العماديات
العماديات، مجموعه رسائل صوفی عمادالدین واسطی، معروف به ابن شیخ حزامیه (متوفی 711ق) است. تحقیق و تعلیقات کتاب به قلم محمد بن عبدالله احمد (ابوالفضل قونوی) است.
| العماديات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن شیخ الحزامیة، احمد بن ابراهیم (نويسنده) ابوالفضل قونوی، محمد بن عبدالله (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | مجموع فیه رسائل للإمام عماد الدین الواسطي المعروف بابن شیخ الحزامیة |
| ناشر | دار الکتب العلمية |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 2010م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-2-74516795-2 |
| موضوع | تصوف |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اگرچه نویسنده این کتاب صوفی است، لکن در این رسائل، تفکر صوفیانه محض را مورد ستایش قرار نداده (اگرچه به اسلوب ایشان نوشته است) و شیوه علمای متقدم را مدح کرده و بر سخن جنید بغدادی در وجوب تقید سالک تصوف به کتاب و سنت تأکید کرده است[۱].
آن‌گونه که محقق اثر نوشته، ترتیب رساله‌ها در این مجموعه از سوی نویسنده نیست، بلکه محقق اثر رساله‌ها را به اختیار خود اولویت‌بندی و ارائه کرده است[۲].
از جمله‌های رساله‌های کتاب عبارت است از:
- رحلة عمادالدين أحمد بن إبراهيم الواسطي و شرح تقلباته في عمره (سفرنامه عمادالدین احمد بن ابراهیم واسطی و شرح حوادث عمرش): این رساله در واقع شرح حال واسطی به قلم خود اوست[۳].
- قاعدة في الصفات؛ در بخشی از این رساله چنین می‌خوانیم: پس ای سالک اگر تحقق عبودیت و خضوع به احکام ربوبیت را اراده کردی، پس بر تو لازم است که بر بساط صدق جلوس کنی و مولایت را و آنچه از عظمت شأن مختص به اوست و همچنین صفات فانی شایسته خود را مشاهده کنی... پس اول باید به غنای پروردگار واقف شوی که هرگاه آن تحقق یابد نفس خود را فقیر و مولایت را غنی خواهی یافت. پس از صفتی که مستحق آن نیستی بیزاری می‌جویی و به صفت ذاتی خود که همان فقر است متصف می‌شوی، پس بدین‌وسیله برای مولای غنی خود عبد خواهی شد[۴].
- ميزان الشيوخ: این رساله نصیحتی است که ابن شیخ حزامیه به برادران ایمانی خود در عالم می‌نویسد. در ابتدای این نامه چنین می‌نویسد: «... اکنون هفتصد سال و اندکی از زمان رسول(ص) گذشته، پس در این مدت طولانی حوادثی رخ داده و بدعت‌ها فراوان شده و نفوس به آنها دچار شده‌اند؛ پس به مقداری که بدعت‌های منکر، سنن معروف را کنار زده‌اند، اسلام و اهل آن، همان گونه که رسول خدا(ص) خبر داده، غریب شده‌اند[۵].
- مفتاح المعرفة و العبادة لأهل الطلب و الإرادة: نویسنده در فصل سوم این رساله – همان گونه که در ابتدای مقدمه محقق آمده - از دیدگاه خود در رابطه با کتاب و سنت سخن گفته است. وی اشاره می‌کند که اهل زمانش کتاب و سنت را علمی ظاهری دانسته و آن را در ظواهر عبادات و معاملات به‌کار می‌گیرند و هرگاه خواهان معرفت الهی و وصول به حقایق و اسرار الهی باشند، از کتاب و سنت روی برگردانده و آن را از علوم صوفیه و فقرا و ریاضت و گرسنگی و عزلت طلب می‌کنند[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.