتههايش براى توجيه آنكه او را « پدر علم طب» بناميم، كافى است. نام برخى از اين آثار چنين است:
1. اخلاط يا كتاب الطبايع؛
2. الأمراض الحادة، يا كتاب ماء الشعير؛
3. الأمراض الوافدة يا ابيذيميا؛
4. تقدمة المعرفه؛
5. الأهوية و الزمنة و المياه و البلدان؛
6. العهد يا الإيمان؛
7. الفصول يا آفوريسم.
پانويس
منابع مقاله
1. كرامتى، يونس، دايرة المعارف بزرگ اسلامى، زير نظر كاظم موسوى بجنوردى، ج12، ص383، چاپ اول، تهران، 1383.
2. اصفهانى، محمد مهدى، كتاب البقراط في الأخلاط، ترجمه حنين بن اسحاق، دانشگاه علوم پزشكى ايران، چاپ اول، تهران، 1386.
وابستهها
البقراط في الأمراض البلادیة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
البقراط فی الاخلاط؛ کتاب الغذاء لبقراط، کتاب جوامع جالینوس فی العناصر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
ملخص فصول بقراطی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
شرح فصول بقراط / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
شرح فارسی فصول بقراط / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
اپیدمیا / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مجموعه شرح جالينوس بر فصول بقراط و سه کتاب طبي ديگر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مجموعه رسائل متفرقه طبية / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مجموعه چهارده رساله / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده