اسلام و جامعهشناسی خانواده
اسلام و جامعهشناسی خانواده، اثر حسین بستان (نجفی) و همکاران، کتابی است که به‌عنوان منبع درسی دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد در رشته‌‌های جامعهشناسی و مطالعات زنان تهیه و در پنج فصل تنظیم شده است.
| اسلام و جامعهشناسی خانواده | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بستان (نجفی)، حسین |
| ناشر | ژوهشکده حوزه و دانشگاه |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1383ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
جامعهشناسی خانواده، یکی از پرکارترین حوزه‌ها در علوم اجتماعی است که حجم وسیعی از پژوهش‌ها در سطح جهانی را به خود اختصاص می‌‌دهد. اما در حوزه پژوهش‌‌های ایرانی، این دسته از پژوهش‌ها بازتاب چندان مناسبی نیافته است، به‌گونه‌ای که می‌‌توان ادعا کرد کتاب‌های مهم در حوزه جامعهشناسی خانواده، حداکثر به تعداد انگشتان یک دست می‌‌رسد که بیشتر ترجمه هستند و از تاریخ نگارش آنها سال‌‌ها گذشته است. نویسنده در این اثر، دیدگاه‌‌های نظری و یافته‌‌های تجربی جامعه‌‌شناختی درباره نظام خانواده را با دیدگاه اسلام و اهل‌‌بیت: به صورت عالمانه و مستند مقایسه کرده است.
روش نگارش کتاب بدین‌گونه است که ابتدا دیدگاه جامعه‌‌شناسانه درباره هر موضوع طرح و در ادامه با مراجعه به منابع دینی، دیدگاه کلی و کلان اسلامی درباره آن موضوع بیان میشود.
فصل اول، به بحث ازدواج و الگوهای خانواده اختصاص دارد و در آن موضوع‌‌هایی چون تعریف سن ازدواج، همسرگزینی و همسانی (کفائت در ازدواج) و الگوهای خانواده مطرح میشود.
در فصل دوم نویسنده درباره کارکردهای خانواده از دیدگاه جامعه‌‌شناختی بحث و آنها را در دوران معاصر تفسیر می‌‌‌‌کند. مهم‌ترین این کارکردها عبارتند از: تنظیم رفتار جنسی، تولید مثل، مراقبت و حمایت، جامعهپذیری، تأمین پایگاه اجتماعی، مشروعیت، کنترل اجتماعی و کارکردهای اقتصادی. در پایان این فصل، با توجه به پیدایش نهادهای مدنی که برخی کارکردهای خانواده را بر عهده می‌‌گیرند، درباره آینده خانواده بحث میشود. نویسنده معتقد است، با وجود آسیب‌های فراوان که فراروی خانواده قرار دارد، خانواده و ازدواج همچنان جایگاه خود را به‌عنوان مهم‌ترین نهاد اجتماعی حفظ خواهند کرد.
در پی بحث‌‌های مطرح‌شده در گفتمان فمینیستی، در قلمرو جامعهشناسی خانواده نیز فصلی به بحث نابرابری جنسیتی در خانواده اختصاص دارد. تفاوت‌های جنسی طبیعی، جامعهپذیری نقش‌های جنسیتی، تقسیم کار خانگی، توزیع قدرت در خانواده و خشونت جنسی در خانواده، عنوان‌‌های کلی است که در فصل سوم درباره‌‌شان بحث میشود. ثبات و استحکام خانواده، عنوان فصل چهارم است که در آن، درباره عناصر و محورهای رضایت‌‌‌مندی و ثبات در خانواده، گفت‌وگو میشود. در فصل پنجم مهم‌ترین آسیب فراروی ازدواج و خانواده، یعنی طلاق بررسی شده و البته برخی از موضوع‌‌های وابسته به این امر، مانند حضانت نیز در این فصل گنجانده شده است. کتاب با یک نتیجه‌گیری با عنوان «خانواده مطلوب، خانواده موجود» به پایان می‌‌رسد.[۱].
پانویس
- ↑ حبیبی، سلمان، ص307-308
منابع مقاله
حبیبی، سلمان، کتاب‌شناسی توصیفی زن و خانواده، قم، انتشارات دفتر عقل، چاپ یکم، 1387ش.