مقدمه بر خواندن بوف کور
مقدمه بر خواندن بوف کور تألیف محمد نظری، محمد خالوندی؛ این کتاب درآمدی است بر پژوهش در «جستجوی انسجام» در رمان «بوف کور»، به‌دست‌دادن شرحی منسجم از روایت‌مندی در اثر و تا انتها پیش‌رفتن با روایت «راوی غیرقابل اعتماد» آن به منظور وضوح دادن به جنبه‌های روایی و کاویدن وجوه فرمی‌اش.
| مقدمه بر خواندن بوف کور | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | نظری، محمد (نویسنده) خالوندی، محمد (نویسنده) |
| ناشر | نونوشت |
| مکان نشر | کرج |
| سال نشر | 1401 |
| شابک | 2ـ9ـ97908ـ622ـ978 |
| کد کنگره | |
بررسی تاریخ خواندن و ارزش فرهنگی رمان «بوف کور» و تأثیر آن بر ادبیات معاصر و فرهنگ عامۀ مردم نیاز به مجالی گسترده می‌طلبد؛ اما پیش از این رمان را در فضایی روان‌کاوانه قرائت کرده‌اند: روان‌کاوی هدایت به واسطۀ «بوف کور» یا تفسیر «بوف کور» از خلال تئوری روان‌کاوانه؛ اما نه تا انتها در این ساحت پیش رفته‌اند، نه توانسته‌اند جایگاه نظریۀ روان‌کاوی، نسبت فرم و ژانر اثر با این نظریه و نه شیوۀ گره‌خوردن تاریخ فرهنگی با این وجوه ـ فرمی و روان‌کاوانه ـ را در جایگاه درست خود قرار دهند. اما آنچه نویسندگان در این کتاب مدعی آن هستند، مبتنی‌بودن «خود متن» رمان بر بنیان‌هایی روان‌کاوانه و ساخته‌شدن جهان آن بر پایۀ خوانشی روان‌کاوانه ـ فرویدی است.
این کتاب درآمدی است بر پژوهش در «جستجوی انسجام» در رمان «بوف کور»، به‌دست‌دادن شرحی منسجم از روایت‌مندی در اثر و تا انتها پیش‌رفتن با روایت «راوی غیرقابل اعتماد» آن به منظور وضوح دادن به جنبه‌های روایی و کاویدن وجوه فرمی‌اش. در این جستجو، پیکربندی اثر و منطق گذار به پیکربندی آشکار می‌شود. در این پژوهش نویسندگان کوشیده‌اند به تمامی متن خود را به واسطۀ رمان پیش ببرند و تسلیم منطق درونی آن باشند؛ هدف مقاله یافتن منطق این قلمرو غیرمنطقی و کولاژگون و به کمک آن حرکت در جهت عکس عمل تحریف‌کنندۀ راوی و منطق تحریف آن، زدودن ابهام و غموض متن ظاهری و مخدوش‌شده و در نهایت به‌دست‌دادن متنی فهم‌پذیرتر و دارای معنا و انسجام است. به عبارتی دیگر هدف نویسندگان این است که به میانجی سویه‌های فرمی و محتوایی، نشانه‌های درون رمان و استراتژی‌های نویسندۀ ضمنی، نظریه‌ای که کل جهان اثر بر آن استوار شده است، به میانجی مفاهیم مرئی کنند، وضوح بخشند و قابل فهم گردانند.
امید است این پژوهش یکی از اساسی‌ترین ضعف‌های تاریخ خواندن «بوف کور» یعنی یکی‌گرفتن راوی و هدایت یا میانجی قراردادن همیشگی زندگی‌نامۀ هدایت در تفسیر رمان را برطرف کند. قسمت بعدی کتاب، پیاده‌کردن و نشان‌دادن پیامدها و دستاوردهای چنین پیشنهادی برای توضیح منسجم و تبیین‌کنندۀ روایت و روایت‌پردازی در «بوف کور» است؛ تشخیص و تمییز زمان‌ها و مکان‌های متن، تفکیک خیال و فانتزی از واقعیت، تبیین و شرح جایگاه و نسبت فیگورها/ شخصیت‌هایی چون خنزرینزری، عمو و غیره، ترتیب و نسبت قطعات و ....[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات