شناخت‌نامه نبوت (نبوت عامه)

شناخت‌نامۀ نبوّت (نبوت عامه) تألیف آیت‌الله محمد محمدی‌ ری‌شهری، با همکاری علمی رسول افقی، علی راد، مترجم عبدالهادی مسعودی؛ این کتاب از جمله آخرین پژوهش‌‌هایی است که با همت و تلاش فراوان آیت‌اللّٰه محمدی ری شهری(۱۳۲۵ - ۱۴۰۱) و همکاران ایشان در پژوهشکدۀ علوم و معارف حدیث به ثمر نشست ولی متأسفانه عمر آیة اللّٰه ری‌شهری کفاف نداد تا ثمرۀ تلاش خود را به صورت چاپ شده مشاهده کند.

شناخت‌نامه نبوت (نبوت عامه)
پدیدآوران	محمدی ری‌شهری، محمد (نویسنده) افقی، رسول (همکار علمی) راد، علی (همکار علمی) مسعودی، عبدالهادی (مترجم)
ناشر	مؤسسه انتشاراتی دارالحدیث
مکان نشر	قم
سال نشر	۱۴۰۱
شابک	‎۹۷۸-۶۲۲-۲۰۷-۱۸۳-۷
کد کنگره	‏BP ۲۲۰

دانش نامۀ عقاید اسلامی مجموعه‌ای است که به همت آن مرحوم و همکارانش در پژوهشکدۀ علوم ومعارف حدیث، با استفاده از معارف کتاب و سنت، مباحث حوزه‌‌های اعتقادات اسلامی، انسان‌‌شناسی و جهان‌‌شناسی را تبیین می‌کند.

جلدهای پیشین دانشنامۀ عقاید اسلامی با مباحث کلی ناظر به معرفت، عقل و جهل، علم و شناخت آغاز شد و با مباحث مرتبط با «معرفة اللّٰه» ادامه پیدا کرد که نتیجۀ آن تدوین بیش از هزار و دویست آیه و ۵۶۰۰ روایت در مباحث پیشین به ویژه «معرفة اللّٰه» است.

کتاب حاضر (شناخت‌نامۀ نبوّت (نبوت عامه))، ادامۀ مباحث اعتقادی است که به مباحث کلی مرتبط با نبوت پرداخته است که اصطلاحاً بدان نبوت عامه می‌گویند. عنوان «نبوت عامه» ناظر به مباحث عمومی نبوت است که ویژگی‌‌های مشترک همۀ پیامبران علیهم السلام را تبیین می‌کند. عنوان «نبوت خاصه» به مباحث اختصاصی مرتبط با هر یک از پیامبران می‌پردازد. از این رو جلد بعدی این مجموعه به نبوت خاصه می‌پردازد که ناظر به زندگی و خصوصیات فردی انبیای الهی است.

بخشی از درآمد کتاب

مجموعۀ نبوت عامه در هفت فصل با استناد به نزدیک به ۹۰۰ آیه و روایت، مباحثی را بدین شکل عرضه کرده است:

فصل اول با عنوان فلسفۀ نبوت به چرایی ارسال پیامبران علیهم السلام پرداخته است و بر محورهای هدایت‌‌گری، برانگیختن خرد، دعوت به خدا، ارائۀ راهکارهای مصلحت و منفعت انسان، اختلاف زدایی، آموختن و پروراندن و زنده کردن ارزش‌‌ها، حرکت دادن مردم به عدالت جویی و اتمام حجت بر مردمان تأکید کرده است.

فصل دوم مباحث مرتبط «وحی» را پی گرفته و ضمن معنایابی آن در قرآن و حدیث، نمونه‌‌هایی از گونه‌‌های وحی به پیامبران، اولیاء الهی و غیر اولیاء را در آیات و روایات برشمرده است.

فصل سوم، لزوم شناخت پیامبران علیهم السلام، ایمان به آنان، تداوم ارسال پیامبران و سنت وصایت، شمار پیامبران، پیامبران اولوالعزم، تفاوت رسول و نبی، گستره و قلمرو بعثت، گونه‌‌ها و گویش آنان را تبیین کرده است.

فصل چهارم نشانه‌‌های پیامبران از جمله بشارت انبیاء پیشین، اعجاز و ویژگی‌‌های آن و رویکرد مخالفان در مواجهه با معجزه را مطرح کرده است.

در فصل پنجم ویژگی‌‌های پیامبران علیهم السلام را محور کار قرار داده و ویژگی‌‌های سرشتی، اخلاقی، علمی، تبلیغی، عبادی و... پیامبران علیهم السلام را تبیین کرده‌ است.

فصل ششم ناظر به عصمت پیامبران علیهم السلام است. لزوم عصمت، دلایل و گسترۀ آن با استفاده از دلایل عقلی و آیات و روایات تبیین شده است.

فصل هفتم و پایانی نیز آموزه‌‌های مشترک پیامبران علیهم السلام را معرفی کرده است.

منابع مقاله

پایگاه اطلاع‌رسانی حدیث شیعه (حدیث نت)