آشنای حق
آشنای حق، اثر علی صدرایی خویی، کتابی است در بیان شرح احوال و سیره محمد بن محمدرفیع بیدآبادی (متوفای 1198ق)، فقیه، حکیم و عارف قرن دوازدهم، فرزند آقامحمد رفیع.
| آشنای حق | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صدرایی خویی، علی (نويسنده) شبیری زنجانی، موسی (تعليقات و حواشي) |
| عنوان‌های دیگر | اندیشه و رفتار های سلوکی آقا محمد بید آبادی قدس سره |
| ناشر | فروغ قرآن |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1391ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-60091815-3-7 |
| موضوع | بیدآبادی، محمد بن رفیع (...-1198ق.) - سرگذشتنامه - اخلاق عرفانی - آداب طریقت - شعر فارسی - قرن 14 - مجموعهها |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ص4آ5 280/8 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مطالب کتاب، در هشت بخش، ارائه شده است. در بخش نخست، در پنج باب، به بیان احوال ظاهری ایشان، اعم از زیست‌نامه، اساتید، شاگردان، آثار و اشعار وی پرداخته شده است[۱].
در بخش دوم، در دو باب آرای علمی و آرای سیر و سلوکی، به بررسی اندیشه‌های وی، پرداخته شده است. پیرامون آرای علمی بیدآبادی، به بیان این نکته پرداخته شده است که وی دارای شیوه خاص علمی بوده و در حکمت و عرفان و فقه، صاحب‌نظر بود؛ به‌عنوان مثال، وی در باب فقه، معتقد بود که سالک طریق حقیقت، باید قبل از هرچیز، احکام شرعی را تقلیدا یا اجتهادا، فراگرفته و عامل باشد[۲] و یا در مسئله نماز جمعه، وی قائل به وجوب عینی [تعیینی] آن بود. این نظریه با توجه به عصر او که مواجه با حکومت زندیه بود، قابل توجه است؛ زیرا قائلین به وجوب نماز جمعه در عصر صفویه، غالبا به جانب‌داری از سلاطین صفویه مشهور بودند که در نظریه فقهی آنها، بی‌تأثیر نبود. لکن در عصر زندیه، مسئله شکل دیگری به خود گرفته و دیگر آنکه بیدآبادی، ارتباط با دربار زندیه نداشت[۳].
در بخش سوم، با بیان داستان‌هایی در موضوعات مختلفی همچون خوراک، مرکب، خرید مایحتاج روزانه، لباس، تأمین هزینه زندگی، وضع محل تحصیل، ملاقات با علی‌مرادخان زند، اعتراض به عملکرد حاکم اصفهان، مکاتبه منظوم با نعیما و سلوک با مخالفان، به بیان سیره عملی بیدآبادی، پرداخته شده است[۴].
در بخش چهارم، به بیدآبادی، از منظر شاگردان و معاصران و شرح‌حال‌نویسان، نگریسته شده است. وی در نزد معاصران و شاگردان خود، موقعیتی عظیم داشت و همه از وی به بزرگی و عظمت یاد کرده‌اند. همچنین اغلب شرح‌حال‌نویسان، از او به احترام تمام و با القاب و اوصاف زیاد، یاد نموده‌اند[۵].
در بخش پنجم، از سرانجام و بازماندگان وی یاد شده[۶]، در بخش ششم و هفتم، به معرفی رساله‌ها و تعلیقات وی، پرداخته شده است[۷] و در آخرین بخش، نمونه‌هایی از تصاویر نسخه‌های خطی آثار او، به نمایش گذاشته شده است[۸].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.