مفتاح طریق الأولیاء
مفتاح طريق الأولياء، تألیف احمد بن ابراهیم واسطی حزامی دمشقی حنبلی، معروف به ابن شیخ‌الحزامین (657-711ق) و «نبذة لطيفة و نصيحة شريفة» تألیف شیخ حسن بن احمد سبط دسوقی دمشقی (1241-1306ق)، دو رساله در وعظ و اخلاق و آداب است که با تحقیق محمد بن ناصر عجمی منتشر شده است.
| مفتاح طریق الأولیاء | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | واسطی، احمد بن ابراهیم (نويسنده)
عجمی، محمد (مصحح) سبط دسوقی، حسن بن احمد (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | نبذة لطیفة و نصیحة شریفة |
| ناشر | دار البشائر الإسلامیة |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1425ق - 2004م |
| چاپ | 2 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
در ابتدای کتاب، شرح حال مختصری از حزامی و نیز سبط دسوقی و آثاری که شرح حال این دو شخصیت را متذکر شده‌اند، ذکر شده است[۱].
نویسنده رساله «مفتاح طريق الأولياء» را با هدف وعظ و تذکر به کسانی که قصد سلوک راه خدا را دارند نوشته است. همچنین این کتاب، یادآوری و اندرز برای کسانی است که می‌خواهند از هول و هراس روز قیامت با حفظ جوارح از همه محرمات و قیام به واجبات و اجتناب از حرام...، نجات یابند[۲].
مطالب این رساله در قالب «فصل، فصل» ارائه شده است. در یکی از فصول کتاب چنین می‌خوانیم: ای برادر اگر خواستی به درجه اهل تقوا و خشیت نائل شوی، باید حیای از خدا را در خلوت‌ها رعایت کنی و بدانی که خداوند تو را از بالای عرش و بالاتر از هفت آسمان می‌بیند...[۳].
اما هدف نویسنده از رساله دوم، ذکر اخلاقیاتی است که شایسته است انسان به آنها متخلق شود. مطالب رساله از آیات قرآن و احادیث نبوی اقتباس شده است. هدف از این کتاب، نصیحت طالبان علم و سالکان طریقت است که با کلمات وجیز و مختصر که جامع خیر دنیا و آخرت است، ارائه شده است[۴].
رساله «نبذة لطيفة» با این عبارت آغاز شده که بهترین اشیاء چیزی است که نفع آن بعد از مرگ به انسان برسد؛ همان گونه که رسول‌الله(ص) فرمودند: «هرگاه فرزند آدم بمیرد، عملش منقطع می‌شود، جز از سه طریق که عبارت است از صدقه جاریه یا علمی که مردم به آن منتفع شوند یا ولد صالحی که برایش دعا کند» و ازآنجاکه آنچه نفعش تا آخرالزمان استمرار دارد، علم است و از والاترین علوم، نصیحت برای خدا رو رسول و بندگان اوست؛ بنابراین دوست داشتم که عباراتی که اشعار به نصیحت داشته باشد را گردآوری کنم...[۵].
تمامی نصیحت‌های این رساله با «أن يكون...» که متعلق به «وجب» در صدر سخن است، آغاز شده است: وجب... أن يكون علی بصيرة في أمر عاجله و عقباه...[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.