التهذیب فی اختصار المدونة

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

التهذيب في اختصار المدونة، اثر ابوسعید براذعی خلف بن ابوالقاسم محمد ازدی قیروانی (از علمای قرن چهارم هجری)، شرح و تلخیص کتاب «المدونة الكبری» است که فراهم‌آمده از آرای فقهی ابوعبدالله مالک بن انس اصبحی (۹۳-۱۷۹ق) است و با تحقیق محمد امین ولد محمد سالم بن شیخ و مراجعه احمد علی ازرق، منتشر شده است.

التهذیب فی اختصار المدونة
التهذیب فی اختصار المدونة
پدیدآورانبراذعی، ابی سعید (نويسنده)

بن شیخ، محمد امین (محقق)

ازرق، احمد علی (مصحح)
ناشردار البحوث للدراسات الإسلامیة و إحیاء التراث
مکان نشرامارات - دبی
سال نشر1423ق - 2002م
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد4
کد کنگره
/م2 م4012 178/3 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

اثر حاضر، یکی از مهم‌ترین و خواندنی‌ترین خلاصه‌هایی است که در قرن چهارم هجری (دوران تطور) نوشته شده است؛ زمانی که فقهای مالکی، اندیشه اختصار و تهذیب را داشتند تا سوابق فقهی را از انحرافات بزدایند و در فقه، نظم منطقی و هماهنگی فنی ایجاد نموده و مطالب آن را، مجددا طبقه‌بندی نمایند و به شکلی بهتر، ارائه کنند تا برای خوانندگان، جذاب بوده و در کمال ملایمت و سهولت، در دسترسی به موضوعات، از آن بهره بگیرند و می‌توان گفت که کتاب «التهذيب»، مهم‌ترین کتابی است که در این مرحله نوشته شده است[۱].

دو امر، موجب اهمیت کتاب شده است: نخست آنکه کتابی است در اختصار «المدونة» و ارزش و جایگاه این کتاب در فقه مالکی، بر کسی پوشیده نیست. دوم حسن و مهارت براذعی در نوشتن و تألیف که به قول دباغ: «کسی که «المدونة» سحنون را نگاه کند، به فضیلت اختصار آن توسط براذعی، پی خواهد برد»[۲]. تجیبی در بیان اهمیت کتاب، چنین گفته است: «برکت این کتاب، بر طالبان فقه، در مغرب ظاهر و آشکار است و اعتماد جماعت فقه امروزه در مغرب بر این کتاب است...»[۳].

براذعی در ترتیب «التهذيب»، همان چیدمان و ترتیب «المدونة» و آثار پیش از آن را انتخاب کرده است؛ با این تفاوت که ترتیب برخی از ابواب را تغییر داده و برخی از آنها را مقدم کرده و برخی دیگر را، به تأخیر انداخته است و در این‌باره، در مقدمه، چنین گفته است: «مسائل و موضوعات کتاب را بر اساس امهات، مرتب نموده، جز مباحث اندکی که مقدم یا مؤخر نموده‌ام»[۴].

کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز شده که در آن، به بیان ویژگی‌های آن پرداخته شده و مطالب براذعی، شامل یک مقدمه و هشتادوپنج کتاب می‌باشد که اولین آنها، کتاب طهارت بوده و آخرین آنها، کتاب دیات می‌باشد.

پانویس

  1. ر.ک: مقدمه، ج1، ص127
  2. ر.ک: همان
  3. ر.ک: همان، ص128
  4. ر.ک: همان، ص135

منابع مقاله

مقدمه کتاب.


وابسته‌ها