صبابة المعاني و صبابة المعاني
صبابة المعاني و صبابة المعاني، اثر ابوبکر محیی‌الدین سلطی (قرن 11ق)، کتابی است در موضوع حب و عشق ورزیدن و آداب و آثار آن، با رویکردی صوفیانه که با تحقیق فاطمه بنت محمد سویدی، منتشر شده است.
| صُبابة المُعاني و صبّابة المعاني | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سلطی، محیی الدین (نويسنده) سویدی، فاطمه بنت محمد (محقق) |
| ناشر | مرکز الملک فيصل للبحوث و الدراسات الإسلامية |
| مکان نشر | عربستان - ریاض |
| سال نشر | 1426ق - 2005م |
| چاپ | 1 |
| شابک | - |
| موضوع | شعر عرفانی - قرن 11ق. - تاریخ و نقد - عشق (عرفان) در ادبیات - تاریخ و نقد - عشق در شعر عربی - تاریخ و نقد |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ع5س8 2223 PJA |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نسخه خطی این کتاب، نشان‌دهنده آخرین حلقه در روند و گرایشی است که سخن و شعر عاشقانه پاک و دور از ابتذال را به‌عنوان خط سیر خود، برگزیده است. این گرایش، شامل کتاب‌هایی چند است که سلطی در کتاب خود از تمامی آنها، استفاده کرده و مطالبی را، بر آنها افزوده است[۱].
آنچه کتاب سلطی را از آثار پیشنیان او متمایز می‌سازد، ظهور نفوذ تصوف است؛ زیرا ظهور امام غزالی و کتاب «إحياء علوم الدين» او، نقطه عطف آشکاری در تاریخ اندیشه عربی بود؛ چراکه در دوران او، تصوف به فلسفه مسلمانان و علم اخلاق آنها تبدیل شده و اثر حاضر نیز تحت سیطره بینش غزالی و عوامل و محددات اخلاقی او در مباحث پیرامون نفس و آثاری همچون آداب الألفة و الأخوة و الصحبة و كتاب آداب السماع و الوجد، قرار گرفت؛ ولذا تأثیر این جریان صوفیانه در رویکرد و انتخاب‌های مؤلف در کتاب حاضر، آشکار است[۲].
اثر حاضر، بیانگر تاریخ نگارش در عصر تألیف آن بوده و نویسنده سخن و شعر عاشقانه پاک و دور از ابتذال را آمیخته با تصوف، موضوع اصلی آن قرار داده است؛ بنابراین جهت‌گیری صوفیانه در ادبیات شدیدا نزدیک به شعر عادی است و با اشعار عاشقانه غزل‌سرایان، جز به‌واسطه تأویل اختلافی ندارد؛ چراکه حاوی همان افکار و عواطف و الفاظ است، ولکن همه آن اغراض انسانی موجود در آن اشعاررا به فنای در ذات الهی سرایت می‌دهد؛ بنابراین تجربه صوفیانه ظاهرش عشق انسانی و باطنش عشق الهی است. عشق – چنان‌که امام غزالی می‌گوید - رازی از رازهای محبوب است...؛ ازاین‌رو عشق محور این رساله است که در آن از جهتی درباره سر الاسرار کاوش می‌شود و از جهتی دیگر از توصیفات و ویژگی‌های رایج آن، سخن به میان می‌آید و در سطوح معنایی آن، بر انتزاع و نمادگرایی، تکیه می‌شود.
روش و رویکرد نویسنده در نگارش کتاب، روش تقلیدی و سنتی رایج در عصر خود او، می‌باشد[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.