ابن قرقول، ابراهيم بن يوسف
ابن قُرْقول، ابواسحاق ابراهيم بن يوسف بن ابراهيم وَهرانى حَمزی (505 -569ق/1111-1174م)، محدّث و فقيه مالکى.
| ابن قرقول، ابواسحاق ابراهيم بن يوسف بن ابراهيم وهرانى حمزی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابراهيم بن يوسف بن ابراهيم وهرانى حمزی |
| نام‌های دیگر | ابن قرقول، ابواسحاق ابراهيم بن يوسف بن ابراهيم وهرانى حمزی |
| لقب | ناصر‌الدين، شمس‌الدین |
| تخلص | ابن قرقول |
| نسب | حمزی |
| نام پدر | يوسف بن ابراهيم وهرانى حمزی |
| ولادت | 505 ق |
| محل تولد | المريه، اندلس |
| محل زندگی | مغرب، اندلس |
| رحلت | 569ق |
| مدفن | فاس(محل وفات) |
| طول عمر | 64 |
| خویشاوندان | |
| دین | اسلام |
| مذهب | مالکى |
| پیشه | محدّث، فقيه |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | محدّث، فقيه؛ |
| مشایخ | ابومحمد ابن عطيه، ابوبکر ابن عربى، ابواسحاق ابن حُبيش، ابوالحسن ابن باذش |
| شاگردان | يوسف بن محمد بن شيخ، عبدالعزيز بن على سماتى |
| برخی آثار | 1. مطالع الانوار على صحاح الاثار |
نسب، ولادت
اصل خاندان او به حمزه از توابع بجايه باز مى‌گردد. وی در المريه متولد شد و در همانجا نشأت يافت. سپس به مالقه و بعد سبته و از آنجا به سَلا نقل مکان کرد.
تحصیلات
او برای کسب علم سفر بسيار کرد و بجز آنچه ذکر شد، در ديگر نقاط مغرب و اندلس چون مکناسه و جزيره شقر نيز به تعلم و تعليم پرداخت.
مشایخ
از مشايخ وی ابومحمد ابن عطيه، ابوبکر ابن عربى، ابواسحاق ابن حبيش و ابوالحسن ابن باذش را مى‌توان نام برد.
شاگردان
او شاگردان و راويان بسياری داشته که از آن جمله يوسف بن محمد بن شيخ و عبدالعزيز بن على سماتى قابل‌ذکرند.
وفات
سرانجام به فاس رفت و همانجا درگذشت.
آثار
تنها اثر شناخته شده ابن قرقول، کتاب «مطالع الانوار على صحاح الاثار» در غريب الحديث است که آن را به شيوه کتاب مشارق الانوار قاضى عياض نوشته و در آن به مشکلات احاديث موطأ مالک، صحيح بخاری و صحيح مسلم و توضيح لغات مبهم آن‌ها پرداخته است.
از اين کتاب چندين نسخه خطى در کتابخانه‌های جامع قرويين فاس، توپکاپى و چستربيتى و جز آن موجود است[۱].
پانویس
- ↑ نوالى، محمود، ج4، ص462
منابع مقاله
نوالى، محمود، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.