ابن سنی، احمد بن محمد
ابوبکر احمد بن محمد بن اسحاق دینوری ، معروف به «ابن سنّی» (ح 284-364ق/893 -975م)، محدث‌ِ شافعى است که «عمل اليوم و الليلة»، از جمله آثار اوست.
| ابن سني ، احمد بن محمد | |
|---|---|
 | |
ولادت و نسب
ابن سنی در سال 284ق، متولد شد[۱]. خاندان او از موالى عبدالله بن جعفر بن ابى‌‌طالب بوده و سمعانى نسب او را ضبط کرده است. احتمالاً اصل او از دینور بوده است.
تحصیل
ابن سنى برای کسب حدیث مسافرت‌هایى به نقاط مختلف، از جمله بغداد، کوفه، بصره، حرّان، دمشق، عمان و مصر داشته است. با توجه به یک سند ثبت‌‌شده در «جامع الأصول» مجدالدین بن اثیر و با توجه به شاگردان ابن سنى مى‌توان حدس زد که او پس از پایان سفرهایش به دینور بازگشته و در آنجا مسکن گزیده است. با توجه به اطلاع ما از اقامت او در 363ق، در دینور محتمل است که ابن سنى یک سال بعد در همان جا وفات یافته باشد.
اساتید
ابن سنى از مشایخ بسیاری در بلاد مختلف اخذ حدیث کرده که در آن میان مى‌توان از محدثان بزرگى چون نسایى، ابویعلى موصلى، محمد بن جریر طبری، ابوبکر بن ابى‌داوود سجستانى، ابوالقاسم بَغَوی، قاضى مَحاملى و احمد بن عُمَیر بن جوصای دمشقى نام برد. در این میان ابن سنى بیش از همه تحت تأثیر نسایى قرار داشته و در برخى منابع از او به‌‌عنوان صاحب نسایى یاد شده است.
شاگردان
نزدیک‌ترین شاگرد ابن سنى، قاضى ابونصر احمد بن حسین کسّار دینوری است که آثار و مَرویات او به‌خصوص «عمل اليوم و الليلة» ابن سنى و سنن نسایى از طریق او رواج یافته است. از دیگر شاگردان و راویان او ابوالقاسم على بن عمر اسدآبادی راوی کتاب «القناعة»، قاضى ابوبکر احمد بن عبدالله بن على بن شاذان دینوری، ابوالحسن محمد بن على حسنى هَمَدانى و ابوعلى حمد بن عبدالله اصفهانى را باید نام برد.
آثار
- عمل اليوم و الليلة؛
- رياضة المتعلم؛
- الصراط المستقيم؛
- طب النبي؛
- فضائل الأعمال؛
- القناعة[۲].
پانویس
منابع مقاله
- یعقوبی، نظام محمدصالح، مقدمه کتاب «رياضة المتعلمين»، تألیف احمد بن محمد بن سنی، تحقیق نظام محمدصالح یعقوبی، دمشق، دارالنوادر، الطبعة الأولی، 1436ق.
- بخش علوم قرآن و حدیث، «دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1369.