آشنایی با عرفان و تصوف
آشنایی با عرفان و تصوف، نوشته پدیدآورنده آثار متعدد از جمله درسنامه اسرار حج و اسرار عرفانی حج و پژوهشگر حوزه فلسفه و عرفان؛ محمدتقی فعالی (متولد 1341ش تهران)، متنی برای آموزش یک دوره عرفان اسلامی به صورت مختصر به مخاطبان دانشگاهی (دانشجویان دوره کارشناسی علوم حدیث، اخلاق و آداب پزشکی) است. در این اثر، معنای عرفان نظری و عملی، ارتباط عرفان با علوم دیگر، خاستگاه عرفان اسلامی و مراحل رشد و گسترش آن و اصطلاحاتی مانند مکاشفه، انسان کامل، شریعت، طریقت و حقیقت و... تبیین و تحلیل شده است.
| آشنایی با عرفان و تصوف | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فعالی، محمدتقی (نويسنده) |
| سال نشر | 1386ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، عرفان اسلامی (ابهام‌زدایی) را ببینید.
موضوعات
این اثر بدون مقدمه و شامل 16 جلسه به شرح ذیل است:
- کلیات تصوف
- کلیات عرفان
- نسبت عرفان و تصوف، عرفان عملی و نظری و اسفار اربعه عرفانی
- تفاوت عرفان با اخلاق، فلسفه و کلام
- علوم و رویکردها در حوزه عرفان
- خاستگاه عرفان اسلامی
- مراحل رشد و گسترش عرفان اسلامی (1)
- مراحل رشد و گسترش عرفان اسلامی (2)
- توحید
- مکاشفه
- انسان کامل
- اسماء و صفات
- مقامات و حالات (1)
- مقامات و حالات (2)
- شیخ و استاد، شریعت، طریقت و حقیقت
- آسیب‌شناسی عرفان.[۱]
نمونه مباحث
- مكاشفه گاه همراه با صورت‌هاى حسّى و گاه بدون دخالت صور حسى رخ مى‌دهد؛ گاه مربوط به امور دنيوى و گاه دربارۀ امور اخروى است. از اين‌رو، تقسيم‌بندى‌هاى گوناگونى براى آن ارائه شده است. اما چنين نيست كه هميشه در مكاشفات، حقايقى از سوى خدا بر سالك القا شود؛ چه بسا كه شيطان نيز در پاره‌اى موارد، مطالبى را به سالكان القا كند كه سبب گمراهى آن‌ها شود. ازاين‌رو، مى‌توان گفت مكاشفات دو دسته‌اند: ربّانى و شيطانى.[۲]
- محمدتقی فعالی در آخرین درس، به آسیب‌شناسی عرفان پرداخته و علم‌گریزی، جامعه‌گریزی و شریعت‌گریزی، بی‌اعتدالی، توصیف نادرست خدا و تقدیس ابلیس و بی‌توجهی به امامان معصوم(ع) را از آفات عرفان اسلامی دانسته[۳] و از جمله چنین نوشته است:... برخی صوفیان به بهانه خلوت‌گزینی، تزهّد و انزواطلبی روانه صحرا و بیابان شده و عمری را در بیابان‌ها به‌دور از جامعه گذرانده‌اند.... عرفان ناب با حکومت و رهبری و در متن جامعه بودن منافاتی ندارد چنانکه حضرت علی علیه‌السلام در بیان معنای زهد می‌فرماید: ای مردم زاهد بودن به معنای کوتاه کردن آرزوها، شکر در برابر نعمت و پرهیز از محرمات است.[۴]
پانویس
منابع مقاله
فهرست مطالب و متن کتاب.