کلیات شاه داعی شیرازی
کلیات شاه داعی شیرازی، از آثار واعظ، شاعر و صوفی شافعی قرن دهم هجری، سید نظام‌الدین محمود بن حسن حسنی، متخلص به «داعى»، مشهور به داعی صغیر (810-870ق)، منظومه‌ها و اشعار اوست (حدود 14000 بیت) که می‌کوشد آشکارا یا با اشاره به وعظ بپردازد و اندرز اخلاقی دهد و راهی به رهایی از روزمرگی بگشاید. شاعر معاصر و استاد زبان و ادبیات فارسی، سید محمد دبیرسیاقی (1298-1397ش)، این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و استاد دانشگاه تهران، علی‌اصغر حکمت برای آن مقدمه‌ای سودمند نوشته و نگارنده و اثرش را معرفی کرده است.
| کلیات شاه داعی شیرازی، شاعر و عارف نامی قرن نهم هجری | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | داعی شیرازی، نظام‌الدین محمود (نويسنده) دبیر سیاقی، محمد (مصحح) |
| ناشر | کانون معرفت |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1339ش - 1960م |
| چاپ | 1 |
| موضوع | شعر فارسی - قرن 9ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | 1339 9د 5734 PIR |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- داعی شیرازی تأکید کرده است که مثنوی‌های او وزن‌های گوناگون دارد و از گلستان تأثیر پذیرفته و به همان ترتیبی که سروده، نوشته و حدود 20 سال برای آن وقت صرف کرده است. او افزوده است: هرچه در این اشعار آمده، تأویل دارد و باید نکته‌سنجی آن را شرح دهد... [۱].
- این نویسنده هدفش را از سرودن و نگارش این اشعار (قدسیات، واردات و صادرات و...)، ترویج و تقویت معارف و حکمت و سودرسانی و خیرخواهی دانسته و افزوده است: این اشعار را که در مدت حدود 40 سال سروده‌ام، اکنون که سال 865ق، است و من 55 سال دارم به‌درخواست جمعی از دوستان عزیز و با اهتمام یکی از علاقه‌مندان گردآوری کرده‌ام...[۲].
ساختار و محتوا
- این اثر، از 2 جلد به‌ترتیب ذیل تشکیل شده است:
- جلد اول: مثنوی‌های شش‌گانه (که به‌ترتیب زمانی منظم شده است):
- مشاهد؛
- گنج روان؛
- چهل صباح؛
- چهار چمن؛
- چشمه زندگانی؛
- عشق‌نامه.
- جلد دوم: کلیات شاه داعی:
- قدسیات؛
- واردات (به‌ضمیمه دیوان اشعار عربی، ملمّعات، مثنویات متفرقه و کتاب المراثی)؛
- صادرات (به‌ضمیمه دیوان کان ملاحت)؛
- کتاب سه گفتار (شرح مراتب شریعت، طریقت و حقیقت)؛
- دیوان سخن تازه؛
- فیض مجدد.
نمونه اشعار
| کشف خیالی نشود دست‌گیر | خواب پراکنده به چیزی مگیر | |
| حاصل این واقعه پیچ‌‌پیچ | چیست در انصاف؟ بگو هیچ‌هیچ[۳] |
.
| یا امام الموحدین نظری | از ولایت مرا گشای دری | |
| با ولای تو و محبت تو | نیست در راه هیچ‌کس خطری[۴] |
.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.