البستان في إعراب مشکلات القرآن
البستان في إعراب مشكلات القرآن، تألیف احمد بن ابی‌بکر بن عمر جبلی، معروف به ابن احنف یمنی (متوفی 717ق)، از منابع مهم در موضوع اعراب الفاظ مشکل قرآن کریم است. این کتاب با مقدمه مفصل و تحقیق احمد محمد عبدالرحمن جندی منتشر شده است.
| البستان في إعراب مشکلات القرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جبلی، احمد بن ابی بکر (نویسنده) جندی، احمد محمد (محقق) |
| ناشر | مرکز الملک فيصل للبحوث و الدراسات الإسلامية |
| مکان نشر | عربستان - ریاض |
| سال نشر | 1439ق. = 2018م. |
| چاپ | چاپ یکم |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 5 |
| کد کنگره | |
علم «مشکل اعراب القرآن» بین علوم قرآن از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و بسیاری از علمای نحو و تفسیر در این موضوع کتاب نوشته‌اند. کتاب ارزشمند «البستان» از جمله این آثار است که می‌تواند برای محققین علوم قرآن مورد استفاده قرار گیرد. این کتاب قطور از همه مصنفات در این علم بزرگ‌تر است و این مجلدات پنج‌گانه نصف کتاب را در بر دارد و بااین‌وجود مملو از مطالب علمی است. از ویژگی‌های کتاب این است که بسیاری از مطالبش از کتب نادر یا مفقود نقل شده است. برخی احادیث کتاب در ذکر فضائل سوره‌ها، ضعیف و احیاناً موضوع است؛ البته وضعیت این احادیث در بسیاری از کتب تفسیری رایج است و ناقدان حدیث امر آنها را روشن کرده‌اند؛ بنابراین، باعث کاهش ارزش کتاب نمی‌شوند[۱].
نویسنده به آراء علما در اعراب قرآن اهتمام خاصی داشته است. همچنان‌که به لغت توجه داشته و از آن در اعراب و شرح آیات قرآن استفاده کرده است. همچنین به استشهاد از کلام عرب و به‌ویژه شعر عنایت داشته و شواهد نحوی و لغوی کتاب بالغ بر 600 بیت است[۲].
کتاب مشتمل بر دو بخش است: در بخش اول در دو فصل در مباحث متعدد، نویسنده و کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش دوم متن تحقیق‌شده کتاب ارائه شده است. فهارس فنی متعددی نیز در انتهای کتاب به جهت آسانی جستجوی پژوهشگران مطرح شده است.
نویسنده، سوره‌‌های قرآن را به‌ترتیب مصحف مطرح کرده است. وی ابتدا نام سوره، مکی و مدنی بودن و تعداد حروف و کلمات و آیات، فضیلت قرائت سوره و مطالبی از این دست را مطرح کرده است، سپس اعراب و شرح بعضی یا همه آیات سوره را ذکر می‌کند و الفاظ را از جنبه‌های ادبی بررسی و معنا می‌نماید[۳].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه سعود سرحان و مقدمه محقق.