القوانين الفقهية

القوانين الفقهية، تألیف فقیه مالکی محمد بن احمد بن جزی کلبی (693-741ق)، استاد ابن خطیب سلمانی اندلسی (713-776ق) است. این کتاب خلاصه‌ای از مباحث فقهی مذهب مالکی و اختلاف آن با دیگر مذاهب اهل سنت است. طبع حاضر در بیروت (2006م) با تصحیح محمد امین ضناوی منتشر شده است.

القوانين الفقهية
القوانين الفقهية
پدیدآورانابن‌جزی، محمد بن احمد (نويسنده) ضناوی، محمد امین (تصحيح و تنظيم)
ناشردار الکتب العلمية
مکان نشرلبنان - بیروت
سال نشر1427ق - 2006م
چاپ2
شابک978-2-7451-5374-9
موضوعفقه اهل سنت - قرن 8ق. - فقه مالکی - قرن 8ق.
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ق‎‏9 178/65 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

نویسنده در کتاب «القوانين الفقهية في تلخيص مذهب المالكية»، یا «قوانين الأحكام الشرعية و مسائل الفروع الفقهية»، به مسائل اختلافی و اتفاقی بین مالک و ائمه دیگر مذاهب اهل سنت نیز پرداخته و آن را با ابوابی درباره اصول دین به پایان رسانده است[۱]‏.

ویژگی‌ها

  1. ضناوی معتقد است که این کتاب در نوع خود بی‌نظیر است؛ چراکه بین مباحث فقهی مذهب مالکی و اختلافات آن با دیگر مذاهب جمع کرده است؛ برخلاف دیگر کتب فقهی که تنها به یک مذهب یا تنها به اختلافات فقهی مذاهب بسنده کرده‌اند[۲]. در این کتاب مذهب مالکیه، تلخیص و تفاوت آن با سه مذهب شافعی، حنفیه و حنبلیه ذکر شده است[۳]‏.
  2. در این کتاب تقسیم‌بندی نیکویی صورت گرفته و ترتیب روشمند واضحی در ارائه مطالب لحاظ شده است و تهذیب و تقریب مطالبش را به ذهن تسهیل کرده است؛ لذا تقسیم خوب و ترتیب نیکو، معنا و مفهوم بعید را به ذهن نزدیک می‌کند.
  3. از دیگر امتیازات کتاب، سهولت عبارت و اشارات لطیف است. معنای آن کامل و الفاظ آن مختصر است که حفظ آن بر حفاظ راحت است[۴]‏.

ابن جزی در ابتدای کتاب شیوه خود را این‌گونه توضیح داده است: «در هر مسئله ابتدا مذهب و دیدگاه مالک را ذکر کرده‌ایم و به دنبالش عقیده دیگر مذاهب را، خواه با ذکر متن و تصریحاً یا به اشاره و تلویحاً، آورده‌ایم. اگر در مسئله‌ای از ذکر نظر مخالف سکوت کرده‌ایم در بیشتر موارد دلیل بر این است که نظر مخالف در آن مسئله وجود نداشته است. اگر اجماع و اتفاق را ذکر کرده‌ایم، منظور اجماع امت است و...»[۵]‏.

پانویس

  1. ر.ک: رفیعی، علی، ج3، ص236
  2. ر.ک: مقدمه محقق، ص3
  3. ر.ک: همان، ص5
  4. ر.ک: همان، ص3؛ متن کتاب، ص8
  5. ر.ک: همان، ص9

منابع مقاله

  1. مقدمه محقق و متن کتاب.
  2. رفیعی، علی، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1369.

وابسته‌ها