ابن خلدون، عمر بن‌ محمد

ابن خَلْدون‌، ابومسلم‌ عمر بن‌ محمد (یا احمد) بن‌ بقىّ ،ریاضى‌دان‌، منجم‌، پزشك‌ و فیلسوف‌ عرب‌نژاد اندلسى‌ (د 449ق‌/1057م‌)، از خاندان‌ مشهور بنى‌خلدون‌ اشبیلیة.

ابن خلدون، عمر بن‌ محمد
NUR00000.jpg
نام کاملابن خَلْدون‌، ابومسلم‌ عمر بن‌ محمد (یا احمد) بن‌ بقىّ
نام پدرمحمد
رحلت449ق‌
اطلاعات علمی
اساتیدابوالقاسم‌ مَسلمة بن‌ احمد المجریطى‌

درباره نام‌ و نیاكان‌ او، از آن‌ هنگام‌ كه‌ وارد اندلس‌ شدند، میان‌ نویسندگان‌ اختلاف‌ است‌. كهن‌ترین‌ منبع‌ ما، نیای‌ ششم‌ او، خالد الداخل‌، را خلدون‌ خوانده‌ است، اما عبدالرحمان‌ بن‌ خلدون‌ به‌ نقل‌ از ابن‌ حزم خلدون‌ الداخل‌ را نیای‌ خالد مذكور و نخستین‌ كوچنده (الداخل‌) این‌ دودمان‌ِ عرب‌ حَضْرمى‌ به‌ اندلس‌ دانسته‌ است. از تولد و رشد و زندگى‌ علمى‌ وی‌ اطلاع‌ بسیار به‌ دست‌ نیامد، تنها گفته‌اند كه‌ او شاگرد ابوالقاسم‌ مَسلمة بن‌ احمد المجریطى‌ (338- 398ق‌/949- 1008م‌) پیشوای‌ ریاضى‌دانان‌ عصر خود بوده‌ است‌، همچنین‌ نوشته‌اند كه‌ محمد بن‌ مروان‌ بن‌ الحكم‌ بن‌ الحكم‌ بن‌ عبدالملك‌ (از بنى‌ مغیرة اشبیلیة‌ و امویان‌ اندلس‌) از یاران‌ وی‌ بوده‌ است‌، و این‌ محمد بن‌ مروان‌ ظاهراً همان‌ القرشى‌ معروف‌ به‌ السلاح‌ است‌ كه‌ از آخرین‌ دانشمندان‌ اشبیلیة‌ بوده‌ و با نام‌ ابومروان‌ عبدالملك‌ به‌ دادگری‌ و حساب‌دانى‌ و پرهیزگاری‌ شهرت‌ داشته‌ است‌. ابن‌ ابى‌اُصَیبعة‌ به‌ اشتباه‌ احمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ الصفار (د 427ق‌) طبیب‌، ریاضى‌دان‌ و منجم‌ را شاگرد ابن‌ خلدون‌ دانسته‌ كه‌ احتمالاً این‌ اشتباه‌ از قرائت‌ نادرست‌ نوشته ابن‌ صاعد اندلسى‌ ناشى‌ شده‌، و به‌ پیروی‌ از ابن‌ ابى‌اصیبعة‌، در منابع‌ متأخرتر نیز تكرار شده‌ است‌.[۱]

پانویس

  1. رحیم‌لو، یوسف‌، ج3، ص458-459

منابع مقاله

رحیم‌لو، یوسف‌، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.

وابسته‌ها