نصرالله، سید حسن

سید حسن نصرالله (1339-1403ش)، معروف به سید مقاومت، روحانی و سیاستمدار لبنانی، سومین دبیرکل حزب‌الله لبنان پس از ترور و شهادت سید عباس موسوی، او از سوی محافل عربی به «سمبل مقاومت» تبدیل شد و یکی از شخصیت‌های تاثیرگذار در خاورمیانه به ویژه کشور لبنان به حساب می‌آمد.

نصرالله، سید حسن
نام کامل	سید حسن نصرالله
لقب	سید مقاومت
نام پدر	سید عبدالکریم نصرالله
ولادت	٣١ اوت ١٩۶٠(9شهریور 1339
محل تولد	بازوریه، لبنان
شهادت	۶ مهر سال ۱۴۰۳ش/۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴م
همسر	فاطمه یاسین
فرزندان	شهید هادی، محمدجواد، زینب، محمد علی، محمدمهدی
منصب	دبیرکل حزب‌الله
اطلاعات علمی
اساتید	سید عباس موسوی سید محمدباقر صدر
امضاء

ولادت

سید حسن نصرالله در ٣١ اوت ١٩۶٠م (9شهریور 1339) در «بازوریه» در جنوب لبنان متولد شد. نام پدرش سید عبدالکریم نصرالله است و سید حسن بزرگترین فرزند خانواده بودو سه برادر و پنج خواهر داشت. در منطقه «الكرنتینا» یکی از فقیرترین محلات حومه شرقی بیروت متولد شد و سكونت داشت. پدرش عبدالكريم، با برادرانش ميوه و سبزی می‌فروخت. کمی که وضعش رو به راه شد، مغازه بقالی کوچکی برای خود در محله دست و پا کرد.

تحصیلات

دوره ابتدایی را در مدرسه الكفاح گذراند و دوره متوسطه را در مدرسه «الثانویة التربویة» در منطقه (سن الفیل) ادامه داد. با شعله‌ور شدن جنگ داخلی در لبنان (آوریل ١٩٧۵) خانواده‌اش به بازوریه بازگشتند و تحصیلات خود را همان جا ادامه داد و با وجود سن اندک، مسئول سازماندهى شهر بازوريه در جنبش امل شد. او از همان ابتدا تحت تأثير امام موسی صدر، توجه خاصی به تحصیلات دینی داشت.

به همین جهت وارد حوزه علمیه «امام علی علیه‌السلام» در شهر بعلبک شد و مقدمات علوم دینی را نزد اساتید آن حوزه فرا گرفت. مؤسس این حوزه امام موسی صدر بود که آن وقت به مدیریت شهید سید عباس موسوی اداره می‌شد. در این حوزه علاوه بر سید حسن نصرالله، آقایان شهید شیخ علی کریم، شیخ حسن یاسین و شیخ محمد خاتون نیز تحصیل می‌کردند و با وی هم درس بودند.

در مدت حضور در جنوب لبنان با امام جمعه شھر صور، با عالمی به نام سید محمد غروی آشنا شد و با مساعدت او در اواخر سال ١٩٧۶ به حوزه علميه نجف پیوست. سپس نجف را با معرفی‌نامه‌ای از او خطاب به مرجع دینی امام شهید محمدباقر صدر(ره) ترک کرد. شهید صدر توجه خاصی به او داشت و آیت‌الله سید عباس موسوی(ره) را به نظارت براین طلبه جدید و توجه به او در دو زمینه علمی و فردی گمارد.

عباس موسوی، که خود به تازگی مرحله مقدماتی حوزه را پشت سر گذاشته و به تحصیل دروس مرحله سطوح مشغول بود، تدریس در کلاس را از مرحله مقدمات به عهده گرفت و نصرالله نیز جزء شاگردان وی بود. موسوی انسانی جدی و قاطع بود و به فضل تدریس سخت‌گیرانه او، طلابش توانستند مرحله‌ای را که معمولا در حوزه پنج ساله می‌پیمایند، در طی دو سال پشت سر گذاردند.

ازدواج

در سال 1978 برابر با 1357ش سيد حسن نصرالله با فاطمه ياسين ازدواج كرد. حاصل این ازدواج پنج فرزند به نام‌های شهید هادی، محمدجواد، زینب، محمدعلی، محمدمهدی بود.

دریافت حکم اخذ وجوهات شرعیه از امام خمینی

سید حسن نصرالله در 28 اکتبر 1981 برابر با چهارشنبه ششم آبان ۱۳۶۰ش به همراه برخی اعضای جنبش امل در جماران به حضور امام خمینی(ره) رسیدند. در این دیدار سید حسن نصرالله، حکم اجازه اخذ وجوهات شرعیه را در ۲۱ سالگی از امام دریافت نمود.

بازگشت به لبنان

باتوجه به شرايط ظلم و فشار علیه حوزه‌های دینی (علما و طلاب)، دور از چشم نظام عراق ازاین کشور گریخت، و در لبنان به حوزه امام منتظر(عج) پیوست و تحصیلات دینی خود را در آنجا ادامه داد. این مدرسه دینی به دست شهید سید عباس موسوی (که او نیز نمی‌توانست به عراق بازگردد) بنا شده بود. سید حسن نصرالله علاوه بر فعالیت عملی در حوزه دینی در بعلبک، فعالیت سیاسی و سازمانی در جنبش امل در منطقه بقاع را نیز از سر گرفت و در سال ١٩٧٩م مسئول سیاسی منطقه بقاع و عضوسیاسی دفتر جنبش شد.

در سال ١٩٨٢ به دنبال اختلافات ریشه‌ای با رهبری سیاسی وقت جنبش در خصوص روش‌های مقابله با تحولات سیاسی و نظامی درپی حمله اسرائیل به لبنان، همراە با گروە عظیمی‌ از مسئولان و کادری‌های جنبش امل ازآن کناره گرفت.

تأسیس حزب‌الله

از آغاز تأسیس حزب‌الله در سال ١٩٨٢ در پی حمله صھیونیست‌ها و شروع فعالیت جنبش مقاومت اسلامی در لبنان، مسئولیت‌های مختلفی رادراین حزب عهده‌دار شد. فعالیت علمی خود را در مدرسه دینی در بعلبک در کنار مسئولیت منطقه بقاع در حزب‌الله تا سال ١٩٨۵ ادامه داد. در این سال به بیروت رفت و در آنجا عهده‌دار مسئولیت‌های متعددی گردید.

در سال ١٩٨٧ عنوان مسئول اجرایی دبیر حزب‌الله ایجاد شد و او علاوہ بر عضویت در شورای تصمیم‌گیری (بالاترین هیأت فرماندهی حزب‌الله) به این مقام منصوب شد.

در سال ١٩٨٩ برای ادامه تحصیلات خود در حوزه علمیه لبنان را ترک کرد و به شهر مقدس قم رفت، اما یکسال پس ازآن، طبق تصمیم شورا و اصرار مسئولان و کادراصلی، و تحت فشار تحولات عملی و سیاسی و جهادی در لبنان آن زمان، بازگشت تا مسئولیت‌های خود را به انجام برساند.

دبیرکلی حزب‌الله

در سال ١٩٩٢م (1371ش) به اجماع اعضای شورا دبیرکل حزب‌الله و جانشین دبیرکل سابق شهید سید عباس موسوی گردید. شهید موسوی در ١۶ فوریه ١٩٩٢ در منطقه «تفاحتا) به دست نیروهای اسرائیل ترور شد. او برای برگزاری مراسم سالگرد شهادت شیخ الشهدای مقاومت اسلامی، شیخ راغب حرب به شهر «جبشيت» در جنوب لبنان رفته بود و در حال بازگشت ازآنجا به شهادت رسید.

فعالیتهای سید حسن نصرالله در زمان دبیرکلی

مقاومت اسلامی طی زمان دبیركلی او چندین جنگ و مبارزه قهرمانانه با ارتش اشغالگر انجام داد كه بارزترین آنها، عملیات «تسویه حساب» در ژوئیه (١٩٩٣م)، و «خوشه‌های خشم» درآوریل (١٩٩۶م) بود که به امضای تفاهم‌نامه انجامید. این تفاهم‌نامه یکی از بزرگترین کلیدهای تغییرات در فعالیت مقاومت اسلامی به شمار می‌آمد و فرصت موفقیت تاریخی عظیمی را برای مقاومت پیش آورد؛ یعنی آزادسازی بخش عمدەای از اراضی لبنان در می ٢٠٠٠.

در زمان دبیرکلی او، حزب‌الله به طور گسترده گرفتار فراز و نشیب‌های حیات سیاسی داخلی لبنان شد، و در سال ١٩٩٢ در انتخابات مجلس شرکت کرد. این نخستین انتخابات مجلس بعد از پایان جنگ داخلی در لبنان بود و حزب‌الله به موفقیتی مهم دست یافت؛ ١٢ نماینده از اعضای پارلمان لبنان. این افراد کمیته وفاداری به مقاومت را تشکیل دادند.

شهادت فرزند

در ١٣ سپتامبر١٩٩٧ فرزند بزرگ او محمدهادی در مبارزه قهرمانانه با نیروهای اشغالگردر منطقە «جبل الرفیع» در جنوب لبنان به شهادت رسید.

در ٢۵ می ٢٠٠٠ جنوب لبنان به دست نیروهای او - فرزندان مقاومت اسلامی‌-آزاد شد و دشمن صهیونیستی مجبور به ترک این زمین‌ها شد. (به استثنای مزارع شبعا).

مواضع سیاسی و جهادی او طی سال های ٢٠٠٠ -٢٠٠۶ مواضعی برجسته است کە بارزترین آنها آزادسازی اسرای لبنانی و در رأس آنان «شیخ عبدالکریم عبید» و «حاج مصطفی دیرانی» است.

او در وفاق ملی لبنان پس از ترور رفیق حریری (2005/2/14) نقشی کلیدی ایفا کرد، و با تدبیر وآگاهی سیاسی خود توانست تصمیم‌های دولت آمریکا علیه حزب و سلاح‌های آن (در رأس آن قطعنامه ١۵۵٩) خنثی کند.

پیروزی حزب‌الله در خارج کردن اسرائیل از جنوب لبنان و شهید شدن پسر نصرالله در جنگ در سال ۱۹۹۷، موجب محبوبیت سید حسن نصرالله در جنوب لبنان شد.

نصرالله با اعتقادی راسخ به ولایت فقیه، روش امام خمينى(ره) و رهبر معظم انقلاب و اندیشه‌ها و مبانی فكری این دو بزرگوار را شناخته و با الگوبرداری دقیق از این روش، حزب را تا این مرحله اداره و رهبری کرده است.

شهادت

اشغالگران متجاوز اسرائیلی عصر روز جمعه ۶ مهر سال ۱۴۰۳ش/۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴م چندین ساختمان در منطقه «حاره حریک» در ضاحیه جنوبی بیروت را با بمب‌های سنگرشکن اهدایی آمریکای جنایتکار مورد هدف قرار دادند. منابع مختلف صهیوینستی اعلام کردند که هدف از این بمباران ترور دبیرکل حزب‌الله لبنان بوده است.

حزب‌الله لبنان در روز شنبه 7 مهرماه در اعلامیه‌ای شهادت سید حسن نصرالله را اعلام و تأیید کرد. مقام معظم رهبری به مناسبت شهادت این سردار سرافراز مقاومت بیانیه دادند و در این بیانیه فرمودند: «راه و مکتب سید مقاومت ادامه خواهد یافت. ضربات جبهه‌ی مقاومت بر پیکر فرسوده و رو به زوال رژیم صهیونی کوبنده‌تر خواهد شد.» ایشان 5 روز را در ایران عزای عمومی اعلام کردند. در لبنان، سوریه، عراق و یمن نیز سه روز عزای عمومی اعلام شد.

منابع مقاله

1. بزی، محمدحسین، زبور مقاومت، مترجم و محقق مصطفی اللهیاری، تهران،شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، 1398
2. کمالیان، محسن، زنجبر کرمانی، علی‌اکبر، عزت شیعه(به مناسبت بیستمین سال ناپدیدشدن آیت‌الله امام سید موسی صدر؛ ناشر مؤلف، چاپ اول، زمستان 1377
3. موسوی خمینی، سید روح‌الله، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۵، ص۳۳۸.
4. ارتش اشغالگر صهیونیستی مدعی شهادت سید حسن نصرالله شد، خبرگزاری فارس؛ 7 مهر 1403
5. شهادة الأمين العام لحزب الله سماحة السيد حسن نصرالله،پایگاه المنار،28 September، 2024
6. بیانیه رهبر انقلاب به مناسبت شهادت سیدحسن نصرالله/ 5 روز عزای عمومی در ایران اعلام شد، شبکه العالم، شنبه 8 مهر1403

وابسته‌ها

خطاب عاشوراء

عاشوراء و خطاب المقاومة الإسلامية

أمير القافلة

ولی امر مسلمین نوآوری و اجتهاد