تذكرة الأولياء في تراجم الأئمة و المتصوفة و الزهاد في بغداد و ما جاورها من البلدان
تذكرة الأولياء في تراجم الأئمة و المتصوفة و الزهاد في بغداد و ما جاورها من البلدان، اثر مرتضی نظمی‌زاده بغدادی، کتابی است در شرح حال و ترجمه امامزادگان، صالحان، زهاد و صوفیان مدفون در بغداد و شهرهای حوالی آن، که با تحقیق حمید مجید هدو منتشر شده است.
| تذکرة الاولياء في تراجم الأئمة و المتصوفة و الزهاد في بغداد و ما جاورها من البلدان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نظمی زاده بغدادی، مرتضی (نويسنده) هدو، حمید مجید (محقق) |
| سال نشر | 2012م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 9953-75-626-0 |
| موضوع | عارفان - عراق - بغداد - سرگذشت نامه - تصوف - عراق - بغداد - تاریخ - بغداد - سرگذشت نامه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 6ن4ع 277 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اثر حاضر، یکی از کتب مهم در بررسی نقشه‌های بغداد از طریق تعیین زیارتگاه‌ها و قبوری است که در آن سرزمین وجود دارد و ازآنجاکه طراحان از این مقبره‌ها و زیارتگاه‌ها به‌عنوان شاخص برای استدلال بر مکان‌های دور استفاده می‌کنند، دارای اهمیت ویژه است. نویسنده در این کتاب، به‌خوبی توانسته است تاریخچه صاحبان این قبور را مرور نموده و شرح دقیقی از تعدادی از آنها، به خواننده ارائه دهد؛ به‌ویژه آنهایی که معروف نبوده‌اند که در این موارد اشارات او، نشان از رهگیری خوب و دقت تعبیر و بیان او دارد[۱].
این اشارات به محل دقیق بقایای بقاع و قبور صالحین و مقدسین در خاک بغداد و اطراف آن که در کتاب حاضر وجود دارد، دلایلی است که دست محققین را در تعیین مکان‌های مهم همانند بازارها، مساجد، راه‌ها و مسیرها، مغازه‌ها، گرفته است[۲].
کسی که مطالب کتاب را با دقت ملاحظه نماید، ارجاعات بسیار مهمی به نقشه محلات و مکان‌هایی که امروزه از بین رفته‌اند، را خواهد یافت، مانند: مقابر باب الشام، مالکیه، باب التین، باب حرب، دار القطن و...[۳].
آنچه باعث اهمیت کتاب حاضر شده، آن است که نویسنده در آن، توانسته است مقبره‌هایی را که تا زمان او وجود داشته، اما مردم صاحبان آنها را نمی‌شناختند، شناسایی و معرفی کند، مانند: محمد الفی مدفون در نزدیکی مسجد شیخ عبدالقادر گیلانی، ناصرالدین در مسجد جدید حسن پاشا، محمد مجنون نزد باب وسطانی، پیر داود در میدان بازار بغداد، سید ابراهیم نزدیک مرقد شیخ شهاب سهروردی، بابافخر ولی در حیدرخانه، محمد جرکین نزدیک مرقد معروف کرخی و...[۴].
از جمله ویژگی‌های دیگر که باعث اهمیت کتاب شده، استفاده نویسنده از منابع و مصادر بسیار مهمی است که از جمله آنها عبارتند از: «شواهد النبوة» و «نفحات الأنس من حظرات القدس» تألیف عبدالرحمن بن احمد جامی (متوفی 898ق) و «الصواعق المحرقة» ابن حجر هیتمی مکی (متوفی 974ق)[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.