أنس الفقیر و عز الحقیر
أنس الفقير و عز الحقير، اثر ابن قنفذ، ابوالعباس احمد بن حسن بن على بن خطیب قسنطینى (ح 740-810ق/1339-1407م)، کتابی است در شرح مسافرت نویسنده به مراکش و معرفی شیخ ابومدین الغوث و شاگردان و پیروان وی که با تصحیح محمد فاسی و ادولف فور، منتشر شده است.
| أنس الفقیر و عز الحقیر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن‌قنفذ، احمد بن حسین 740-810ق (نويسنده)
فاسی، محمد (مصحح) فور، آدول‍ف ( مصحح) جامعة محمد الخامس. کلیة الآداب و العلوم الانسانیة ( سایر) |
| سال نشر | 1344ش - 1965م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | مغرب - سیر و سیاحت - قرن 8 ق - سفرنامه ها - مغرب - سرگذشت نامه - عارفان |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 8الف2الف 308 DT |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
نام کتاب، «أنس الفقير و عز الحقير» می‌باشد، اما نویسنده پس از این عنوان، عبارت «في رجال من أهل التصوف أبي‌مدين و أصحابه» را نیز افزوده است و مصحح در کتاب، توضیح داده است که مسلما، این عبارت، برای توضیح موضوع کتاب بوده و جزو نام و عنوان آن، نمی‌باشد[۱].
نویسنده در این کتاب، به معرفی شیخ ابومدین الغوث و شاگردان و پیروان وی پرداخته است، اما در واقع، او سخن از ابومدین را تنها به‌عنوان چهارچوبی برای اشاره به سفر و سیاحت خود در مراکش و دیدار و ملاقات با اهل تصوف آنجا، در نظر گرفته است و گواه این مدعا، آن است که علی‌رغم اعتماد او در شرح حال و ترجمه ابومدین و اصحابش بر کتاب «التشوف إلی رجال التصوف» ابن زیات یوسف بن یحیی تادلی مراکشی (متوفی 628ق)، اطلاعاتی که در این کتاب درباره زمان و مکان دفن افراد، آورده، کمتر از کتاب «التشوف» است و این امر نشان می‌دهد که آنچه در این کتاب مهم بوده، مشاهدات شخصی او و تماس‌هایی است که با رجال صوفیه داشته و بدین واسطه، به ذکر اخبار، حالات، مجاهدات و شرح حال و سیره آنها پرداخته است[۲].
از این تحقیق که نویسنده درباره تصوف در مراکش در قرن هشتم هجری انجام داده است، روشن می‌شود که حرکتی که در روزگار حکومت موحدین در آن سرزمین آغاز شده و سابقه آن در کتاب «التشوف» آمده است، در قرن هشتم هجری و در روزگار مرینیان گسترش یافته و قدرتمند شد و این حرکت همان حرکتی است که در روزگار سعدیان و بعد از آن، به حرکتی تحریف‌شده و متکی بر کرامات و خوارق و خرافات تبدیل گردید...[۳].
کتاب با مقدمه مفصلی از مصحح آغاز گردیده که در آن، ضمن ارائه شرح حال تقریبا مفصلی از مؤلف، به موضوع کتاب و اهمیت آن و نیز برخی از ویژگی‌های آن اشاره شده و در انتها، به بررسی نسخه‌های مختلف کتاب، پرداخته شده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه.