ابن جندی، احمد بن‌ محمد

ابن جُنْدی‌، ابوالحسن‌ احمد بن‌ محمد بن‌ عمران‌ (یا عمر) بن‌ موسى‌ بن‌ عروة بن‌ جراح‌ بن‌ على‌ بن‌ زید بن‌ بكر بن‌ حریش‌ نَهْشَلى‌ بغدادی‌ (306-396ق‌/918-1006م‌) محدث‌ شیعى‌.

ابن جندی، احمد بن‌ محمد
NUR00000.jpg
نام کاملابن جُنْدی‌، ابوالحسن‌ احمد بن‌ محمد بن‌ عمران‌ (یا عمر) بن‌ موسى‌ بن‌ عروة بن‌ جراح‌ بن‌ على‌ بن‌ زید بن‌ بكر بن‌ حریش‌ نَهْشَلى‌ بغدادی
نام پدرمحمد بن‌ عمران‌
ولادت306ق
رحلت396ق‌
مذهبشیعه
اطلاعات علمی
مشایخابوالقاسم‌ بغوی‌، ابوبكر بن‌ ابى‌ داوود، یحیى‌ بن‌ محمد بن‌ صاعد
شاگردانابوالقاسم‌ ازهری‌، حسن‌ بن‌ محمد خلال‌، محمد بن‌ مخلد وراق‌
برخی آثاركتاب‌ الأنواع‌، كتاب‌ الخط، كتاب‌ الرواة و الفلج‌

تولد او را در 305 و 307 ق‌ نیز گفته‌اند. نجاشى‌ او را استاد خویش‌ خوانده‌ و مى‌گوید ابن‌ جندی‌ واسطه ما با شیوخ‌ روزگار خویش‌ است‌. ابن‌ جندی‌ آخرین‌ فرد بازمانده‌ از اصحاب‌ ابن‌ صاعد در بغداد بود.

مشایخ

او از ابوالقاسم‌ بغوی‌، ابوبكر بن‌ ابى‌ داوود، یحیى‌ بن‌ محمد بن‌ صاعد، ابوسعید عدوی‌، یوسف‌ بن‌ یعقوب‌ نیشابوری‌ و دیگران‌ روایت‌ كرده‌ و نخستین‌ استماع‌ وی‌ در 313ق‌/ 925م‌ بوده‌ است‌. وی‌ به‌ سبب‌ داشتن‌ مذهب‌ تشیع‌ مورد طعن‌ بوده‌ و بعضى‌ او را در روایت‌ ضعیف‌ خوانده‌اند.

شاگردان

از ابن‌ جندی‌، ابوالقاسم‌ ازهری‌، حسن‌ بن‌ محمد خلال‌، محمد بن‌ مخلد وراق‌، محمد بن‌ عبدالعزیز برذعى‌، احمد بن‌ محمد عتیقى‌، محمد بن‌ احمد بن‌ موسى‌ شیرازی‌، حسین‌ بن‌ قاسم‌ كوكبى‌، ابن‌ عزور و دیگران‌ روایت‌ كرده‌اند.


به‌ گفته ازهری‌ ابن‌ جندی‌ كتاب‌ دیوان‌الأنواع‌ را از مؤلف‌ آن‌ ابن‌ ابى‌حاتم‌ شنیده‌، اما ابوعبدالله‌ بن‌ آبنوسى‌ گفته‌ است‌ كه‌ این‌ كتاب‌ از سماعات‌ او نیست‌، بلكه‌ شباهت‌ اسمى‌ گردآورنده كتاب‌ با اسم‌ ابن‌ جندی‌ باعث‌ ادعای‌ ابن‌ جندی‌ در سماع‌ آن‌ گردیده‌ است‌. طوسى‌، ابن‌ جندی‌ را در زمره راویانى‌ دانسته‌ كه‌ از ائمه شیعه‌ حدیث‌ نقل‌ نكرده‌اند. آن‌چه‌ را كه‌ ابن‌ جندی‌ روایت‌ كرده‌، از نوع‌ احادیث‌ حسان‌ شمرده‌اند.

وفات

ابن‌ جندی‌ در جمادی‌الآخرة 396/فوریه 1006 درگذشت‌.

آثار

الفوائد الحسان‌ الغرائب‌، كه‌ از وجود نسخه خطى‌ آن‌ در كتابخانه ظاهریه‌، شم 4517، از برگ‌ 1 تا 9 آگهى‌ داریم؛ كتاب‌ الأنواع‌؛ كتاب‌ الخط؛ كتاب‌ الرواة و الفلج‌؛ كتاب‌ عقلاءالمجانین‌، كتاب‌ العین‌ و الورق‌؛ كتاب‌ الغیبة؛ فضائل‌ الجماعة و ماروی‌ فیها و الهوالف‌. [۱]

پانویس

  1. فكرت‌، محمدآصف، ج3، ص252

منابع مقاله

فكرت‌، محمدآصف، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.

وابسته‌ها