إعراب القرآن الكريم و بيانه
إعراب القرآن الكريم و بيانه، تألیف محی‌الدین درویش، یکی از جامعترین آثار مرجع درباره اعراب تمامی عبارات و آیات قرآن کریم و یک دوره ترکیب قرآن، همراه با بیان نکات بلاغی، تفسیری، تاریخی و شأن نزول آیات است.
| إعراب القرآن الكريم و بيانه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | درویش، محی‌الدین (نويسنده) |
| ناشر | الارشاد
دار ابن کثير دار ابن کثير دار اليمامة دار اليمامة |
| مکان نشر | سوريه - حمص
سوريه - دمشق لبنان - بيروت سوريه - دمشق لبنان - بيروت |
| سال نشر | مجلد1 الی 10= 1994م , 1415ق, |
| موضوع | قرآن - اعراب قرآن - صرف و نحو |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 10 |
| کد کنگره | BP 82/8 /د4الف6 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
انگیزه نگارش
انگیزه مؤلف، بی‌نیاز کردن قرآن‌پژوهان از کتاب‌های دیگر در این زمینه است[۱].
ساختار
کتاب با مقدمه کوتاه و مختصر نویسنده آغاز و مطالب در ده جلد، سامان یافته است.
نویسنده که از ادبا و قرآن‌شناسان و نحویان صاحب‌نظر امروز سوریه و جهان عرب است، در این کتاب، فقط به حل مشکلات نحوی اکتفا نکرده، بلکه بحثهای ادبی و بلاغی و تفسیری را نیز در میان آورده است. نظم کتاب از این قرار است که نویسنده ابتدا تعدادی از آیات قرآن را آورده و سپس در درجه اول، بحث لغوی مربوط به آن بخش از آیات را مطرح ساخته و بعد از آن، بخشی تحت عنوان «اعراب» دارد که فقط مسائل نحوی مربوط به همان آیات را حل و فصل می‌کند. سپس بخش دیگری به نام «بلاغت» آورده و در این بخش، وارد بحثهای زبانی، ادبی و بلاغی می‌شود. در بعضی موارد، بخش چهارمی نیز تحت عنوان «فوائد» ترتیب داده است که در آن، بحثهای تفسیری و اختلاف اهل ادب و اهل تفسیر و نحویان را مطرح کرده و به شواهد شعری استشهاد می‌کند[۲].
گزارش محتوا
در مقدمه کوتاه نویسنده، به این نکته اشاره شده است که اثر حاضر، اولین کتابی است که بدین روش و در این موضوع، نگارش یافته است[۳].
نویسنده به روش توصیفی و شیوه ترتیبی و تطبیقی و با استناد به منابع اصیل و کهن تفسیری، ادبی، نحوی و تاریخی، پس از ذکر متن چند آیه و ترکیب آنها، نکات بلاغی آنها را توضیح داده و در مواردی که آیه‌ای دارای چندین ترکیب بوده است، با عنوان فواید، وجوه این ترکیبات را بیان نموده است[۴].
در بعضی موارد نیز با عنوان «لمحة تاريخية»، اسباب نزول و وقایع تاریخی مربوط به نزول آیات را آورده است و در مقدمه، خلاصه‌ای از اهمیت اعراب و ترکیب قرآن و کوشش علما در این زمینه آمده و تعدادی از مهمترین تألیفات مربوط به آن معرفی شده است[۵].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده و کتاب فاقد پاورقی است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، «کتاب‌شناسی جهانی قرآن کریم»، خانه کتاب قم، چاپ اول، پاییز 1382.
- خرمشاهی، بهاءالدین، «دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی»، تهران، انتشارات دوستان، چاپ اول، پاییز 1377.