الإقناع فی الفقه الشافعی
الإقناع في الفقه الشافعي، اثر ابوالحسن علی بن محمد بن حبیب ماوردی (متوفی 450ق)، کتابی است مختصر و موجوز در فقه شافعی که با تحقیق خضر محمد خضر، منتشر شده است.
| الإقناع فی الفقه الشافعی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ماوردی، علی بن محمد (نويسنده) خضر، خضر محمد (مصحح) |
| ناشر | مجلس شورای ملی، اداره کل قوانین |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1378ش - 1420ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-6873-20-0 |
| موضوع | فقه شافعی -- قرن ۵ق. |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP۱۷۵/۵/م۲الف۷ ۱۳۶۰ |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تمام متأخرینی که به شرح حال ماوردی پرداخته‌اند، این کتاب را جزو کتب مفقوده ذکر کرده‌اند؛ از جمله مصطفی سقا در تحقیق کتاب «أدب الدين و الدنيا» و محیی هلال سرحان در تحقیق کتاب «أدب القاضي». این در حالی است که محقق، نسخه‌ای از آن را به کمک محمد بشیر بن احمد ادلبی، در کتابخانه اوقاف حلب یافته و به تحقیق و عرضه آن، پرداخته است[۱].
بزرگان و علمای زیادی، اثر حاضر را ستوده و به ذکر محاسن و ویژگی‌های آن، پرداخته‌اند که این امر، نشان‌دهنده اهمیت و ارزش بالای کتاب می‌باشد. از جمله این افراد، ابن جوزی است که در کتاب «المنتظم» چنین گفته است: «ماوردی می‌گفت من فقه را در چهار هزار صفحه بسط داده و در چهل صفحه، خلاصه کرده‌ام که منظورش از مبسوط، کتاب «الحاوي» و مرادش از مختصر، «الإقناع» است». قاضی ابن شهبه در «الطبقات»، «الإقناع» را مختصری دانسته که مشتمل بر غرائب است و حاجی خلیفه معتقد است که «این کتاب، مشتمل بر احکام خالی و تهی از دلیل، اما مورد اعتماد فقها بوده است»[۲].
یاقوت در«معجم الأدباء»، سبب تألیف این کتاب را چنین ذکر کرده است که القادربالله عباسی، از چهار تن از امامان مسلمان عصر خود در مذاهب چهارگانه، درخواست کرد تا خلاصه‌ای از مذهب خود را برای او تهیه کنند و ماوردی برای او، «الإقناع» را به رشته تحریر درآورد[۳].
کتاب دیگری تحت عنوان «الإقناع» وجود دارد که نوشته ابن منذر ابی‌بکر محمد بن ابراهیم (متوفی 309 یا 310ق) است و کتاب دیگری نیز هست با نام «الإقناع في حل ألفاظ أبي‌شجاع في الفقه الشافعي» نوشته خطیب شربینی (متوفی 977ق) که محقق در مقدمه کتاب، به بررسی هر دو پرداخته و دلایلی مبنی بر تفاوت این دو کتاب با اثر حاضر، اقامه نموده است[۴].
در مقدمه محقق که در ابتدای کتاب آمده، ضمن شرح حال ماوردی، به ذکر برخی از ویژگی‌ها و خصوصیات کتاب، پرداخته شده است[۵].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.