منطق الأسرار ببيان الأنوار
منطق الأسرار ببیان الأنوار عنوان اثری است 1 جلدی به زبان عربی از روزبهان بن ابونصر بقلی(522-606ق) معروف به روزبهان بقلی با موضوع عرفان و تصوف. این اثر به تحقیق و تصحیح سید علی‌اصغر میرباقری فرد و زهره نجفی رسیده است.
| منطق الأسرار ببيان الأنوار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | روزبهان بقلی، روزبهان بن ابی‌نصر (نویسنده)
میرباقرى فرد، علی‌اصغر (مصحح) نجفی، زهره (مصحح) |
| ناشر | سخن |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1393ش. |
| چاپ | چاپ یکم |
| شابک | 978-964-372-682-9 |
| موضوع | شهود
شطحیات عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ر?م? / 286 BP |
یکی از موضوعاتی که روزبهان در آثار خویش بدان پرداخته «شطحیات» اهل معرفت است. به دلایلی که وی خود بدان اشاره کرده او شطحیات عارفان را در دو کتاب جمع‌آوری و شرح کرده است؛ منطق الاسرار ببیان الانوار به عربی و شرح شطحیات به فارسی. وی ابتدا به تألیف منطق الاسرار همت گماشت و بعد از اتمام آن به خواهش یکی از خواص، شرح شطحیات را به فارسی نگاشت.[۱]
شیوه بیان روزبهان در منطق الاسرار مستقیم و صریح و مناسب برای تألیف یک متن تعلیمی است در حالی که زبان شرح شطحیات بر عناصر خیال و گاه عوامل عبارت‌پردازی استوار شده و فهم مقصود مؤلف را دشوار ساخته است. بدین سبب مناسب‌ترین راه برای آشنایی با دیدگاه‌های روزبهان بقلی درباره شطح و شرح و تفسیر آن، مراجعه به منطق الاسرار است. این موضوع بر میزان اهمیت منطق الاسرار در میان آثار روزبهان بسی افزوده است.[۲]
روزبهان در مقدمۀ منطق الاسرار تصوير روشنى از انگيزه و روش خود در تاليف أين كتاب به دست مى دهد. وى دواوين و تصانيف أهل تصوف را خوانده و مجموعۀ موضوعات و مفاهيم آن تاليفات را در قالب سه علم بدين شرح دسته‌بندى كرده است: 1. علوم معاملات و رياضات و آداب مجاهدات كه موافق با علوم شرعى و ظاهر شريعت است و كسى نمى تواند بر آن خرده گيرى كند. 2. علوم احوال و مقامات و مكاشفات كه آن نيز در علوم شرع و قرآن و سنت بيان شده و موافق شرع است. در أين علم نيز أهل تصوف كمتر سرزنش شده‌اند. 3. علوم اسرار كه بر سه مرتبه است علم توحيد، علم معارف و علم حقايق. روزبهان با استناد به حديث نبوى للقرآن ظهر و بطن ولكل حرف حد ومطلع و همچنين أنزل القرآن على سبعة أحرف كلها شاف كاف مى‌گويد أين مراتب سه گانه نيز از قرآن و سنت پديد آمده است. أهل رسوم ظاهر أين علوم را در نمى‌يابند زيرا باطن قرآن و حقيقت اشارات خداوند را در آن نمى شناسند. بدين سبب آنها أهل تصوف را سرزنش مى‌كنند و آراء آنها را مردود مى دانند.[۳]
کتاب حاضر ششمین اثر از مجموعه تحقیقات در متون حکمی و عرفانی زیر نظر دانشگاه اصفهان است.[۴]
پانویس
منابع مقاله
پیشگفتار مصححان بر کتاب.