الإختيار لتعليل المختار
كتاب الاختيار لتعليل المختار، شرح عبدالله بن محمود بن مودود موصلی (متوفی 683ق)، بر کتاب دیگرش «المختار للفتوی» است. این کتاب از منابع فقه اسلامی نزد فقها و علمای مذهب حنفیه است. تصحیح و تعلیقات کتاب به قلم خالد بن عبدالرحمن العک است.
| الإختيار لتعليل المختار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابو الفضل موصلی، عبد الله بن محمود (نويسنده) عک، خالد عبدالرحمن (مصحح) |
| عنوان‌های دیگر | المختار. شرح ** کتاب الاختیار لتعلیل المختار |
| ناشر | دار المعرفة |
| مکان نشر | لبنان - بیروت |
| سال نشر | 1431ق - 2010م |
| چاپ | 5 |
| شابک | 9953-85-237-5 |
| موضوع | ابو الفضل موصلی، عبد الله بن محمود، 599 - 683ق. المختار - نقد و تفسیر - فقه حنفی - قرن 7ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 5 |
| کد کنگره | /الف2 م3022 172/2 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ابن مودود کتاب «المختار» را در عنفوان جوانی نوشته است. سپس شرحی بر آن نوشته و آن را «الاختيار» نامیده و متن این کتاب جزء متون چهارگانه (الوقاية، مجمع البحرين، المختار و كنز الدقائق) است که متأخرین اعتماد فراوان به آنها دارند[۱]. متن المختار در بالای صفحه و متن الاختيار در ذیل صفحه ارائه شده است.
آن‌گونه که نویسنده در ابتدای «المختار في الفتوی» نوشته، کسی که به تعبیر وی «پاسخش بر او واجب بوده»، او را تشویق کرده که کتابی مختصر در فقه حنفی بنویسد و در آن تنها فتوای ابوحنیفه را ذکر کند. لذا کتابی مختصر آن‌گونه که آن شخص طلب کرده بود، گردآوری نمود و آن را «المختار للفتوی» نامید؛ چراکه آن را بیشتر فقها پسندیده‌اند. ابن مودود در ابتدای «الاختيار لتعليل المختار» مسائل فقهی مبتلابه و روایات مورد نیاز فقها را ذکر کرده است. وی مبتدی و فقیه را از این کتاب بی‌نیاز نمی‌داند[۲].
مباحث کتاب «المختار في الفتوی»، به‌ترتیب کتب فقهی در جلد اول، با كتاب الصلاة آغاز شده و به کتاب حج ختم شده شده است. در جلد دوم، مسائل بیوع تا کفالت ذکر شده است. مسائل جلد سوم، با حواله آغاز و به طلاق ختم شده است. در جلد چهارم، مسائل عتق تا مکروهات ارائه شده است. در جلد پنجم کتاب نیز صید و ذبایح تا کتاب فرائض ذکر شده است.
محقق کتاب آیات ذکرشده در مسائل فقهی را استخراج کرده است. سپس احادیث نبوی را نیز به کتب اصلی اهل سنت ارجاع داده است. احادیث صحیح را از ضعیف مشخص کرده است. ضبط و صحیح عبارات کتاب – چه متن و چه شرح – را ذکر کرده است. شرح حال بسیاری از فقها و علمای ذکرشده در کتاب ر ا نیز آورده است[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.