التنبیه علی مشکلات الهدایة
التنبيه علی مشكلات الهداية، اثر صدرالدین علی بن علی بن ابی‌العز حنفی (متوفی 792ق)، شرحی است بر کتاب «الهداية» که در آن، به اشکالات موجود در این کتاب، اشاره شده و به آنها، به‌صورت مختصر و موجز، پاسخ داده شده است. این کتاب، با تحقیق عبدالحکیم بن محمد شاکر، منتشر شده است.
| التنبیه علی مشکلات الهدایة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن أبي العز، علی بن علی (نويسنده)
أبو زید، أنور صالح (محقق) شاکر، عبد الحکیم بن محمد ( محقق) |
| عنوان‌های دیگر | تحقیق و دراسة مع المقارنة بکتاب العنایة لأکمل الدین البابرتي |
| ناشر | مکتبة الرشد ناشرون |
| مکان نشر | عربستان - ریاض |
| سال نشر | 1424ق - 2003م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 5 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ابن ابی‌العز، کتاب «الهداية شرح بداية المبتدي» را که در مذهب ابوحنیفه نوشته شده و منبع اصلی تعلیم و فتوا و حکم در مذهب اوست، دارای فواید فراوانی دیده است. همین خصوصیات، باعث شده است بسیاری از ائمه و بزرگان مذهب حنفی، به نوشتن شرح و حواشی بر آن، اهتمام داشته باشند و نقل از آن را صحیح دانسته و مطالب آن را نیکو بشمارند. اما نکته قابل توجه پیرامون این کتاب، اینجاست که وی معتقد است کارهای انسانی و بشری، هرچقدر هم که انسان استعداد و دانش و فهم داشته باشد، در مواضع و جهاتی، گرفتار کاستی و دچار نقصان می‌باشد که باید به آنها گوشزد نمود تا منفعت کار وی، کامل شود تا بدین ترتیب، مبادا کسی به‌واسطه آن اشتباهات، دچار خطا شده و در راه نادرست، از او پیروی کند[۱].
در کتاب «الهداية» اغلاط زیادی رخ داده که علامه شیخ عبدالقادر قرشی در کتاب «العناية في تخريج أحاديث الهداية» و «أهام الهداية» بدان اشاره نموده و این نکته، نشان‌دهنده آن است که ابن ابی‌العز، در این موضوع، تنها نبوده و سایرین نیز به اشکلات موجود در این کتاب، اشاره کرده‌اند[۲].
ابن ابی‌العز، بارها موضوع کتاب خود را بیان نموده که عبارت است از شرح و بیان اشکالات موجود در کتاب «الهداية» که در هنگام مطالعه آن، آنها را مشاهده نموده و به تعلیق بر آنها پرداخته است و در همان اثنا، به جواب آن اشکالات، پی برده و آنها را در کتاب حاضر، گرد آورده است. هدف وی از نگارش این اثر، فقط تبیین این اشکالات و پاسخ به آنها بوده، ولذا، در این امر، رویکرد اختصار را در پیش گرفته است[۳].
در ابتدای کتاب، مقدمه جامع و مفصلی از محقق آمده است که در آن، به تعریف کتاب «الهداية» و اثر حاضر و بیان ویژگی‌های هردو، پرداخته شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه کتاب.