طالقانی، نظرعلی
نظرعلى طالقانى بن سلطان محمّد طالقانى (1240-1306ق)، عالم عامل، حکیم، متکلم، فقیه، عارف، حافظ قرآن، صاحب قلم و مؤلف توانا، صاحب کتاب کاشف الاسرار
| نام | طالقانی، نظرعلی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | سلطان محمد |
| متولد | 1240ق |
| محل تولد | روستای سوهان طالقان |
| رحلت | 1306ق |
| اساتید | شیخ انصارى |
| برخی آثار | کاشف الاسرار |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01854AUTHORCODE |
ولادت
نظرعلی طالقانی فرزند سلطان محمد در سال ۱۲۴۰ق معادل ۱۲۰۳ش در روستای سوهان از توابع طالقان دیده به جهان گشود.
دوران کودکی را در زادگاه خود گذراند و مبادی علوم را نیز فرا گرفت و سپس رهسپار نجف اشرف شد تا در جوار بارگاه نورانی مولای خویش امیرالمؤمنین علیه‌السلام به طی مدارج علمی و کسب کمالات معنوی پردازد و در این مدت از محضر اساتید بسیار بزرگی را در علوم معقول و منقول بهره برد.
تحصیلات
طالقانى پس از گذران مبادى علوم در ایران، رهسپار نجف شد.
سید محسن امین صاحب اعیان الشیعه و شیخ محمد شریف رازی مؤلف گنجینه دانشوران، اساتید وی را چنین نقل کرده‌اند:
- ۱. شیخ نظرعلی نجفی که خود از عرفاء عصر مرحوم علامه سید مهدی بحرالعلوم طباطبائی بوده است.
- ۲. ابن محمد امین تستری
- ۳. ابن حاج اسماعیل حائری
- ۴. نظیر مشهدی
- ۵. صاحب جواهر
- ۶. شیخ اعظم شیخ مرتضی انصاری
مؤلف المآثر و الآثار در بارۀ او مى‌نویسد:
عالمى ربّانى بود و در فقه و اصول و حکمت و حدیث تبحّر داشت. تصنیفات سودمند به عربى و فارسى ساخته است...این عالم عامل و فقیه فاضل، حافظ قرآن و مقیم تهران و مفخر ایران بود.
تدریس
ملا نظرعلی طالقانی پس از تکمیل مبانی علمی و مدارج معنوی به ایران بازگشت و در مدرسه خان مروی تهران، در حجره دوم حیاط کوچک طبقه فوقانی سمت چپ مدرسه اقامت گزید. به‌طور هم زمان به تدریس فضلاء و طلاب شیفته معارف اسلامی و تألیف کتب ارزنده علمی و اخلاقی و ایراد و وعظ و خطابه در منابر عمومی مشغول شد و تا پایان عمر شریف خود به این امور اشتغال داشت.
وفات
سرانجام این حکیم و عالم بزرگ به سال ۱۳۰۶ق معادل ۱۲۶۷ش پس از ۶۴ سال زندگی پربار و برکت و سرشار از زهد و عبادت و علم و ارشاد و برجای نهادن کتب ارزنده در زمینه‌های مختلف علوم و معارف اسلامی و تربیت شاگردانی فاضل و جامع کمالات علمی و عملی در مشهد مقدس و در جوار امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا علیه‌السلام دار فانی را وداع گفت و به لقاء محبوب باقی شتافت.
آثار
- مناط الأحکام در اصول فقه
- کاشف الأسرار در عقاید و اخلاق
- کلمات القرآن در تفسیر مفردات قرآن کریم
- اجتماع امر و نهي
- رسالة في الفناء
- طراز المصائب
- اشتراط الحس في قبول الشهاده
- حاشية الرسائل شيخ مرتضی انصاری
- رسالة فی حجية الخبر الواحد
- تحقيق العناوين
منابع مقاله
- ر.ک. پایگاه عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عترت
- براى اطلاع بیشتر از شرح حال و آثار طالقانى به منابع زیر رجوع کنید: مقدمۀ کاشف الأسرار (به کوشش مهدى طیّب، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگى رسا، 1372)؛ مکارم الآثار، ج 4، ص 1129؛ ادبیات فارسى بر مبناى تألیف استورى، ج 1، ص 237؛ أحسن الودیعه، ج 1، ص 90؛ المآثر و الآثار، ج 1، ص 235؛ ج 2، ص 781.