ابن قطان، محمد بن سلیمان

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

محمد بن سلیمان بن قطان (متوفای 289ق)، مشهور به «ابن قطان»، فقیه و قاضی قیروانی قرن سوم هجری قمری، است که در زمینه ترویج مذهب فقهی مالکی در قیروان، باجه و صقلیه تأثیر گذاشت.

ابن قطان، محمد بن سلیمان
NUR15888.jpg
نام کاملابوالربیع محمد بن سلیمان بن سالم بن قطان
نام پدرسلیمان
محل تولدقیروان
رحلت289ق
مذهبمالکی
پیشهفقیه و قاضی
اطلاعات علمی
اساتید
برخی آثارأجوبة

نسب و ولادت

  • «ابوالربیع محمد بن سلیمان بن سالم بن قطان»، در قیروان متولد شد. کنیه‌اش «ابوعبدالله» هم گفته شده است. به نام «ابن الکحاله» نیز شناخته می‌شود[۱].

استادان

اشتغالات

  • «ابن قطان»، قضاوت مظالم قیروان و آنگاه قضاوت باجه و صقلیه را برعهده گرفت و به‌وسیله او مذهب مالکی در آنجا گسترش یافت.
  • به نظر می‌رسد که «ابوالربیع محمد بن قطان» بعد از گذشت 2 سال از وفات قاضی دولت، یعنی سحنون (۱۶۰-۲۴۰ق) و عزل قاضی مظالم آنجا حبیب بن نصر بن سهل تمیمی و در عهد قاضی دولت سلیمان بن عمران، قضاوت مظالم قیروان را پذیرفت، اما ولایت او بر قضاوت باجه در عهد عبدالله بن طالب و ولایتش بر قضاوت صقلیه در دوره قاضی دولت محمد بن عبدون بود. بر اساس آنچه گذشت، «ابن قطان» کتاب «اجوبه» را با دستور الزامی حکومت برطبق فقه مالکی تنظیم کرده است؛ چه، سلیمان بن عمران حنفی بود یا گرایش‌های حنفی داشت[۲]. در دوره ابن قطان، قیروان مرکز فرهنگی و تمدنی مهمی بود و آثار علمی شرقی و اندلسی قبل از انتشار در اماکن دیگر، در آنجا منتشر می‌شد[۳].

وفات

  • سرانجام «محمد بن قطان»، در سال 289ق، دار فانی را وداع گفت[۴].

آثار

پانویس

  1. ر.ک: القاضي عياض، ج4، ص356
  2. ر.ک: بشينة، ص30
  3. ر.ک: همان، ص33
  4. ر.ک: همان، ص23

منابع مقاله

وابسته‌ها